17/3/12

140. “LỜI RU LÁ CỎ” TRONG DÒNG CHẢY ĐỒNG QUÊ

Mộc Nhân - Lê Đức Thịnh

Kính tặng anh Nguyễn Hải Triều nhân đọc tập thơ “Lời ru lá cỏ” (Nxb ĐN, tháng 3-2012)


Nguyễn Hải Triều  quê Đại Lộc, Quảng Nam - Hội viên Hội Nhà văn QN
Sách đã in : Đại Lộc một vùng văn hóa (Biên khảo- 1995)
                     Rơm rạ mùa (Thơ - 2007), Lời ru lá cỏ (Thơ- 2012)
Sắp in : Vết rạn (Kịch bản sân khấu), Mùa sim (Truyện ngắn).

Nghe anh Nguyễn Hải Triều ra tập thơ mới, vui quá nên mới nhắn tin : “Đừng quên tặng thơ MN nghe, đừng quên đấy!”
Thực ra là nhắn tin thay cho lời chia vui cùng anh chứ biết NHT sao có thể quên bạn thơ. Đôi khi viết được mấy bài hay, anh còn dúi cho đọc lại còn hỏi chừng: “Mi thấy răng, mi thấy răng”.
Cũng có lúc bận quá chưa để mắt tới nhưng cứ trả lời anh : “Thấy đã, thấy sướng”. Chỉ cần thế, sự sướng hiện lên trên mắt anh, thế là tiếp: “Chúc anh sướng” và thấy anh sướng thật sự.
Dường như cái sự chia sẻ của người thơ với bạn đọc là một nhu cầu như yêu, như sống, như sướng vậy.
Chiều. Anh NHT đến. 
Áo sơ mi ngắn tay bỏ ngoài bình dị, phong trần trên chiếc xe Cub 79 cũ kỉ và đề tặng thơ ngay trên hiên nhà. Rồi lại tất bật “Để khi khác, để khi khác, tao còn có chuyện vui muốn nói với mi”
Chợt nhớ Nguyễn Mậu Hùng Kiệt từng gọi vui NHT là “Gã nhà quê” khi viết về tập “Rơm rạ mùa” – của anh ra mắt 2007.

Tập “Lời ru lá cỏ” nhìn bìa ngoài không bắt mắt như nhiều tập thơ của các tác giả khác - giản dị, chân phương, màu nhã. Tôi đã đọc một mạch và nghiệm ra cái chất “nhà quê” trong thơ anh hiện ra khá đậm nét từ hình thức đến nội dung.
Đã từng nghe nói đến dòng nhạc đồng quê (country) mà Mỹ là quốc gia có những ca khúc thuộc thể loại country nổi tiếng như: Green field, Love is blue … nhưng sao chưa nghe ai nói đến thơ đồng quê như một dòng chảy trong mạch nguồn thơ ca.
Từ “Rơm rạ mùa” đến “Lời ru lá cỏ” là một bước đi khá vững chắc của HT trên chặng đường thơ và dường như nó cũng định hình ở anh phong cách thơ “Đồng quê”.
Điều đó thể hiện khá đầy đủ ở các yếu tố thi pháp chứ không phải chỉ là một cảm nhận thuần túy chủ quan -  tôi sẽ đề cập đến ở bài viết sau.
Những hình ảnh bãi bồi, dòng sông, mảnh vườn, con đường, tiếng chim, lục bình … dường như là những ám tượng trong thơ anh.
“Bữa về chỉ bến và tôi
Ngẩn ngơ một cánh buồm trôi giữa dòng”    (Lục bát gởi sông)

“Con đường mờ dấu chân trưa
Cỏ hoang ngập lối chỉ vừa xa xăm”   (Chuyện xưa)
Có lẽ cái hồn đất, tình người của miền quê trung du nơi đầu nguồn con sông Vu Gia đã lặn vào trong anh để phát tiết thành những dòng thơ giản dị mà ý vị như dòng chảy quê nhà.
“Hình như đã mùa sim đang trổ nụ
Tim tím đường về em đợi ta không
Thuở đầu non chúng mình mây bạc tóc
Mắt cỏ ngậm ngùi nỗi nhớ hóa mênh mông…”   (Thơ bốn câu 2)
Những câu thơ đồng quê trong sáng tác của NHT khá nhiều.
Nhiều như những bông hoa, lá cỏ bên triền sông bồi lở mà mỗi một cá thể mang nét đẹp riêng không lẫn vào nhau.
Có khi đó là cánh hoa hồn nhiên mênh mang đồng nội, có khi là bông hoa e ấp trong lẳng hoa … Chúng được HT hái lượm, nhặt nhạnh, lưu giữ và cảm thưởng trong dấu khắc khác nhau của kí ức thời gian:
“Em có thể vẽ những vòng tròn
Về kí ức và khát vọng của chiếc lá
Như mùa màng nói với tôi tình yêu hoa trái
Ở mỗi cuộc đời …”       (Khúc lá)
Chính vì vậy đọc “Lời ru lá cỏ” của NHT không chỉ thấy cảnh mà còn cảm nhận tâm trạng của cái tôi trữ tình trong chiều sâu của phức cảm bung lung về tình yêu,  trắc ẩn con người và cuộc đời:
“Ngày sông trôi mất câu thề
Tròng trành gánh nhớ quảy về phù sa
Ngày em vàng bóng trăng sa
Rủ phấn hương
                        đợi bướm hoa
                                   muộn màng …”     (Lục bát nhớ)
Thơ NHT không cầu kì triết lí nhưng ẩn chứa nhiều nỗi niềm nhân sinh, tình quê, tình người.
Điều thú vị nhất là nhiều câu thơ của anh đã tách ra khỏi chỉnh thể để sống độc lập trong lòng bạn thơ:
“Cau vàng vôi trắng trầu xanh
Ngày em búi tóc  mà thành sơn khê …”    (Rơm rạ mùa)
***
Trong khi nhiều nhà thơ đương đại đang nhọc nhằn trong cuộc chơi tung hứng chữ nghĩa, đánh đố người đọc bằng nhiều ẩn ngữ, biến ngữ “Hậu hiện đại” thì NHT tắm gội trên bến sông thơ của riêng mình.
Không lẫn với ai khác, không cách tân ồn ào mà lặng lẽ thăng hoa cái mới từ trong mạch chảy của dòng sông lúc thì bình lặng nhưng cũng có khi vật vã thác ghềnh để rồi tạo ra bản phối tưởng riêng biệt giữa hiện tại với quá khứ trong những ám tượng đồng quê gần gũi mà luôn là niềm ưu trắc.
Và quan trọng hơn là anh đã để lại nhiều dấu ấn trong lòng bạn đọc quê nhà.
Nguyễn Hữu Vĩnh đã viết về anh :"Trong cái tịch lặng của đêm sông vẫn một mực phù sa và vỗ sóng. Trong cái tĩnh lặng cõi lòng anh vẫn một mực tận tụy và yêu thương. Sông hay phiên bản của đời anh đã sống đẹp trọn cuộc đời mà hóa công ban tặng. Đó là cái bản thể nguyên khôi, nguyên vẹn đáng trân trọng trước biển cạn đá mòn."
Vâng, với tôi, Vĩnh và nhiều người đọc khác, anh là thi sĩ của dòng chảy đồng quê.
Cảm ơn anh đã tặng thơ, chia sẻ niềm vui cùng bạn thơ.
Chúc anh sức khỏe để tiếp tục "sướng", để thai nghén và cho ra đời những đứa con tinh thần của mình.

Mộc Nhân - LĐT
*****

Hai bài thơ NHT  lấy trong tập "LỜI RU LÁ CỎ":



LỤC BÁT GỞI SÔNG

Bữa về chỉ bến và tôi
Ngẩn ngơ một cánh buồm trôi giữa dòng
Lưng chừng nắng với mênh mông
Lặng im sông chảy mà không nói gì...

Hình như lau cũng già đi
Lơ phơ tóc muối người đi sông buồn
Tháng năm chớp bể mưa nguồn
Mây còn trắng để trời buông nắng ngàn?

Vẫy bàn tay gió lang thang
Níu triền sông gọi thu vàng võ xưa
Ngày trăng giặt áo phơi mùa
Đục trong trôi hết được thua sự đời!

Sông là sông của đời thôi
Non mòn biển cạn để rồi... bóng tăm
Chỉ là sóng phía trăm năm
Dấu phù du chảy xiết dòng nước xuôi

Bữa về tôi gặp lại tôi
Trắng màu ký ức lở bồi... với sông!

***

KHÚC LÁ

Em có thể vẽ những vòng tròn
Về ký ức và khát vọng của chiếc lá
Như mùa màng nói với tôi tình yêu hoa trái
Ở mỗi cuộc đời...

Nghe khúc hát từ ngôi nhà con ong tò vò
Bài ca chân lý của nước và đất
Kể thân phận phù du cánh kiến cánh cam
Mơ phép mầu thăng hoa sự bao dung và chân thật

Em đã biết câu chuyện cổ tích về cơn gió
Về những mắt lá xanh đùn đẩy mớ hào nhoáng hạnh phúc
Tôi xin đợi em dù chỉ một lần
Như tôi từng đợi mùa thu qua

Sẽ không nói gì đến những ngôi nhà
Sẽ không nói gì đến phù sinh trắng đen màu tóc
Đêm mông lung tôi nằm nghe lá hát
Hát thân phận Mùa...

NGUYỄN HẢI TRIỀU

1 nhận xét:

Nặc danh nói...

Vâng, giọng thơ của anh chàng rơm rạ mùa của chúng ta trong trẻo lắm!