NGÔN NGỮ KHÁC
Mộc Nhân dịch - The Other Language, by Kahlil Gibran, from "The Prophet"
Ba ngày sau khi chào đời, khi tôi nằm trong chiếc nôi mềm mại, nhìn chăm chú với sự thất vọng kinh ngạc về thế giới mới xung quanh, mẹ tôi nói với cô vú nuôi: “Con tôi thế nào rồi?”
Quote: "Linh hồn chủ nhân của trái đất sẽ không ngủ yên theo gió cho đến khi nhu cầu tối thiểu của các bạn được thỏa mãn." - By Kahlil Gibran
***
VỀ VIỆC MUA BÁN
Mộc Nhân dịch
"On Buying and Selling", by Kahlil Gibran, from "Prophet".
Quote: “Cái đẹp không nằm ở hình ảnh bạn thấy hay bài hát bạn nghe; đúng hơn là một hình ảnh bạn nhìn thấy mặc dù bạn nhắm mắt và một bài hát bạn bịt tai lại mà vẫn nghe. Cái đẹp là con đường và người hướng dẫn của bạn” – Kahlil Gibran.
Cách đây 45 năm, vào năm 1979, ca khúc “Love You Inside Out” của Bee Gees đã đạt vị trí số 1 trên BXH tại Mỹ. Ca khúc này, giống như nhiều bản hit trước đó của họ, đã làm nên lịch sử cho The Bee Gees - đĩa đơn quán quân thứ chín của nhóm tại Hoa Kỳ. Ca khúc này cũng giúp Bee Gees vượt qua The Beatles với tư cách là nghệ sĩ duy nhất có sáu đĩa đơn quán quân liên tiếp.
Nguyễn Tấn Ái - về tập tạp văn "Chúng ta từ cõi lao đao" - Lê Đức Thịnh, NXB Hội nhà văn 2020
Lê Đức Thịnh gửi
cho tôi tập tạp văn Chúng ta từ cõi lao đao (NXB Hội nhà văn 2020) đúng vào những
ngày bận rộn. Định bụng lướt qua vài dòng, sau hẵn hay, rồi bị cuốn một mạch
vào tác phẩm không dứt ra được.
Quotes: "Để hiểu được trái tim và khối óc của một người, đừng nhìn vào những gì anh ta đã đạt được mà hãy nhìn vào những gì anh ta khao khát” (To understand the heart and mind of a person, look not at what he has already achieved, but at what he aspires to) - Kahlil Gibran, from "The Madman".
***
Mộc Nhân dịch, from "Night and the Madman", by Kahlil Gibran, "The Madman: Parables and His Poems".
Quote: "Trí tuệ là sự hiểu biết về thiện và ác chứ không phải là sức mạnh để lựa chọn giữa hai điều đó" (Wisdom is the knowledge of good and evil, not the strength to choose between the two) - John Cheever, nhà văn Mỹ.
***
BÀN VỀ THIỆN VÀ ÁC
Mộc Nhân dịch
“On Good and Evil”, by Kahlil Gibran, from “The Prophet” - Knopf, 1923. This poem is in the public domain.
Quotes: (1) "Bất cứ điều gì được thực hiện vì tình yêu luôn xảy ra ngoài cái thiện và cái ác" (Whatever is done for love always occurs beyond good and evil) - Friedrich Nietzsche. (2) "Không phải cái thiện chỉ có thể đến từ cái thiện và cái ác chỉ có thể đến từ cái ác, điều đó thường ngược lại" (It is not true that good can only follow from good and evil only from evil, but that often the opposite is true) - Max Weber.
***
CHÚA NHÂN TỪ VÀ CHÚA ÁC
Mộc Nhân dịch (The Good God and Evil God, by Kahlil Gibran, from Madman)
Quotes: (1). "Trước con chim là con sâu, trước con cáo là con chim” (The early bird gets the worm, and the early fox gets the bird) - Matshona Dhliwayo, nhà văn Canada. (2). "Con cáo là chó sói biết tặng hoa" (A fox is a wolf who sends flowers) - Ruth Brown, nữ nghệ sĩ Mỹ.
***
CON CÁO
Mộc Nhân dịch (from "The Fox", by Kahlil Gibran - Prophet, 1923)
Quote: "May mắn thay, linh hồn có một thông dịch viên - thường là một thông dịch viên vô thức nhưng mãi trung thành - con mắt" (The soul, fortunately, has an interpreter - often an unconscious but still a faithful interpreter - in the eye) - by Charlotte Brontë, from "Jane Eyre".
CON MẮT
Mộc Nhân dịch (Excerpted from “The Eye”, by Kahlil Gibran - The Madman: His Parables and Poems - This work is in the Public Domain).
Mộc Nhân
Thân tặng nghệ nhân đất nung Lê Đức Hạ - Điện Bàn, Quảng Nam
Tôi đã nhìn thấy khuôn hình có hàng ngàn sắc mặt
và khuôn hình chỉ có một sắc vẻ mặt
Quotes: “Con người không được tạo ra để thất bại. Con người có thể bị tiêu diệt nhưng không thể bị đánh bại” (Man is not made for defeat. A man can be destroyed but not defeated) - Ernest Hemingway, The Old Man and the Sea.
THẤT BẠI
Mộc Nhân dịch (from "Defeat", by Kahlil Gibran)
Quote: “Đừng nhầm lẫn nụ cười với sự chào đón, đôi khi người ta mỉm cười khi kế hoạch đóng đinh bạn vẫn đang được thực hiện” (Do not mistake a smile for welcome, sometimes people smile when their plan to crucify you is still in progress) - Paul Bamikole
***
Mộc Nhân dịch từ nguyên tác “Crucified” - Kahlil Gibran, “The Madman: His Parables And Poems”
Quote: “Khi mọi thứ có vẻ ngoài tầm kiểm soát thì đó là lúc chúng nằm trong tầm kiểm soát tốt nhất.” (When things look out of control, at that time they are the most in control) - Hiral Nagda
THÀNH PHỐ THIÊNG LIÊNG
Mộc Nhân dịch từ nguyên tác “Blessed City”, by Kahlil Gibran
Quote: "Nơi nào đó, điều gì đó đáng kinh ngạc đang chờ được biết đến" (Somewhere, something incredible is waiting to be known) - by Carl Sagan
NHÀ THIÊN VĂN
Mộc Nhân dịch từ nguyên tác “The Astronomer”, by Kahlil Gibran, from The Prophet.
Quote: "Tham vọng là nơi ẩn náu cuối cùng của thất bại" (Ambition is the last refuge of the failure) - Oscar Wilde
THAM VỌNG
Mộc Nhân dịch từ nguyên tác “Ambition” by
Kahlil Gibran, from The Madman: His parables and Poems.
Quote: "Biển không bao giờ ngủ, và sự canh thức của nó là niềm an ủi cho những linh hồn không ngủ" (The sea never sleeps, and its vigil there is consolation for a sleepless soul) - Khalil Gibran.
BIỂN LỚN HƠN
Mộc Nhân dịch từ nguyên tác “The Greater Sea”, by Kahlil Gibran, from The Madman: His Parables and Poems.
Quotes: "Không cần phải có năng lực để làm một con bù nhìn" (No competence ever is required to be a scarecrow) - Mehmet Murat Idan
BÙ NHÌN (1)
Mộc Nhân dịch từ nguyên tác “The Scarecrow”, by Kahlil Gibran,
from The Madman: His Parables and Poems.
Quote: “Sự thật thực sự về cái gọi là tình yêu và sự quan tâm trong một mối quan hệ được tiết lộ trong cơn mộng du của một người” (The true reality of one’s so called love & care in a relationship is revealed in one’s sleepwalk).
NHỮNG KẺ MỘNG DU (1)
Mộc Nhân dịch từ nguyên tác "The Sleep-walkers", by Kahlil Gibran, from The Madman: His Parables and Poems.
Mộc Nhân
Tháng Tư
anh nhặt lời nói dối đan trong bóng cây
ngắm những ngôn từ nhảy múa trong đêm hư ảo
chảy dàn dụa cùng hơi thở dồn dập của em
rồi biến mất vào ngày trầy xước
VÀ KHI NỖI BUỒN CỦA TÔI SINH RA
Mộc Nhân dịch từ nguyên tác “And When My
Sorrow Was Born” – by Kahlil Gibran, from The Madman: His Parables and Poems.
Khi niềm vui của tôi sinh ra, tôi ôm nó trong tay và đứng trên mái nhà hét vang, “Hãy đến đây, những người láng giềng của tôi, hãy đến xem, vì niềm vui hôm nay được sinh ra cho tôi. Hãy đến và chiêm ngưỡng niềm hân hoan này mở nụ cười trong ánh nắng.”
Quote: "Chúa đã sắp đặt mỗi linh hồn có một tông đồ để dẫn dắt chúng ta trên con đường được soi sáng. Tuy nhiên, nhiều người tìm kiếm sự sống từ bên ngoài mà không biết rằng nó ở bên trong họ" (God has placed in each soul an apostle to lead us upon the illumined path. Yet many seek life from without, unaware that it is within them).
***
CHÚA (1)
Mộc Nhân dịch từ nguyên tác “God” by Kahlil Gibran, from The Madman: His Parables and Poems (1918).
“Những lời cầu nguyện không phải để cố gắng làm cho quyền năng thiêng liêng phục tùng mong muốn của chúng ta, mà là một nỗ lực để phù hợp với ý muốn thánh thần” (Prayers are not for striving to make the divine power subservient to our wishes, but an endeavour to align one with the divine will).
CHÚ CHÓ KHÔN NGOAN (1)
Mộc Nhân dịch từ nguyên tác “Wise Dog” by Kahlil Gibran, from The Madman: His Parables and Poems (1918).
BẠN TÔI (1)
Mộc Nhân dịch từ nguyên tác “My Friend” by Kahlil Gibran, from The Madman: His Parables and Poems (1918).
Bạn tôi ơi, tôi chưa hẳn là tôi. Dường như chỉ là áo quần áo tôi mặc - một chiếc áo dệt cẩn thận để bảo vệ tôi khỏi bạn những truy vấn của bạn khi tôi bất cẩn.
NGƯỜI PHU HUYỆT (1)
Mộc Nhân dịch từ nguyên tác: “The Grave-Digger”, by Kahlil Gibran, from The Madman: His Parables and Poems (1918).
Lần nọ, khi tôi đang an táng người thân của mình, một người phu huyệt đi qua và nói: “Trong số những người đến đây chôn cất, tôi chỉ thích ông thôi”.
Mộc Nhân
Tôi đứng giữa đất rời
nơi phía xa là rừng và núi
đỉnh đồi soi xuống mặt hồ trong xanh
con đường bê tông thẳng tắp thành bờ vực vững chãi
một bên là ngấn nước
một bên là cánh đồng đang vào vụ
màu vàng ròng.
Chép lại "thơ vụn” trên facebook Mộc Nhân
Nhân Lễ hội Hoa Sưa Tam Kỳ, tháng 3/ 2024
Chào em thanh nữ La Chong
nhớ hồi chong chóng quay mòng mòng trưa
Mộc Nhân
1.
Âm nhạc cất lên
Lời nói nên kết thúc
Khi đã có một ngôn ngữ chung.
Mộc Nhân
Kỷ niệm lần thứ 5, ngày Mẹ về cõi vĩnh hằng
Mẹ đi xa ngỡ như gần
nhiều năm tiễn biệt vô ngần lời ru
mùa xuân cố xứ xa mù
đất trời trĩu nặng lưng gù mẹ ta
NHỮNG CÁI CÂY
Mộc Nhân dịch từ nguyên tác "Trees", by Joyce Kilmer (1)
from "Trees and Other Poems" (2)
Trong con mưa to kèm gió lớn đầu mùa, tôi nhớ lại bài thơ ngắn “Lodged” (Ngã rạp, ngã nghiêng) của nhà thơ Mỹ, Robert Frost, đăng bài dịch này để lưu lại một cơn mưa đầu hè.
Có những việc chuẩn bị cả tuần hay cả tháng. Việc hôm nay chúng tôi chuẩn bị trước một năm cho sự kiện 50 năm huyện Thăng Bình diễn ra vào tháng 3 năm 2025. Vài ghi chép ngắn và vui trong chuyến đi theo lời mời của Ủy ban Nhân dân huyện Thăng Bình trong hai ngày 27 và 28 tháng Ba/ 2024 - trong khi chờ đợi hoàn tất những bài viết chỉn chu cho sự kiện.
***
Ca khúc “Beauty and Beast” (Người đẹp và quái vật) – còn có tên gọi khác là "Tale as Old as Time" (Chuyện xa xưa) do nhà soạn nhạc Alan Menken sáng tác giai điệu và Howard Ashman viết lời - cho bộ phim hoạt hình cùng tên của hãng Disney, năm 1991. Đây là bài hát chủ đề của bộ phim, lời bài hát mô tả mối quan hệ giữa hai nhân vật chính của bộ phim, Belle và Quái vật.
Người Việt Nam ta quá quen thuộc với cụm từ "cúng đất". Cụm từ này chẳng có gì khó hiểu - nôm na là soạn một mâm lễ để cúng chỗ đất đai. "Cúng đất" được thực hiện quanh năm, bất kể mùa nào, nhân bất cứ dịp nào đó như: khai mở, tạ ơn, vui mừng, lễ hội, kỷ niệm, sinh-tử, đầu năm, cuối năm... Mỗi đám cúng đất như vậy đều gắn với ý thức tâm linh khác nhau.
 |
| Minh họa: Lễ cúng bạt độ, cầu siêu cho âm nhân để được phước cho mình và gia đình |
NHỮNG BÀI CA CỦA TẠO HÓA – 7
Vì sao Chúa tạo cõi đời:
Vì ta vui với cuộc chơi tạo hình
Tâm hồn có lửa phiêu linh
Luôn thôi thúc cháy như tình cuồng điên.
NHỮNG BÀI CA CỦA TẠO HÓA – 6
Thơ từ chất liệu cuộc đời
Không thể sáng tác như lời Chúa ban
Thế giới từ chỗ hỗn mang
Bàn tay Chúa vẫy, trần gian hiện tồn
NHỮNG BÀI CA CỦA TẠO HÓA – 5
Mộc Nhân phỏng dịch
Chúa phán, khi qua sáu ngày:
Ta đã hoàn tất điều hay cuối cùng
Sự sáng tạo thật mông lung
Tất cả đều tốt, ta vung tay thần.
NHỮNG BÀI CA CỦA TẠO HÓA – 4
Mộc Nhân phỏng dịch
Thế giới do ta tạo hình
Một tuần chuẩn bị mỗi mình ta chơi
Dẫu sao cũng là Chúa Trời
Sự chu đáo tạo cõi đời ngàn năm.
NHỮNG BÀI CA CỦA TẠO HÓA – 2
Chúa phán với lũ quỷ ma:
Bản sao muôn vật chính là của ta
Mặt trời cùng với sao xa
Trâu bò, ta lại làm ra vô vàn.
Mộc Nhân phỏng dịch
“Songs
Of Creation” (Những bài ca của Tạo hóa) gồm 7 bài thơ được Heine viết làm phần
lời cho một tổ khúc. Tổ khúc này được nhiều nhạc sĩ phổ nhạc hoặc soạn thành các
phiên bản khác nhau. Phần trình diễn thường gồm các nghệ sĩ giọng nữ cao kết hợp
với violin, clarinet và cello. Theo một số nhà nghiên cứu âm nhạc, phần lời này
là thơ của ba tác giả: Frederick Turner, Dana Gioia và Heinrich Heine chứ không
phải của mỗi Heine. Tuy nhiên, trong các tuyển thơ Heine, không thể hiện điều
này - có lẽ các nghệ sĩ trên chỉ tham gia phần nhạc.
Mộc Nhân
1.
Tôi thích nhìn
một bông hoa hay một cọng cỏ nhỏ
mọc xuyên qua vết nứt trên tường
hoặc bê tông
thật kỳ diệu.
Mộc Nhân dịch
Từ nguyên tác: “Nothing to Hide Under All This Sun”, by Paul
Mendez (1),
về tác giả Ocean Vuong (2) và một số tác phẩm của anh.
Trong “Time Is A Mother”
(Thời gian là một Người mẹ), Ocean Vuong giải đố về ngôn ngữ - và lịch sử của chính mình.
***
Nguyễn Văn Xuân
Câu hỏi đó rất khó trả
lời.
Vì người Quảng Nam thật sự xuất hiện và được biết tới là vào những thời Trần, Hồ, Lê, Mạc trong hai vùng Điện Bàn và Thăng Hoa (tên hai phủ của Quảng Nam xưa). Tên Quảng Nam chỉ xuất hiện để chỉ một xứ: xứ Quảng Nam bao gồm từ Thăng Hoa đến vùng nay là Bình Định – Điện Bàn thuộc về xứ Thuận Hoá (nay là Thừa Thiên Huế) bên kia Hải Vân.
Mộc Nhân dịch (1)
from “Shakespeare’s 130th sonnet” (My mistress’ eyes are nothing like the sun) by William Shakespeare. (2)
Đôi mắt tình nhân tôi không giống như mặt
trời;
Môi không đỏ bằng san hô đỏ
