Quotes: "Để hiểu được trái tim và khối óc của một người, đừng nhìn vào những gì anh ta đã đạt được mà hãy nhìn vào những gì anh ta khao khát” (To understand the heart and mind of a person, look not at what he has already achieved, but at what he aspires to) - Kahlil Gibran, from "The Madman".
***
Mộc Nhân dịch, from "Night and the Madman", by Kahlil Gibran, "The Madman: Parables and His Poems".
“Này
Đêm, tôi cũng như bạn, tối tăm và trần trụi; Tôi đi trên con đường thắp lửa qua
những giấc mơ ban ngày của mình và bất cứ khi nào chân tôi chạm vào đất, một
cây sồi khổng lồ hiện ra.”
“Người
Điên, ngươi không giống ta, vì ngươi vẫn ngoái nhìn để xem vết chân ngươi in
trên cát lớn đến mức nào.”
“Tôi
giống bạn mà, Đêm, im lặng và thẳm sâu; và trong trái tim cô đơn của tôi có một
Nữ thần nằm trên giường nhỏ; và trong người ấy sinh ra Thiên Đường vỗ về Địa Ngục.”
“Này
Người Điên, ngươi không giống ta, vì ngươi vẫn chưa biết run rẩy trước nỗi đau,
và bài hát của vực thẳm làm ngươi kinh hãi.”
“Ồ, Đêm, tôi giống bạn chứ, hoang dã và hãi hùng; vì tai tôi đang đầy tiếng
kêu của các quốc gia bị chinh phục và tiếng thở dài của những vùng đất bị lãng
quên.”
“Không,
ngươi không giống ta, hỡi Người Điên, vì ngươi vẫn mang theo cái tôi nhỏ bé
dành cho đồng đội, và với cái tôi kì dị của mình, ngươi có thể không phải là bạn.”
“Này
Đêm, tôi giống bạn, độc ác và khủng khiếp; vì tâm hồn tôi đang sáng lên bằng
cách đốt cháy những con tàu biển, và môi tôi ướt đẫm máu của những kẻ tàn sát các
chiến binh.”
“Không, ngươi không giống
ta, vì khao khát tình huynh đệ vẫn còn ở trên ngươi, và ngươi không hề cô đơn với
chính ngươi.”
“Tôi giống như bạn, vui vẻ và hân hoan; vì người ở trong cái bóng của tôi,
bây giờ đã say rượu trinh nguyên, và người đi theo tôi là phạm tội một cách vui
vẻ.”
“Người
Điên, ngươi không giống ta, vì linh hồn ngươi bị vây bọc trong tấm màn che bảy
nếp và ngươi không giữ trái tim mình trong tay."
“Tôi
giống như bạn, Đêm, kiên nhẫn và đam mê; vì trong ngực tôi hàng ngàn người tình
đã chết được chôn trong những nụ hôn khô héo.”
“Người
Điên, cậu có giống tôi không? Bạn có thích tôi không? Và bạn có thể cưỡi cơn
bão như một con chiến mã, và nắm lấy tia sét như một thanh kiếm?”
“Này
Đêm, tôi giống bạn, mạnh mẽ và cao cả, và ngai vàng của tôi được xây dựng trên
hàng đống vị thần sa ngã; và trước mặt tôi cũng là những ngày trôi qua hôn gấu
áo của tôi nhưng không bao giờ nhìn vào mặt tôi.”
“Ngươi có giống ta
không, đứa con của trái tim đen tối nhất của ta? Và ngươi nghĩ gì về những suy
nghĩ hoang dã của ta và ngôn từ rộng lớn của ta?
“Vâng, chúng ta là anh
em sinh đôi Đêm à, vì ngươi tiết lộ không gian và ta tiết lộ tâm hồn mình.”
-----------------
Lời bản của Mộc Nhân: Bài thơ văn xuôi này tái hiện một cuộc trò chuyện tưởng tượng giữa hai nhân vật “Đêm” (tượng trưng cho Tạo Hóa) và “Người Điên” (tượng trưng cho con người đầy khát vọng). Người Điên so sánh tương đồng giữa mình với Bóng Đêm. Còn Đêm thì phủ nhận sự tương đồng ấy. Tổng số có 7 lời của Người Điên và 7 lời phủ nhận của Đêm. 7 lời của Người Điên tương ứng với 7 thời kỳ mà con người đã trải qua. Tuy nhiên trong bài thơ, Người Điên đã tìm thấy cả tự do lẫn an toàn trong cơn điên loạn của mình. Có thể tóm tắt 7 thời kỳ của Người Điên như sau:
1.
Thời kỳ “tối tăm và trần trụi” ám chỉ thời kỳ hỗn màn, vũ trụ chưa hình thành.
2.
Thời kỳ “im lặng và thẳm sâu” ám chỉ lúc Chúa bắt đầu làm ra hai con người đầu
tiên của lời người; theo Kinh Thánh là Adam và Eva, ở đây tác giả đặt tên là Thiên
Đường và Địa Ngục.”
3. Thời kỳ “hoang dã và
hãi hùng” ám chỉ con người đã lập nên các quốc gia và mở các cuộc chinh phục,
đô hộ nhau.
4. Thời kỳ “độc ác và khủng
khiếp” ám chỉ giai đoạn con người đã mất hết nhân tính, chiến tranh không chỉ
chinh phục mà là đốt cháy, tàn sát.
5. Thời kỳ “vui vẻ và
hân hoan” ám chỉ giai đoạn chinh phục thắng lợi, hưởng thụ vui vẻ.
6. Thời kỳ “kiên nhẫn và
đam mê” ám chỉ giai đoạn lãnh chúa, sở hữu nô lệ.
7. Thời kỳ “mạnh mẽ và
cao cả” ám chỉ thái độ ngạo mạn, kiêu ngạo của con người khi đứng trên đỉnh cao
nhưng tiềm ẩn nguy cơ sụp đổ (tận thế).
Cả bảy lời trên đều bị Đêm phủ nhận, khước từ và chỉ ra chỗ khác nhau căn cốt thuộc về thể tính: không biết đau đớn, linh hồn bị che khuất, không có trái tim… và câu cuối cùng của Đêm nói với Người Điên là “đứa con của trái tim đen tối nhất của ta, và ngươi không hiểu những suy nghĩ và ngôn từ rộng lớn của ta”. Tuy nhiên Người Điên vẫn ngoan cố giữ lấy quan điểm của mình, bấu víu vào tinh thần của Đêm để nương tựa “Chúng ta là anh em sinh đôi, Đêm à, vì ngươi tiết lộ không gian và ta tiết lộ tâm hồn mình.” Bài thơ vừa có ý nghĩa thần học vừa có ý nghĩa nhân sinh thể hiện triết lý: khi con người điên loạn trước đời sống của mình, họ luôn sai lầm, ngạo mạn, khao khát, biện hộ và luôn tìm một chỗ dựa cho những lời nói và hành động của mình.
------------------
* References:
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét