2.072. THE ROAD NOT TAKEN - Robert Frost

CON ĐƯỜNG KHÔNG CHỌN

Mộc Nhân dịch từ nguyên tác: "The Road Not Taken" - Robert Frost

"...I took the one less traveled by/ And that has made all the difference"
(... Tôi đã chọn lối ít ai đi/ Và điều đó đã làm đổi thay mọi thứ)

 

Đường hai lối giữa rừng vàng

Tiếc là không thể đôi bàn chân qua

 

2.071. VÙNG CAO (p.4)

 Trích "Chuyện kể từ thung lũng Zơ Nông" 

         Mộc Nhân

(Xem lại :Vùng cao – phần 3)

Sáng hôm sau chúng tôi rời làng trở về miền xuôi.

Đoàn trở về thưa người và rời rạc chứ không đông đúc và khí thế như chuyến đi lên. Bước qua khỏi hàng rào dựng bằng hàng cọc gỗ ở rìa suối, xem như ra khỏi ranh giới làng để vào rừng. Tôi nhìn sang bờ bên kia đồi tràn ngập ánh nắng sớm và lác đác vài cánh rừng với mấy tàng cây đại thụ thưa nhô lên cao gợi cảm giác trống trải và tẻ ngắt.

2.070. VÙNG CAO (p.3)

 Trích "Chuyện kể từ thung lũng Zơ Nông" 

         Mộc Nhân

    (Tiếp theo phần 2)

Cứ thế, chúng tôi di chuyển quanh nhiều thôn xã vùng cao trong thời gian khoảng hơn nửa tháng. Dần dần, những cán bộ văn hóa thông tin đã xong nhiệm vụ tuyên truyền bầu cử họ tách đoàn và tự trở về. Đội văn nghệ cũng giải tán. Mấy anh cán bộ phòng giáo dục trên đường đi lại phải ghé qua một điểm trường nào đó để làm công tác thanh kiểm tra.

2.069. VÙNG CAO (p.2)

 Trích "Chuyện kể từ thung lũng Zơ Nông" 

         Mộc Nhân

Hình này do Minh Đức chụp năm 1991

(Tiếp theo phần 1)

Đoàn công tác gồm mấy anh cán bộ phòng giáo dục và giáo viên làm nhiệm vụ thanh tra kết hợp tham gia dạy bổ túc cấp ba. Cùng đi có nhóm cán bộ văn hóa thông tin làm nhiệm vụ tuyên truyền bầu cử và đội văn nghệ gồm mấy em giáo viên trẻ hát hay múa dẻo. Riêng tôi ngoài các nhiệm vụ chính là dạy bổ túc còn có thêm nhiệm vụ làm nhạc công guitar cho đội văn nghệ.

2.068. VÙNG CAO (p.1)

    Trích "Chuyện kể từ thung lũng Zơ Nông" 

         Mộc Nhân

Rời thị trấn Thạnh Mỹ, theo hướng tây trên quốc lộ 14, con đường bắt đầu nhô lên nhiều dốc đèo và những khúc cua gấp. Chiếc xe Dodge cũ kỹ nhưng mạnh mẽ không biết chở bao nhiêu người. Chỉ biết người ta bu bám quanh xe đông kín. Mọi chỗ có thể đặt chân, níu tay, đặt mông cho khỏi rơi đều được tận dụng để ngồi trên xe. Hai cánh cửa sau, trên nóc xe, trước nắp ca-bô chỉ thấy lèn chặt người và hàng. Tài xế chỉ cần một khoảng trống chỗ kính chắn gió phía trước mà khách bu bám chừa ra là có thể nhìn mặt đường lái xe băng dốc đèo.

2.067. INAUGURAL POEMS - Thơ Diễn văn

 

Hầu như tất cả các quốc gia trên thế giới đều xem văn học nghệ thuật luôn là một thành phần không thể thiếu được trong việc định hình nền văn hóa, lịch sử, văn minh của họ.

Riêng ở nước Mỹ, việc đưa tiết mục đọc thơ vào lễ nhậm chức Tổng thống là một sự kiện văn hóa - chính trị mới mà trước đó chưa nơi nào có.

2.066. VIẾT DƯỚI MƯA

 Nga Pu 

Gói cho anh những hạt mưa,

Gửi về miền Trung bỏng rát

Tắm cho anh vừa cơn khát,

Một dòng giọt nhớ giọt thương!!!

2.065. DEDICATION - Robert Frost

Khi bước lên sân khấu tại lễ nhậm chức của John F. Kennedy vào năm 1961, nhà thơ Robert Frost đã định đọc "Dedication", bài thơ ông đã viết cho dịp này. Tuy nhiên, hôm ấy ánh sáng chói lòa chiếu xuống nền tuyết khiến Frost không thể đọc được chữ. Vì vậy, thay vào đó, nhà thơ 86 tuổi đã đọc một bài thơ khác của ông - "The Gift Outright” – đã thuộc từ trước. Sau sự kiện này, cả hai bài thơ của Robert Frost là The Gift Outright và Dedication đều nổi tiếng.

2.064. MÙA MỚI

 Nga Pu

Có một mùa đang ngưỡng xuân qua,

Đâu đó tưởng cũng chừng sắp hạ

Có một mùa nghe xao xác lá,

Nhưng chưa vàng để gọi tên thu!

2.063. THE GIFT OUTRIGHT - Robert Frost

 

Robert Frost (1874 - 1963) là nhà thơ những miêu tả về cuộc sống nông thôn, những người bình thường trong các tình huống hàng ngày.

Thời thanh niên, ông mê thơ ca và viết nhiều nhưng không được xuất bản tại Mỹ nên ông đã di cư sang Anh, ở đây việc xuất bản dễ dàng hơn nên ông được đăng thơ và ra mắt 2 tập thơ. Ông trở thành nhà thơ nổi tiếng nơi xứ sương mù. Sau đó, vào năm 1915 ông trở về Mỹ, tiếp tục sự nghiệp thơ ca của mình và tiếp tục thành danh tại quê nhà.

2.062. ON THE PULSE OF MORNING – Maya Angelou

 

"On the Pulse of Morning" (1928 – 2014) là một bài thơ của nhà thơ, nhà hoạt động dân quyền người Mỹ Maya Angelou. Bà là nhà thơ thứ hai được đứng vào đội ngũ “Các nhà thơ diễn văn” (Inaugural Poets) khi được Nhà Trắng mời viết và đọc bài thơ này trong buổi lễ nhậm chức tổng thống của Bill Clinton vào ngày 20 tháng 1 năm 1993.

2.061. NGUYỄN TẤN THÁI - THỨC CÙNG BÓNG QUÊ NHÀ

Mộc Nhân

Tôi không cho rằng mình đã đọc và hiểu hết thơ Nguyễn Tấn Thái. Tôi cũng không nghĩ rằng với một bài viết ngắn có thể đem đến cho bạn điều gì về thế giới thơ đang “lên da non” trong thơ anh dù anh đã viết nhiều, viết sớm, viết như điên cuồng mộng mị khi hít thở sinh quyển thi ca trong nội giới quê xứ của mình.

2.060. OF HISTORY AND HOPE - Miller Williams

 Miller Williams (1930 - 2015) là nhà thơ, biên tập viên, nhà phê bình và dịch giả nổi tiếng của nước Mỹ. Ông sinh năm 1930 tại Hoxie, Arkansas - là con trai của một giáo sĩ Tin Lành thuộc dòng Giám lý (Methodist) và là nhà hoạt động dân quyền Hoa Kỳ.

2.059. LSB – CHUYỆN TỪ PHÍA NÚI

 Trích "Chuyện kể từ thung lũng Zơ Nông" (Nhiều tác giả)

    Mộc Nhân

 

Năm 1985 tôi ra trường lên công tác tại Giằng. 

Lần đầu tiên trong đời tôi trải qua hành trình ba giờ đồng hồ bám vào cánh cửa sau của chiếc xe khách cũ kỹ hiệu Dodge - cưỡi lên những mặt đường địa hình – lúc thì bùn lầy ngập bánh, lúc thì lởm chởm đá, lúc thì băng qua ổ voi… Những đoạn ngon lành nhất là đường nhựa bong tróc thành ổ gà, ổ chó…

2.058. PRAISE SONG FOR THE DAY

 

Elizabeth Alexander sinh ngày 30 Tháng Năm – 1962 ở Harlem, New York, và lớn lên ở Washington, DC; là con gái của cựu Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ - Clifford Alexander Jr. Bà tốt nghiệp Đại học Yale, Boston và lấy bằng Tiến sĩ tại Đại học Pennsylvania. Hiện nay bà là Hiệu trưởng Học viện Thi ca Hoa Kỳ và là Giáo sư Văn chương tại Đại học Yale.

2.057. NGÀY CỦA TÔI

       Mộc Nhân - Viết cho sinh nhật thứ 58 của mình

 

Ngày của tôi

vác trên vai năm mươi tám mùa hạ

năm nay em ghé qua vác hộ một mùa

để thêm yêu ngày khi đôi chân mỏi

và môi em, tôi che chắn gió ban khuya

2.056. TRÊN CÁC BÁO và TẠP CHÍ - Tháng Năm

  Cuối tháng 4 – đầu tháng 5/ 2021, Mộc Nhân có loạt tác phẩm gồm 8 bài đăng trên các Báo & Tạp chí: Văn nghệ Bình Định, Văn nghệ Đất Quảng và Báo Quảng Nam. Vậy lưu lại đây để lúc rỗi thì đọc lại – và cũng để chia sẻ trên trang Blog của mình.

1. Trên Tạp chí Đất Quảng – chùm 3 bài dịch và giới thiệu về nhà thơ người Mỹ Naomi Shihab Nye:

2.055. ONE TODAY - Richard Blanco

 Một bài thơ diễn văn (Inaugural Poem) ⁽¹⁾ của Richard Blanco ⁽²⁾

  Bài thơ này được tác giả viết và đọc trong lễ nhậm chức tổng thống lần II của TT Hoa Kỳ Barack Obama vào ngày 21 tháng 1 năm 2013.

2.054. LSB - CÀ PHÊ

 Trích tác phẩm "Chuyện kể từ thung lũng Zơ Nông" (Nhiều tác giả)

 Phần này do Mộc Nhân ghi chép 

Viết một cái gì đó về café – quán café -  quả là thường vì thiên hạ viết nhiều, giờ đây nó không còn là một cái gì đặc biệt nữa. Tuy nhiên những câu chuyện bên ly café là bất tận. Ngay xưa và cả bây giờ.

2.053. ONE BOY TOLD ME - Naomi Shihab Nye

  

  Bài thơ “One Boy Told Me” là lời của một cậu bé – con trai ba tuổi của nhà thơ – thể hiện cách mà một đứa trẻ tò mò, giải thích, nhìn nhận - theo góc nhìn của riêng mình - về thế giới. Ngôn ngữ và tư duy của đứa trẻ thật là hồn nhiên, ngây thơ và hài hước thể hiện qua các câu hỏi về thế giới xung quanh như:

2.052. MỘT NGÀY NHƯ THỂ

 Nga Pu 

Ngày sao đang đứng toan ngồi,

Đang đi bỗng khựng một hồi hồ nghi!..

Hình như vẳng tiếng thầm thì,

Đâu đây tiếng thở,tiếng đi, tiếng cười..!

2.051. THE WORDS UNDER THE WORDS

Bài thơ của Naomi Shihab Nye 

     tặng Sitti Khadra, phía bắc Jerusalem

DƯỚI NHỮNG LỚP NGÔN TỪ

2.050. YELLOW GLOVE - Naomi Nye

Bài thơ văn xuôi (a prose Poem) của Naomi Shihab Nye

Găng tay màu vàng có ý nghĩa gì trong thế giới chuyển dịch này?

Lúc tôi còn nhỏ, giống như mọi người. Cuộc sống là một chuỗi những phòng ngừa: không hôn bộ lông con sóc trước khi chôn nó, không mút kẹo, không bóp nổ bong bóng, không ném quả dưa hấu, xem TV.

2.049. NĂM CA KHÚC GẮN VỚI CUỘC ĐỜI ERIC CLAPTON

 

Eric Clapton luôn được biết đến như một nghệ sỹ guitar vĩ đại nhất mọi thời đại. Tuy nhiên, cuộc sống riêng tư của ông có khá nhiều bi kịch: không biết mặt cha, nghiện ma túy, yêu vợ bạn thân, con trai duy nhất qua đời. Và điều thú vị là năm ca khúc sau đây đã kết nối các sự kiện trong thế giới nội tâm đầy bi kịch của ông.

 

2.048. LƯƠNG SƠN BẠC: Trần Hoàng

 Trích tác phẩm "Chuyện kể từ thung lũng Zơ Nông" (Nhiều tác giả)   

Phần này do Mộc Nhân kể

Hai thằng ở Singapore

Trong mấy gã tự xưng là Lương Sơn Bạc thì Trần Hoàng có vẻ nghiêm túc nhất và có "lộc" nhất.

Trần Hoàng lên núi cùng lúc với Phương điên. Hai thằng thân nhau nhất vì khởi nghiệp cùng lúc, hiểu ý nhau và thằng này nói thằng kia dù có trổ cặc nhưng cuối cùng vẫn nghe nhau. Đôi khi bày nhau âm mưu thế này, thế này… để chơi thế nọ thế kia…

2.047. LƯƠNG SƠN BẠC: Tuấn con - Đức - Sự (tt)

Trích tác phẩm "Chuyện kể từ thung lũng Zơ Nông" (Nhiều tác giả)   

Phần này do Mộc Nhân, Đình Phương, Anh Tuấn kể

    

     (Tiếp theo phần trước)

Đức chơi chán ở Hòa Khánh bèn lên Giằng kiếm việc làm. Trên này Đức có người chị theo chồng lên sinh cơ lập nghiệp và người dì đã sống từ lâu nên tạm gọi là an ổn – có chỗ tá túc, nương tựa. Ít nhất là khỏi chết đói. Khi đi Đức cũng kè theo Sự thành một cặp đôi hoàn hảo. Sự cũng có người anh làm các công trình xây dựng nơi đây. Vậy là hai thằng có việc làm.

2.046. LƯƠNG SƠN BẠC: Tuấn con - Đức - Sự

 Trích tác phẩm "Chuyện kể từ thung lũng Zơ Nông" (Nhiều tác giả)

 Phần này do Mộc Nhân kể 

   Ai mà chẳng có bạn.

  Người ta có thể không có tiền, không có phẩm chức, không có ái tình nhưng không thể không có bạn.

   Và bạn cũng có nhiều loại, xếp theo nhiều mối quan hệ. Thời cắp sách đến trường có bạn học; đi làm ai cũng có bạn đồng nghiệp; rong chơi gặp bạn đường; với người khác giới có bạn nam, bạn nữ, bạn tình; theo mức độ quan hệ có bạn thân, bạn tri kỉ hay bạn xã giao; theo tuổi tác có bạn già, bạn vong niên; trong gia đình thì yêu quí người bạn đời…

2.045. MA KHÔI

 Trích tác phẩm "Chuyện kể từ thung lũng Zơ Nông" (Nhiều tác giả)

 Phần này do Nguyễn Đình Phương kể 

Tiếp theo phần "Tứ khoái"

Ở núi mà không kể chuyện ma thì cũng thiếu sót. Huống chi ngôi trường trên ngọn đồi chúng tôi ở liên quan đến bệnh viện thời chiến, xung quanh có vài nấm mồ ùn lên thành tổ mối. Ban đêm không có điện, chỉ hiu hắt đèn dầu, xa khu dân cư… lại nghe dân kể lại vài trận đánh, nhiều cái chết nơi này… thì thoát sao được nỗi ám ảnh ma mị.

2.044. SẮP ĐƯỢC MƯA NGÂU

 Mộc Nhân 

Từ quán Minh Mập ngó ra Nguyễn Tất Thành

chạm biển Thanh Khê vòng eo Đà Nẵng

giữa trưa hè, đất trời mê ly, bình lặng

uống bia tán phét những chuyện trên trời

 

2.043. TỨ KHOÁI

 Trích tác phẩm "Chuyện kể từ thung lũng Zơ Nông" (Nhiều tác giả)

 Phần này do Nguyễn Đình Phương kể 

Tiếp theo phần "Trường Và Trại"

 

            Chúng tôi, những giáo viên tứ chiếng tụ hội về làm công tác dạy học tại ngôi trường trên đồi Thạnh Mỹ. Nó là xuất phát điểm của mọi câu chuyện vui buồn, kỳ bí, kỳ cục, trêu ngươi nên chắc chắn bạn sẽ nghe nhắc đến tên nó trong nhiều lần nữa.

2.042. TRƯỜNG VÀ TRẠI

 Trích tác phẩm "Chuyện kể từ thung lũng Zơ Nông" 

 

Trường Thạnh Mỹ, huyện Giằng, vào những năm 1980 nằm trên một ngọn đồi gần làng Hoa - một làng dân tộc Cơ tu sâu trong thung lũng Zơ Nông. Chúng tôi không ai biết chính xác trường được xây từ năm nào; có phải nó sinh ra là một ngôi trường hay tiền thân là cái gì đó: một bệnh viện, một nhà kho, một nhà tù hay một trại bộ đội… chẳng hạn như vậy.

2.041. JAMBALAYA (On the Bayou)

Dĩa cơm Jambalaya

 "Jambalaya (On the Bayou)" là một bài nhạc đồng quê Mỹ (American country music) do nam danh ca, nhạc sĩ người Mỹ Hank Williamds sáng tác, ghi âm và phát hành lần đầu vào năm 1952. Jambalaya lấy giai điệu từ một bài dân ca vùng Texas; phần lời kể về cuộc dã ngoại trên thuyền pirogue đáy phẳng (flat-bottomed boat) ở vùng nước nông Bayou thuộc bang Louisiana miền nam nước Mỹ. 

2.040. NGẪU TÁC GIANG HỒ VẶT

 

năm nay mày có về Thạnh Mỹ

giữa trưa hè dựng vách đá vôi

cánh chim rừng len qua khe núi

mệt nhoài theo gió thốc sườn đồi

2.039. FIRST OF MAY - Bee Gees

"First of May" là một bài hát của Bee Gees với giọng hát chính Barry Gibb, được phát hành dưới dạng đĩa đơn vào năm 1969. Barry Gibb nói trong cuốn sách “Tales from the Brothers Gibb” rằng tựa đề của bài hát đến từ ngày sinh nhật của chú chó cưng Barnaby của anh ấy.

Bài hát bắt đầu bằng tiếng piano ở câu đầu tiên và đoạn điệp khúc. Dàn nhạc chơi trong câu thứ hai và phần điệp khúc thứ hai và có đoạn dừng khi đến câu “But time has passed us by someone else moved in from far away” tạo nên khoảng lắng kí ức đầy xúc cảm.

Mỗi độ tháng 5 về, giai điệu da diết, bình yên trong bài hát của Bee Gees lại gợi lên trong bao người nghe những ký ức về một miền quá khứ xa xôi trong đó những hoài niệm về thuở xa xưa với tình cảm trong sáng, hồn nhiên. Vạn vật thì to lớn, tình yêu thì vĩ đại dù đôi bạn mới chỉ biết yêu. Vật đổi sao dời theo thời gian nhưng tình yêu thì miên viễn “our love will never die”. Đó chính là lí do để bài hát sống mãi trong lòng người.

2.038. MƯA THÁNG NĂM

 Lê Đức Thịnh 

Bài đăng trên Báo QN cuối tuần ngày 8/5/2021

Đêm qua hình như mưa mệt nhọc

sông đục ngầu mơ rừng núi xa

mưa tháng Năm vùi trên bến cát

ghé tai em hỏi nhỏ đâu là…

2.037. MAD WOMAN – Taylor Swift

 

"Mad Woman" là bài hát được sáng tác và thu âm bởi ca sĩ kiêm nhạc sĩ người Mỹ Taylor Swift trong album phòng thu thứ tám Folklore (2020) của cô. Bài hát lấy cảm hứng từ cuộc tranh luận đề cập đến những điều cấm kỵ của xã hội xung quanh sự tức giận của phụ nữ. Các nhà phê bình đánh giá cao thông điệp đề cao nữ quyền của bài hát. Mad Woman là ngọn lửa rực sáng trong đêm đen, như cảm xúc của một người phụ nữ khi bị dồn đến đường cùng. Swifties (những người hâm mộ của Taylor Swift) trên toàn thế giới đã ủng hộ ca khúc này.

2.036. FADING LIKE A FLOWER

 

"Fading Like a Flower” (Every Time You Leave) là một bài hát pop của ban nhạc Thụy Điển Roxette trong album phòng thu thứ ba Joyride (1991) của họ. Bài hát do Per Gessle sáng tác và phát hành dưới dạng đĩa đơn vào ngày 17 tháng 4 năm 1991. Nó trở thành bản hit top 10 thứ năm liên tiếp của Roxette tại Hoa Kỳ, đạt vị trí thứ hai trên Billboard Hot 100. Bài hát cũng lọt vào top 10 hit tại hơn 13 quốc gia.

2.035. BAN NHẠC ROXETTE

Nữ ca sĩ Marie Fredriksson và nam danh ca Per Gessle

Ban nhạc Roxette (Thụy Điển) với hai thành viên trụ cột là nam ca sĩ Per Gessle và nữ ca sĩ Marie Fredriksson. Bộ đôi này đã xây dựng nên tượng đài âm nhạc của Roxette, niềm tự hào của đất nước Thụy Điển với phong cách pop cũ nhưng không bao giờ lỗi thời.

 Roxette bắt đầu hoạt động vào năm 1980 và nổi tiếng khắp Thụy Điển cũng như châu Âu suốt 20 năm từ 1986 đến 2006. Xét về độ nổi tiếng và phủ sóng, có lẽ Roxette chỉ thua kém ban nhạc huyền thoại ABBA.

2.034. CHÚNG TA TỪ CÕI LAO ĐAO

Mộc Nhân

Chúng ta ngồi dưới bóng cây
thời gian trôi giữa bàn tay gầy gò
vệt chai đùn những âu lo
gót chân nứt nẻ ngón co quắp bùn

Những thằng hát giữa đời cùn
tiếng đàn rơi xuống ao bùn nở sen
lửa rừng thay môt vầng trăng
hốt nhiên hạnh ngộ mà rằng cuồng điên

Đi qua ô trọc não phiền
phù vân một khắc hiện tiền chiêm bao
"chúng ta từ cõi lao đao
quen nhau tự những kiếp nào xa xăm" (*)