2.051. THE WORDS UNDER THE WORDS

Bài thơ của Naomi Shihab Nye 

     tặng Sitti Khadra, phía bắc Jerusalem

DƯỚI NHỮNG LỚP NGÔN TỪ

Bàn tay của bà tôi nhận ra những cây nho,

Lớp bóng láng ẩm ướt của da chú dê mới ra đời.

Khi tôi bị ốm chúng đã đi theo tôi,

Tôi thức dậy sau cơn sốt kéo dài để tìm chúng

trong đầu tôi dường như chỉ có những lời cầu nguyện an bình.

 

Ngày của bà tôi bắt đầu bằng bánh mì,

Nhào nặn vỗ bột nhẹ nhàng và nướng chậm rãi.

Bà đứng bên lò nướng chờ xem một chiếc xe lạ

chạy quanh các con phố. Có lẽ nó giữ con trai của bà,

rời nước Mỹ. Những du khách, quỳ xuống và khóc lóc

ở những ngôi đền bí ẩn, thường xuyên hơn.

Bà biết bao lâu thì thư đến,

Dù hiếm khi bà có thư.

Khi có người đến, bà bảo như thế, thật kỳ diệu,

bà được nghe đọc đi đọc lại (một lá thư)

trong ánh đèn buổi chiều mờ ảo.

 

Bà nói rằng chẳng có gì phải ngạc nhiên.

Bà bị thương do súng ngắn và con của bà tàn tật.

Bà biết nơi mà chúng tôi hành trình xuyên qua

Những tin nhắn chúng tôi không thể gửi được - dù rất ngắn

Và sẽ bị lạc trong cuộc hành trình.

 

Vẫy tay tiễn chồng đi,

người mà bà yêu thương và chăm sóc,

người rời xa bà như những hạt giống bay vào bầu trời sâu thẳm.

Chúng sẽ tự sinh sôi. Tất cả chúng ta rồi sẽ chết.

 

Đôi mắt của bà tôi nói rằng Allah ở khắp nơi,

cả trong cái chết.

Khi bà nói về vườn cây ăn quả và những chùm ô liu mới,

Khi bà kể những câu chuyện về Joha (*) và sự khôn ngoan của ông,

Ông ấy có trong suy nghĩ đầu tiên của bà,

Điều mà bà thực sự nghĩ đến chính là tên của ông.

“Hãy hồi đáp, nếu bạn nghe được bên dưới những lớp ngôn từ -

nếu không, đó chỉ là một thế giới với nhiều góc cạnh thô ráp,

khó vượt qua, và chúng ta chỉ còn lại những điều vô nghĩa (**).”

----------------

(*)  Joha: tên vị thánh trong Do Thái giáo

(**) Câu này dịch cụm từ trong nguyên tác: "Our pockets full of stones"

 - Nghĩa đen: túi của chúng ta đầy đá

 - Nghĩa bóng: sức ì , hoặc chúng ta mang theo những thứ vô hồn, vô nghĩa.

***

Mộc Nhân dịch

Nguyên tác: "The Words Under The Words" - 1995 - © Naomi Shihab Nye. 

Đối chiếu nguyên tác tại đây