25/5/21

2.065. DEDICATION - Robert Frost


Khi bước lên sân khấu tại lễ nhậm chức của John F. Kennedy vào năm 1961, nhà thơ Robert Frost đã định đọc "Dedication", bài thơ ông đã viết cho dịp này. Tuy nhiên, hôm ấy ánh sáng chói lòa chiếu xuống nền tuyết khiến Frost không thể đọc được chữ. Vì vậy, thay vào đó, nhà thơ 86 tuổi đã đọc một bài thơ khác của ông - "The Gift Outright” – đã thuộc từ trước. Sau sự kiện này, cả hai bài thơ của Robert FrostThe Gift OutrightDedication đều nổi tiếng.

Đến năm 2011, trong buổi lễ kỷ niệm 50 năm ngày J.F. Kennedy nhậm chức Tổng thống, bài thơ  Dedication nàyđã được ngài Daniel P. Coughlin – Chủ tịch hạ viện Hoa Kỳ - đọc tại Đồi Capitol.

Không giống như bài "The Gift Outright" - viết cho lịch sử Nước Mỹ - bài "Dedication" được viết riêng cho Kennedy; thậm chí còn ám chỉ đến chiến thắng suýt soát của ông trước Phó Tổng thống Richard M. Nixon.

Và nó kết thúc với một hy vọng sâu sắc rằng vị Tổng thống mới sẽ dẫn dắt đất nước đến "thời đại Augustan tiếp theo" - "Một thời kỳ hoàng kim của thơ ca và quyền lực / Mà buổi trưa hôm nay là giờ khắc khởi đầu".

Đây là lần đầu tiên một nhà thơ được mời đọc thơ trong lễ nhậm chức Tổng thống. Về sau, nhiều Tổng thống Hoa Kỳ đã bổ sung tiết mục này vào lễ nhậm chức của mình. Những nhà thơ nhận được vinh dự này được gọi là "Inaugural Poets", những bài thơ này gọi là "Inaugural Poems" (Thơ diễn văn, thơ nhậm chức).


LỜI DÂNG - bản dịch Mộc Nhân

DEDICATION - by Robert Frost


Xin chào các nghệ sĩ được mời đến tham gia

Sự kiện trọng đại của đất nước

Dường như các bạn nên ăn mừng.

Hôm nay đối với tôi là một ngày trọng đại

Được mang đến bài thơ ngợi ca cho sự kiện truyền thống này.

Ai là người đầu tiên nghĩ ra điều đó. (1)

Bài thơ này cũng là lời cảm ơn tôi mang đến đây

Tôi sẽ nói lại lời này ở phần cuối.

Về những gì đã tồn tại trong suốt nhiều thế kỷ;

 

Một bước ngoặt trong lịch sử hiện đại.

Thuộc địa đã từng tồn tại

Ngay khi vấn đề đại sự này xảy ra

Quốc gia nào sẽ là quốc gia cai trị

Bằng tính cách, bằng giọng nói, dân tộc tính,

Christopher Columbus tìm thấy thế giới mới.

Người Pháp, Tây Ban Nha và Hà Lan đã bị đánh bại.

Và những hành động anh hùng đã được thực thi.

Elizabeth Đệ nhất và nước Anh chiến thắng.

 

Giờ đây đã mở ra một thứ tự mới của thời đại

Trong đó tiếng Latinh được các nhà thông thái sáng tạo

Đã không được viết trên tờ đô la

Mà chúng ta vẫn mang trong ví và túi

Chúa đã gật đầu chấp thuận. (2)

Những người anh hùng mà chúng ta biết và hiểu,

Tôi muốn nói đến bốn vĩ nhân:

Washington, John Adams, Jefferson và Madison (3)

Họ được coi là những người có công

Họ hẳn đã nhìn thấy trước những gì không xuất hiện,

Họ mang các đế chế xuống đôi tai chúng ta

Và Bảng Tuyên Ngôn Độc Lập của chúng ta

Đã làm cho mọi người cũng muốn lập nên một quốc gia.

Và đây không phải là trò chơi quý tộc

Với phí tổn nhẹ nhàng.

Chúng ta thấy các cuộc đấu tranh diễn ra khắp nơi

Trong nỗ lực giành chủ quyền và lãnh thổ.

Họ là động lực của chúng ta, xét ở một góc độ nào đó

Vào thời điểm xảy ra và sự hưởng ứng của họ,

Dạy cho họ biết nền Dân chủ có ý nghĩa như thế nào.

Họ đã nói về "trật tự mới của thời đại"?

Nếu nó trông không quá giống như trật tự hôm nay,

 

Vẫn có sự hỗn loạn khi chúng ta bắt đầu

Vì vậy, phải có phần dũng cảm.

Không ai có cảm giác êm ái khi chấp nhận điều này

Một kẻ cai trị giả vờ không thích

Sự hỗn loạn mà có là tốt hơn.

Mọi người đều biết vinh quang của hai người

Đã cho nước Mỹ chiếc máy bay (4)

Để cưỡi gió lốc và cuồng phong.

Một kẻ ngốc đáng thương nào đó đã nói thật lòng rằng

Vinh quang đã lỗi thời trong cuộc sống và nghệ thuật.

 

Sự dấn thân của chúng ta cho cách mạng và pháp luật

Đã tự minh chứng cho câu chuyện của tự do

Ngay bây giờ trong niềm vinh quang tột đỉnh.

 

Hãy mang đến mới mẻ từ một cuộc bầu cử như vừa rồi

Với số phiếu bầu tuyệt vời nhất mà mọi người từng bỏ

Rất gần sát nhau nhưng chắc chắn nó được thừa nhận

Thật kỳ diệu khi tâm trạng của chúng ta phấn khích.

Lòng dũng cảm ở trong bầu không khí giằng co (5)

Tốt hơn mọi bế tắc và nếu có một cuốn sách

Về những hồ sơ tiểu sử được công bố

Dành cho các chính trị gia dám từ bỏ người ủng hộ cái sai.

 

Một nền độc lập lành mạnh của nhân dân,

Một thể chế dân chủ của lẽ phải

Để hiến pháp tương xứng với thượng tầng kiến trúc.

Có một lời kêu gọi dành cho cuộc sống sáng tạo

Và sự dũng cảm cho người kiếm sống, người học hỏi, người khao khát.

Giảm thiểu chỉ trích chính trường và tòa án

Tăng thêm các mối quan tâm đến thể thao.

Nó làm cho mỗi chúng ta là nhà tiên tri

Tiếp nối vinh quang của thời đại Augustan (6)

Năng lượng dẫn dắt từ sức mạnh và niềm tự hào

Tình bạn mong muốn được thử thách

 

Hãy tin vào tự do của chúng ta mà dừng nao núng

Trong bất kỳ trò chơi nào mà các quốc gia muốn chơi.

Một thời kỳ hoàng kim của thơ ca và quyền lực

Mà buổi trưa hôm nay là giờ khắc khởi đầu.

---------------------

(1) Ý nói ông là người đầu tiên được mời đọc thơ trong lễ nhậm chức Tổng thống Mỹ, trước đây chưa hề có, và không biết ai là người đề xuất tiết mục này.

(2) Ý nói dù ngôn ngữ La Tinh đã có từ lâu tại Mỹ nhưng nó không được thể hiện trên tờ tiền Dolar như là ý Chúa vậy. Thời đại mới nước Mỹ dùng tiếng Anh.

(3) Bốn vị Tổng thống đầu tiên của nước Mỹ

(4) Câu này nhắc đến sự kiện hai anh em nhà Wright người Mỹ gồm Orville Wright và Wilbur Wright là những người đầu tiên thử nghiệm thành công chiếc máy bay bay được.

(5) Những câu này muốn nói đến Kennedy đã giành chiến thắng với số phiếu suýt soát Richard Nixson

(6) Thời đại vinh quang của đế chế La Mã trước Công nguyên

-----------------

Nguồn nguyên tác tại đây

Mộc Nhân dịch




Không có nhận xét nào: