236. BAO CHUYỆN ĐÁNG CẤM HƠN DẠY THÊM!

Ngô Tự Lập

Dạy học cũng là một cách học của người thầy. Chưa nói, cơ hội tương tác với thế hệ trẻ cũng là một cách giúp tôi nuôi dưỡng cảm hứng học tập ở mình. Ô hay, tại sao mọi ngành nghề đều không cấm làm thêm, mà lại cấm dạy thêm? Dạy thêm thì có gì là xấu? Có phải người ta ăn cắp ăn trộm đâu!

Năm nào đi họp phụ huynh cho con, tôi cũng thấy phụ huynh nhất loạt đề nghị cô giáo mở lớp dạy thêm kèm cho các cháu. Năm nào cũng như năm nào, mà hầu như lớp nào cũng thế. Cứ nài nỉ cô dạy thêm, rồi ra lại trách cô bắt học thêm, là sao?

Hiện nay tôi thấy có một tâm lý rất phổ biến là cứ đưa tiền là xong hết, nên không ít phụ huynh cứ mặc định trong đầu là thầy cô nào cũng muốn được “chăm chút” theo kiểu đấy. Trong khi đâu phải ai cũng vậy. Tương tự, người vi phạm luật giao thông khi “làm luật” và được cho đi thì quay ra nói xấu người phạt mình. Nhưng liệu đã bao giờ tự hỏi: Ai mới là người có lỗi trước hết? 

Việc dạy thêm tất nhiên là một câu chuyện khác, nhưng thử hỏi, nếu như phụ huynh không yêu cầu, học sinh không muốn học thêm làm sao giáo viên dám ép?

Tại sao lại phải cấm? Vấn đề là làm sao cho con trẻ phải cảm thấy việc đi học là một niềm vui, và việc học thêm do đó cũng chính là có thêm niềm vui…

Như nhiều chuyện khác, tôi thấy ở mình rất hay có những quyết sách nóng vội, xa rời thực tế. Ngay cả trong chuyện dạy thêm này cũng thế, khi nó là nhu cầu thật của một bộ phận không nhỏ phụ huynh vốn không tự tin vào năng lực tiếp thu kiến thức của con mình, trước một chương trình học luôn bị kêu là quá tải và một chính sách thi cử bất hợp lý như hiện nay. Phải hiểu đâu là gốc của vấn đề thì mới đề ra được những quyết sách đúng.

Nói chung, có 4 lý do khiến dạy thêm tồn tại:

1) Đồng lương giáo viên không đủ sống.

2) Chương trình học quá nặng không phải vì khối lượng mà do chú trọng quá đáng về thông tin.

3) Yêu cầu của học sinh và phụ huynh.

4) Mong muốn giúp đỡ học sinh.

Cả 4 lí do đều chính đáng, vậy không có lí do gì để cấm.

Còn để giảm thiểu chuyện dạy thêm – học thêm theo tôi phải bắt đầu từ gốc của vấn đề đó là làm sao cải thiện được đồng lương cho giáo viên và giảm tải chương trình học cũng như chính sách thi cử bất hợp lý như hiện nay.

Còn nếu là cấm dạy thêm, thì trong ngành giáo dục, theo tôi còn bao cái đáng cấm hơn. Chẳng hạn như việc lãng phí kinh khủng trong chuyện in mới sách giáo khoa hàng năm, chưa nói lâu lâu lại “đổi mới”, tiêu tốn hàng bao nhiêu tỷ (đến các nước giàu người ta cũng không dám làm như thế). Tiền đó để làm thêm cầu, xây thêm trường cho các em học sinh miền núi để đường đến trường của các em đỡ bị lũ cuốn, có hơn không? Chưa kể, rất có thể phần lớn sách tham khảo đang lưu hành trên thị trường hiện nay còn cần bị cấm trước tiên …  

Đấy không là cách ngành giáo dục “làm thêm” thì là gì?

Có chuyện rằng: Để đối phó với việc bị thanh tra kiểm tra chuyện dạy thêm, nhiều giáo viên đã dạy học sinh nói dối khi có đoàn kiểm tra vào lớp. Trẻ được dạy nói dối ngay trên ghế nhà trường -  Điều này theo anh có phải là di họa lớn hơn nhiều lần nạn dạy thêm – học thêm mà dư luận đang lên án. 

Lại còn quy định mỗi năm mỗi trường phải đạt chỉ tiêu bao nhiêu học sinh phải đỗ tốt nghiệp, bao nhiêu phần trăm lên lớp … thì là nói thật hay nói dối?

Những điều ấy có đáng cấm hơn chuyện dạy thêm hay không? 

(MN – lược ghi từ bài của tác giả)