855. THU VÀNG

Mộc Nhân 

              Cảm nhận về ca khúc “Thu vàng” của nhạc  sĩ Cung Tiến

Nhạc sĩ Cung Tiến tên thật Cung Thúc Tiến, sinh ngày 27 tháng 11 năm 1938, tại Hà Nội, là một nhạc sĩ theo dòng nhạc Tiền Chiến. Ông được xem như nhạc sĩ trẻ nhất có 2 sáng tác sớm được phổ biến rộng rãi là “Thu Vàng” và “Hoài Cảm.”

“Thu Vàng” được Cung Tiến sáng tác năm 15 tuổi và ông đã nổi tiếng ngay với sáng tác đầu tay ở tuổi niên thiếu ấy. Ca từ của bài hát cùng với giai điệu trữ tình sâu lắng êm ả đầy chất thơ.

Không gian trong bài “Thu vàng” là không gian kí ức mùa thu đằm thắm tĩnh lặng trong cỏ cây; thời gian trong bài là lúc hoàng hôn xuống trong một chiều lang thang, cái thời gian luôn gợi nhớ ám ảnh trong lòng người từ “chiều hôm nay” mà lưu luyến “chiều hôm qua” một nỗi niềm “vương vương” mông lung.

Trong cái không gian thời gian ấy, con người mộng mơ trong chiều lang thang trên đường đã bâng khuâng trước khung cảnh chỉ có một màu “tơ vàng vương vương ” được dệt nên bằng muôn “lá vàng não nề rơi không”. Như một qui luật tự nhiên “mùa thu vàng tới là mùa lá vàng rơi” nên khi mùa thu đến, lá vàng rơi và dường như có sự rung chạm khẽ khàng trong lòng người: “em không nghe mùa thu/ lá thu rơi xào xạc…” (Lưu Trọng Lư). Tác giả không chỉ vẽ nên bức tranh thu bằng màu sắc vàng thu mà còn mang đến cho người đọc cảm nhận về hương thu tràn ngập “chiều thắm muôn hương”, “bao nhiêu là hương”. Người đọc nhận ra cái hương thu ấy tỏa lan nhẹ nhàng không chỉ từ hương hoa mà còn từ những chiếc lá rơi còn tươi mới khi chàng trai “Nhặt lá vàng rơi, xem màu lá còn tươi”. Ngắm nhìn từng chiếc lá lìa cành, tâm hồn nhạy cảm của chàng nghệ sĩ bỗng thổn thức nỗi buồn xa xăm Dường như tất cả các giác quan của người nghệ sĩ đang bừng dậy để đón nhận thu đang về trong cảm giác buồn hiu hắt gợi nỗi nhớ bâng khuâng khiến lòng thi sĩ sầu mênh mông xa xôi.

Mặc dù trong ca từ “Thu Vàng” của Cung Tiến, có những cụm từ: tê tái, nhớ nhớ, buồn buồn, chán chường, não nề nhưng toàn cảnh vẫn là một mùa thu trầm lắng, buồn man mác mơ hồ chứ không bi lụy, sầu thảm như những ca khúc viết về mùa thu khác.

Giai điệu Thu Vàng được viết trên âm hưởng gam trưởng, gợi về miền ký ức rộn rã, trong sáng, hồn nhiên của những bước chân tung tăng đuổi theo không chỉ những chiếc lá vàng rơi mà, còn đuổi theo cả một mùa thu thời trai trẻ trên đường phố, đường đời, đường tình…

Mỗi khi thu về, chắc chắn bạn yêu nhạc không thể không nghe lại ca khúc tuyệt vời của người nghệ sĩ tài hoa này.

“Chiều hôm qua lang thang trên đường
Hoàng hôn xuống, chiều thắm muôn hương
chiều hôm qua mình tôi bâng khuâng
Có mùa thu về, tơ vàng vương vương

“Một mình đi lang thang trên đường
Buồn hiu hắt và nhớ bâng khuâng
Lòng xa xôi và sầu mênh mông.
Có nghe lá vàng não nề rơi không

“Mùa thu vàng tới là mùa lá vàng rơi
Và lá vàng rơi, khi tình thu vừa khơi
Nhặt lá vàng rơi, xem màu lá còn tươi
Nghe chừng đâu đây màu tê tái

“Chiều hôm qua lang thang trên đường
Nhớ nhớ, buồn buồn với chán chường
Chiều hôm nay trời nhiều mây vương
Có mùa Thu Vàng bao nhiêu là hương.