15/12/16

889. MR. TAMBOURINE MAN

Bài hát “Mr. Tambourine Man” của Bob Dylan

Bài hát “Mr. Tambourine Man” (Người chơi trống Tambourine) - theo tạp chí âm nhạc Rolling Stone, đây là bài hát ở vị trí thứ 8 trong 10 bài hát hay nhất của Bob Dylan, được viết trên gam trưởng, giai điệu vui tươi trong sáng miêu tả những cảm xúc của nhân vật tôi đang trong trạng thái mất ngủ, mệt mỏi, mất phương hướng nhưng khi nghe tiếng trống Tambourine vào buổi sáng sớm đã bị ma lực của nó dẫn lối mà quay cuồng, nhún nhảy, đùa cợt, muốn quên đi mọi kí ức và định mệnh để hướng đến tự do cùng trời mây, sóng biển và cát...
Có ý kiến cho rằng những hình ảnh ẩn dụ trong ca khúc này (cũng như những ca khúc khác của Bob Dylan) đa nghĩa và khó hiểu (khó dịch) nên có nhiều bài viết trên tạp chí âm nhạc nước ngoài đã đánh giá phần lời của bài “Mr. Tambourine Man” là vô nghĩa !?  
Tuy nhiên cần phải hiểu rằng Bob Dylan không chỉ là một nhạc sĩ mà còn là một nhà thơ và thơ của ông ngoài các giá trị về tưởng còn có được thể hiện qua thi pháp “hậu hiện đại” (postmoderne) nhất là về phương diện nghệ thuật ngôn ngữ, mà ngôn ngữ thơ “hậu hiện đại”  thì không dễ tiếp cận với đông đảo bạn đọc. Vậy nên việc đánh giá như trên cũng là dễ hiểu.
Và cảm nhận lời dịch Việt ngữ của Mộc Nhân Lê Đức Thịnh 
NGƯỜI CHƠI TRỐNG TAMBOURINE

1.
Này, Mr. Tambourine Man, hãy vì tôi mà chơi một khúc nhạc.
Tôi chẳng ngủ được và cũng chẳng có nơi nào để đi.
Này, Mr. Tambourine Man, hãy vì tôi mà chơi một khúc nhạc
Trong tiếng lục lạc buổi sáng tôi sẽ đi theo bạn.

Mặc dầu tôi biết rằng hoàng hôn là đế chế đã tắt lịm vào cát bụi
biến mất khỏi tầm tay để tôi mù lòa đứng nơi này
nhưng tôi vẫn không ngủ được.
sức chịu đựng của tôi thật đáng kinh ngạc.
tôi khắc dấu vào đôi chân mình
tôi chẳng gặp ai cả và lối xưa vắng vẻ giống như tan một giấc mơ.
2.
Này, Mr. Tambourine Man hãy vì tôi mà chơi một khúc nhạc
Tôi chẳng ngủ được và cũng chẳng có nơi nào để đi.
Này, Mr. Tambourine Man hãy vì tôi mà chơi một khúc nhạc
Trong tiếng lục lạc buổi sáng tôi sẽ đi theo bạn.

Hãy mang theo tôi trong hành trình trên con tàu ma lực của bạn
những giác quan của tôi trôi trượt, bàn tay tôi không còn nắm chặt
những ngón chân tê cóng không thể bước đi đành mặc cho gót giày dẫn lối.
Tôi sẵn sàng tới bất cứ đâu, sẵn sàng mờ nhạt trong vai diễn của mình
sẵn sàng nhập vào vũ khúc một cách say đắm
tôi hứa sẽ làm như vậy.
3.
Này, Mr. Tambourine Man hãy vì tôi mà chơi một khúc nhạc
tôi chẳng ngủ được và cũng chẳng có nơi nào để đi.
Này, Mr. Tambourine Man hãy vì tôi mà chơi một khúc nhạc
Trong tiếng lục lạc buổi sáng tôi sẽ đi theo bạn.

Dẫu sao bạn cũng nghe được tiếng cười,
sự quay cuồng, nhún nhảy điên dại dưới mặt trời.
Tôi không mong chờ ai cả, tôi vừa ẩn nấp vào hành trình
nhưng với bầu trời thì chẳng thể giấu mặt.
và nếu bạn nghe những dấu hiệu mơ hồ của âm điệu rộn ràng
thì hãy đến ngay với trống tambourine.
Tôi sẽ không bạn tâm gì nữa chỉ là trêu đùa anh hề vì ngỡ là anh ta mù
Tôi sẽ không lo lắng nữa chỉ là bóng tối thấy đó rồi đuổi theo thôi.
4.
Này, Mr. Tambourine Man hãy vì tôi mà chơi một khúc nhạc
tôi chẳng ngủ được và cũng chẳng có nơi nào để đi.
Này, Mr. Tambourine Man hãy vì tôi mà chơi một khúc nhạc
Trong tiếng lục lạc buổi sáng tôi sẽ đi theo bạn.

Hãy mang tôi đi khỏi
dẫu cho những vòng khói tâm trí tan vào sương mù ngày tàn phai.
Quá khứ xa xăm đã đóng băng
Những hàng cây thưa chắn gió biển xa khỏi vòng xoáy sầu não điên loạn.
Vâng, hãy nhảy nhót dưới bầu trời kim cương cùng cánh sóng tự do
hãy soi vào biển cả, làm xiếc trên cồn cát cùng với kí ức và định mệnh
hãy lặn sâu vào sóng để rồi quên lãng ngày hôm nay và cả mai sau.
5.
Này, Mr. Tambourine Man hãy vì tôi mà chơi một khúc nhạc
tôi chẳng ngủ được và cũng chẳng có nơi nào để đi.
Này, Mr. Tambourine Man hãy vì tôi mà chơi một khúc nhạc
Trong tiếng lục lạc buổi sáng tôi sẽ đi theo bạn.


Dịch tử nguyên bản tiếng Anh “Mr. Tambourine Man” – Bob Dylan
Theo nguồn trang: azlyrics.com
1.
Hey, Mr. Tambourine Man play a song for me
I'm not sleepy and there ain't no place I'm going to.
Hey, Mr. Tambourine Man play a song for me
In the jingle-jangle morning I'll come following you.
Though I know that evening's empire has returned into sand
Vanished from my hand left me blindly here to stand
But still not sleeping.
My weariness amazes me I'm branded on my feet
I have no one to meet and the ancient empty street's too dead for dreaming.
2.
Hey, Mr. Tambourine Man play a song for me
I'm not sleepy and there ain't no place I'm going to
Hey, Mr. Tambourine Man play a song for me
In the jingle-jangle morning I'll come following you
Take me on a trip upon your magic swirling ship
My senses have been stripped, my hands can't feel to grip
My toes too numb to step wait only for my boot heels to be wandering.
I'm ready to go anywhere I'm ready for to fade into my own parade
Cast your dancing spell my way I promise to go under it.
3.
Hey, Mr. Tambourine Man play a song for me
I'm not sleepy and there ain't no place I'm going to
Hey, Mr. Tambourine Man play a song for me
In the jingle-jangle morning I'll come following you.
Though you might hear laughing spinning, swinging madly through the sun.
It's not aimed at anyone It's just escaping on the run
And but for the sky, there are no fences facing.
If you hear vague traces of skipping reels of rhyme to your tambourine in time.
I wouldn't pay it any mind
It's just a ragged clown behind if he looks blind
I wouldn't worry it's just a shadow that he's seeing that he's chasing.
4.
Hey, Mr. Tambourine Man play a song for me
I'm not sleepy and there ain't no place I'm going to
Hey, Mr. Tambourine Man play a song for me
In the jingle-jangle morning I'll come following you
Take me disappearing
through the smoke rings of my mind down the foggy ruins of time
Far past the frozen leaves, the haunted, sheltered trees out to the windy beach
Far from the twisted reach of crazy sorrow.
Yes, to dance beneath the diamond sky with one hand waving free
Silhouetted by the sea, circled by the circus sands with memory and fate
Driven deep beneath the waves, let me forget about today until tomorrow.
5.
Hey, Mr. Tambourine Man play a song for me
I'm not sleepy and there ain't no place I'm going to
Hey, Mr. Tambourine Man play a song for me
In the jingle-jangle morning, I'll come following you
                 ----------------------------------------------
* Tambourine là một loại trống lắc tay (tiếng Anh là “hand drum”, tiếng Việt gọi là “trống lục lạc” hay “trống gõ bo”) thuộc bộ gõ, có nguồn gốc ở Hy Lạp, Trung Đông, Ấn Độ... Loại trống này ban đầu được sử dụng nhiều trong dân ca hay nghi lễ tôn giáo nhưng về sau được đưa vào trong dàn nhạc hiện đại. Cấu trúc của trống Tambourine gồm khung tròn bằng gỗ hoặc kim loại, xung quanh có những chiếc vòng nhỏ kim loại để khi rê (đập, gõ) phát ra những âm thành vui tai. 

Không có nhận xét nào: