1.262. GIÁO SƯ CHU HẢO

Giáo sư Chu Hảo sinh năm 1940 và từng giữ chức Thứ trưởng Bộ Khoa học công nghệ từ năm 1996 đến 2005. Ông là con trai ông Chu Đình Xương, Giám đốc Ty Liêm Phóng (Công an) Bắc Bộ và là người được giao nhiệm vụ bảo vệ Chủ tịch Hồ Chí Minh trong giai đoạn Cách mạng tháng Tám ở Hà Nội năm 1945.

Năm 2005, ông Chu Hảo xin nghỉ hưu trước thời hạn. Từ đó đến nay, ông là Giám đốc Nhà xuất bản Tri thức và Phó hiệu trưởng Đại học Phan Châu Trinh.

Những ngày qua, cái tên "Chu Hảo" đã làm nóng các trang mạng xã hội - cả lề trái và lề phải – cũng như xuất hiện khá rộng khắp trên báo chí chính thống sau khi UBKT Trung ương công bố kết luận về "dấu hiệu vi phạm đối với đồng chí Chu Hảo, Giám đốc - Tổng Biên tập Nhà xuất bản Tri thức".

Theo đó, ông Chu Hảo đã vi phạm Quy định về những điều đảng viên không được làm, có những bài viết, phát ngôn có nội dung trái với Cương lĩnh chính trị, Điều lệ Đảng, nghị quyết, chỉ thị, quy định của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. UB Kiểm tra TƯ kết luận: Ông Chu Hảo đã suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Vi phạm, khuyết điểm của ông Chu Hảo là rất nghiêm trọng, làm ảnh hưởng đến uy tín của tổ chức đảng, tác động xấu tới tư tưởng xã hội, đến mức phải xem xét, thi hành kỷ luật. Với cương vị là Giám đốc, Tổng biên tập, ông Chu Hảo chịu trách nhiệm chính về việc nhà xuất bản Tri thức xuất bản một số cuốn sách có nội dung trái với quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng, Nhà nước, vi phạm luật Xuất bản, bị cơ quan chức năng xử lý, thu hồi và tiêu hủy.

Tuy nhiên dưới cái nhìn của công luận, ông Chu Hảo là một người có công trong việc đưa tri thức tiến bộ vào xã hội qua con đường dịch thuật và cho xuất bản các đầu sách quí về triết học, khoa học, tư tưởng tiến bộ thế giới. Chủ tịch Hồ Chí Minh dạy rằng, “một dân tộc dốt là một dân tộc yếu” (Hồ Chí Minh, 1995, Toàn tập, tập 4, tr.8). Người khẳng định: “Cách mạng xã hội chủ nghĩa gắn liền với sự phát triển của khoa học và kỹ thuật với sự phát triển văn hóa của nhân loại.” (Hồ Chí Minh, Toàn tập, tập 9, tr.586). Người sáng suốt chỉ ra rằng, “Thế giới ngày nay đang tiến những bước khổng lồ về mặt kiến thức của con người, khoa học tự nhiên cũng như khoa học xã hội không ngừng mở ra những chân trời mới, con người ngày càng làm chủ được tự nhiên, cũng như làm chủ được vận mệnh của xã hội và của bản thân mình” (Hồ Chí Minh, Toàn tập, tập 9, tr.171)… Theo tư tưởng Hồ Chí Minh thì, PGS. Chu Hảo đã và đang thực hiện những di huấn thiêng liêng của Bác Hồ kính yêu. Ông góp phần đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ trí thức và chỉ đơn giản là đang thực hiện Cương lĩnh của Đảng mà thôi.

Những tác phẩm được Nxb Tri thức ấn hành như: Bàn về tự do, Chính thể đại diện (John Stuart Mill); Đường về nô lệ (Friedrich Hayek), Chủ nghĩa tự do của Hayek (Gilles Dostaler); Nền dân trị Mỹ (Tocqueville); Nền đạo đức tin lành và tinh thần của chủ nghĩa tư bản (Max Weber); Dân chủ và Giáo dục (John Dewey)…; những phát biểu của PGS. Chu Hảo là ý kiến của một nhà khoa học; những việc làm của PGS. Chu Hảo hoàn toàn phù hợp với quan điểm chủ đạo của các nhà kinh điển Marxism, tư tưởng Hồ Chí Minh, và đều nhằm mục đích phát triển đất nước. Hoạt động của ông có nhiều đóng góp cho sự nghiệp "Khai Dân trí", "Chấn Dân khí", ngõ hầu "Hậu Dân sinh". Vì vậy, đối với cá nhân tôi, PGS. Chu Hảo thực sự là Tinh hoa của dân tộc.

Tiến sĩ Chu Hảo là một trí thức lớn của Việt Nam. Ông là một nhà khoa học tài ba trong lĩnh vực vật lý kỹ thuật. Ông đã có những đóng góp to lớn trong việc xây dựng các viện nghiên cứu vật lý và khoa học hàng đầu của Việt Nam. Với tư cách Thứ trưởng Bộ Khoa học Công nghệ và Môi trường, ông đã có những đóng góp to lớn vào việc hoạch định chính sách khoa học công nghệ, nhất là công nghệ truyền thông thông tin (ICT) ở Việt Nam, ông được dư luận và cộng đồng ICT Việt Nam đánh giá là một trong những người có công đầu đưa Internet vào Việt Nam. Từ khi nghỉ hưu, với tư cách Giám đốc Tổng biên tập nhà xuất bản Tri Thức, ông đã có công to lớn trong việc khai dân trí với việc cho xuất bản hàng trăm đầu sách kinh điển trong tủ sách Tinh hoa, đem đến cho dân tộc ta những tri thức căn bản nhất của nhân loại mà ta nhất thiết phải biết nếu thật sự muốn tiến cùng nhân loại. Các thế hệ trí thức Việt Nam sẽ mãi mãi mang ơn ông về đóng góp vô cùng quý giá này. Các thế hệ trí thức trẻ sẽ không bao giờ quên những seminar chất lượng cao do nhà xuất bản Tri Thức (phối hợp đôi khi với các tổ chức khác) đã tổ chức trong cả chục năm qua tại 53 Nguyễn Du và những nơi khác. Ông cũng đã là một thành viên sáng lập của Viện Nghiên cứu Phát triển IDS và tham gia tích cực vào các phong trào xã hội, như Kiến nghị 72 trong năm 2013, Kiến nghị đổi tên Đảng, đổi tên nước, đòi các quyền tự do cũng như trả tự do cho những nhà bất đồng chính kiến bị tù đày năm 2015, hay phản đối dự luật An Ninh mạng năm 2018, cũng như nhiều hoạt động xã hội khác. 

Riêng tôi đã đọc vài đầu sách của ông Chu Hảo cũng như sách của nxb Trí Thức do ông chịu trách nhiệm xuất bản, tôi rất ngưỡng mộ tri thức, nhân cách, tài năng, tâm của bậc thầy. Tôi chỉ biết nghiêng mình ngưỡng mộ ông và giới tri thức tiến bộ đã và đang  dấn thân cho sự nghiệp đổi mới đất nước.