2.080. VŨ ĐIỆU HƯƠU - DEER DANCE

 

Deer Dance - nguồn: Wikipedia

Mộc Nhân dịch

Nguyên tác: DEER DANCE 

Trong tập thơ “Rounding the Human Corners” (Loanh quanh cõi người)

của Linda Hogan

***

    Hai ghi chú quan trọng để hiểu bài thơ này:

⁽¹⁾ Linda Hogan: sinh năm 1947,  hiện sống tại Tishomingo, Oklahoma, Hoa Kỳ. Bà là nhà thơ và tiểu thuyết gia thuộc tộc người bản địa Chickasaw; tác phẩm của bà thường xoay quanh các mối quan tâm về môi trường.

⁽²⁾ Vũ điệu hươu (Deer Dance): Là một điệu múa dân gian trong đó người tham gia hóa trang thành những con hươu cùng một số con vật phụ khác. Điệu nhảy này có thể tìm thấy ở nhiều vùng trên thế giới như Tây Ban Nha, Mehico, Indian, Bắc Mỹ, Nhật Bản… mô phỏng lại nghi thức săn hươu cổ xưa như là một cách để duy trì cuộc sống cho các cộng đồng thổ dân đồng thời gắn với các tín ngưỡng dân gian của họ như: cầu bình an, sống no đủ…

Tuy nhiên trong bài thơ này, thông qua vũ điệu hươu, nhà thơ Linda Hogan muốn nêu lên thông điệp về bảo vệ cuộc sống của các loài động vật hoang dã.

 

VŨ ĐIỆU HƯƠU - DEER DANCE

Sáng nay

khi hơi lạnh bốc lên từ mặt đất được sưởi ấm,

tuyết tan

nơi chú nai nhỏ còn ngủ.

Hãy nhìn những hình hài để lại dấu vết

Tuyết lộ ra những lối mòn trên sườn đồi,

những con đường màu trắng băng qua đồng cỏ phía xa

nơi có nguồn nước và khởi sinh dòng chảy.

Với một màu trắng mới,

những thứ không nhìn thấy giờ đã hiển hiện.

Những con sông bắt đầu theo cách này.

 

Tại vũ hội của loài hươu năm ngoái,

sau những xung đột giữa thiện và ác

những người đàn ông mặc đồ đen,

những người phụ nữ nhân ái thương tiếc những gì đã mất,

những chồi xanh mang theo vòng luân hồi mùa xuân.

 

Đêm đó, sau khi mọi việc của con người đã giải quyết,

một chàng trai, người được chọn, trở thành con nai.

Trong làn da trắng nguyên thủy

chàng đội chiếc đầu nai trên đầu người

với những bông hoa trên những nhánh gạc,

chàng đã khiêu vũ thật đẹp và không biết mệt,

đến khi chàng nổi trội giữa đám người

lúc ấy chàng cũng biến thành con nai.

 

Tất cả những người khác biến thành các loài vật,

những du khách Circe biến thành lợn,

người phụ nữ trở thành con gấu,

cô gái trong hình hài đứa trẻ giữa bầy sói,

không ai trong số họ muốn trở lại hình người.

 

Và tôi cũng thế, từ bỏ lốt người

để trở thành những con thú ngủ ngoài cửa suốt đêm qua.

 

Một buổi tối tôi nấp trong bụi rậm phía nam

đã nhìn thấy chỗ chúng thay chiếc gạc

một sự thật, tại nơi chú nai đã khiêu vũ,

khi bà của tôi nói,

nước dâng lên từ đất

và tôi có thể nghe thấy chúng thở bên dòng sông uốn khúc

 

Con đường đó tôi có biết, tôi từng sống ở đấy,

và thường đi qua

chưa chắc chúng đã hoàn toàn thuộc về tôi,

lúc này và mãi sau, hãy quay nhìn

để thấy mình vẫn giữ khoảng cách,

cơ thể màu nâu xám của chúng,

những vết thương do hàng rào,

làm bộ lông của chúng không bao giờ mịn màng,

như thể chúng vừa bước vào nơi đó.

---------------

Nguồn thông tin tác giả tại đây

Nguồn nguyên tác tại đây

---------------

Mộc Nhân - dịch và chú thích