3.543. MỘT ĐÊM ĐÔNG - by Sara Teasdale

 Mộc Nhân dịch 

Nguyên tác: “A Winter Night”, by Sara Teasdale (*)

Cửa sổ nhà tôi phủ đầy sương tuyết

đêm nay, mọi nơi lạnh cắt thịt da

mặt trăng tàn nhẫn và cơn gió

giơ thanh kiếm hai đầu giữa bao la

 

Xin Chúa xót thương người không mái ấm

những người ăn xin rách rưới lang thang

Xin Chúa thương xót người cùng khổ

những bóng người soi dưới phố sáng đèn vàng

 

Căn phòng của tôi như trời tháng Sáu,

hơi ấm vây trong ô cửa kéo rèm

nhìn người vô gia cư - ngỡ mình trong đó

trái tim tôi đang khóc giữa giá băng đêm.

-----------

AI: Bài thơ "A Winter Night Poem" của Sara Teasdale là một tác phẩm ngắn gọn nhưng đầy sức gợi, thể hiện sự tương phản sâu sắc giữa sự ấm áp vật chất và nỗi cô đơn, đồng cảm tinh thần trong đêm đông lạnh giá.

Bài thơ mở đầu bằng những hình ảnh rất cụ thể và sống động về một đêm đông lạnh giá: "My window-pane is starred with frost" (ô cửa sổ phủ đầy sương giá), "The world is bitter cold to-night" (thế giới đêm nay giá rét buốt). Những từ ngữ mạnh như "bitter cold" (lạnh buốt), "cruel" (tàn nhẫn) khi miêu tả mặt trăng, và "two-edged sword to smite" (thanh kiếm hai lưỡi chém) khi nói về gió, đã khắc họa một không gian vô cùng khắc nghiệt, lạnh lẽo, mang tính đe dọa. Thiên nhiên ở đây không chỉ lạnh mà còn thù địch.

Sau khi vẽ nên bức tranh về sự khắc nghiệt của đêm đông, tác giả chuyển sang nỗi lòng trắc ẩn của mình. "God pity all the homeless ones, The beggars pacing to and fro. God pity all the poor to-night Who walk the lamp-lit streets of snow." Đây là những lời cầu nguyện, sự thương xót chân thành dành cho những người vô gia cư, những kẻ ăn xin, những người nghèo khổ đang phải vật lộn với cái lạnh. Việc lặp lại cụm từ "God pity" (Chúa hãy thương xót) nhấn mạnh nỗi xót xa và sự bất lực của người viết trước hoàn cảnh của họ. "Lamp-lit streets of snow" là hình ảnh vừa thực tế vừa đầy gợi cảm: những con phố có ánh đèn, nhưng lại bao phủ bởi tuyết lạnh, tượng trưng cho sự cô độc và khắc nghiệt dù có chút ánh sáng le lói.

Khổ thơ cuối cùng là điểm nhấn và là nơi thể hiện sự tinh tế trong cảm xúc của Teasdale. "My room is like a bit of June, Warm and close-curtained fold on fold" - căn phòng ấm áp, kín đáo, đầy đủ tiện nghi, gợi lên sự sung túc và an toàn. Hình ảnh "a bit of June" (một chút tháng Sáu) gợi về mùa hè ấm áp, hạnh phúc, trái ngược hoàn toàn với cái lạnh bên ngoài.

Tuy nhiên, chính trong sự ấm áp và tiện nghi đó, nỗi cô đơn và sự đồng cảm của tác giả lại càng trở nên rõ nét: "But somewhere, like a homeless child, My heart is crying in the cold." Đây là một hình ảnh ẩn dụ đầy sức mạnh. Trái tim tác giả, dù cơ thể đang ở nơi ấm áp, lại "khóc trong cái lạnh" như một đứa trẻ vô gia cư. Điều này cho thấy sự lạnh lẽo không chỉ đến từ bên ngoài mà còn từ bên trong tâm hồn, từ sự giày vò, day dứt khi biết có người đang chịu khổ.

"A Winter Night Poem" là một bài thơ cảm động, sử dụng thủ pháp đối lập tài tình để làm nổi bật nỗi lòng trắc ẩn và sự cô đơn tinh thần của người viết. Nó không chỉ là sự thương cảm đơn thuần mà còn là một tiếng vọng về sự chênh lệch giữa những người có và không có, giữa sự ấm áp vật chất và cái lạnh giá của tâm hồn khi lòng người đầy trắc ẩn. Vẻ đẹp của bài thơ nằm ở cách Teasdale biến một khung cảnh mùa đông thành một bức tranh nội tâm sâu sắc, chạm đến lòng trắc ẩn của người đọc.

(*). Nguyên tác Anh ngữ: Poemhunter.com