Nguyễn Tấn Ái
Tôi
tự hào về mẹ tôi, về bản lĩnh làm mẹ. Thật sự chị em tôi đã được mẹ dạy phải
sống kiên cường như thế nào tự lúc nào mà không tự biết.
Cha
mất để lại mẹ với sáu người con, một chị đã có chồng, em út tôi chỉ vừa lên 9
và mẹ mất sức sau nhiều trận đau băng huyết.
Không
thật nhớ nhiều, chỉ nhớ mẹ lúc nào cũng giọt giọt mồ hôi, và cười rất to.
Từ
ngày cha mất, trong câu chuyện với những người hàng xóm, mẹ như lí sự nhiều
hơn. Cha tôi ngày xưa cũng rất hay lí sự.
Nếp
sống trong gia đình không có gì thay đổi.
Cha
là ông giáo, mẹ là nông dân.
Duy
chỉ một lần mẹ khóc.
Sau
ngày cha mất, chừng một tháng, tôi hãy còn là một đứa trẻ con, hay nghịch đùa,
như cái sự mất cha chẳng là mất mát gì nhiều với tuổi thơ.
Đâu
biết rằng chính cái tuổi ngây thơ ấy làm mẹ đau lòng nhiều lắm.
Mẹ
cầm cây roi dọa đánh, tôi vọt chạy ra sau hè. Mẹ đuổi theo tôi. Mẹ vấp cây củi
sau hè, bàn chân mẹ chảy máu. Và mẹ đã ngồi khóc. Tiếng khóc tấm tức, nghẹn
ngào. Tôi thật lo sợ, không ngờ đã làm cho mẹ buồn thế.
Đến
bây giờ tôi biết không phải tôi đã làm cho mẹ đau, cho mẹ buồn đến thế.
Mẹ
khóc vì tiếng khóc tích tụ, vì đã bao lâu rồi, từ ngày cha đi, mẹ không có
quyền được khóc.
Mẹ
sợ tiếng khóc của mẹ sẽ làm vỡ bờ đê ngăn chắn sự đau thương yếu đuối. Mẹ sợ
các con sẽ khóc to hơn khi nhìn mẹ khóc. Mẹ sợ cha đi rồi, mẹ khóc thì lấy ai
dỗ các con. Mẹ ghìm tiếng khóc.
Và
cái cây củi chắn ngang đường mẹ đã khơi đúng vào cái đau thương dồn chứa. Mẹ đa
ngã quỵ đã vỡ òa đang khi mẹ sơ hở nhất, khi mẹ chưa vun đủ tinh thần chống
chọi. Và mẹ đã khóc.
Trận
chiến khốc liệt quá dài ngày khiến mẹ thất thủ, và mẹ đã khóc.
Là
tiếng khóc của người vợ mất chồng, của người bệnh mất người chăm sóc, của người
mẹ nhìn các con mồ côi, của người góa bụa cô đơn trong thời buổi cái đói rập rình,
của người mẹ luôn kiêu hãnh phút chốc thấy mình yếu đuối lo cho các con thiếu
cơm thất học…
Tiếng
khóc mẹ nghẹn ngào tấm tức!
Duy
một lần mẹ khóc. Rồi tôi lại thấy mẹ giọt giọt mò hôi, tiếng cười sảng khoái,
và rất hay lí sự.
Nề
nếp trong nhà lại như xưa.
Chỉ
khác một điều, chị ba khổ cực nhiều hơn. Chị là con gái lớn trong nhà khi chị
hai đã có chồng.
Anh
tôi vẫn nghịch ngợm. Hàng xóm nói chỉ có bà Duy mới trị nổi thằng Ân.
Tôi
vẫn chăm học và mít ướt.
Em
tôi vẫn ham chơi trò bắn bi.
Sau
này khi nhớ mẹ, tôi đã viết Chuyện mẹ tôi,
trong câu chuyện chỉ có nụ cười.
Sau
này nhớ em tôi, tôi viết Tết à ơi,
trong đó đôi mắt em tròn trong như những hòn bi.
Mẹ
đi xa lắm và lâu lắm rồi. Tôi chính thức mồ côi cả cha lẫn mẹ đã tròn mười năm
rồi.
Mà
mẹ vẫn còn ở với các con.
Chị
hai giống mẹ ở cái tính tủi buồn thầm kín.
Chị
ba giống mẹ ở giọt giọt mồ hôi. Và hay lí sự.
Chị
bốn giống mẹ ở giọng cười sảng khoái.
Các
con trai đều rất giống mẹ ở giọng cười. Ở cái tính chịu đựng không thèm kêu rên.
Ở niềm tự kiêu thầm lặng và rất dễ bị tổn thương.
Và
không hề khóc.
Mẹ
à, làm sao để giòng máu này y chang nguyên hình ở các cháu. Để các cháu của mẹ
cũng can trường như mẹ? Khi mà gióng tầm mắt nhìn ra xa, chín mười năm nữa,
đường đời thật mịt mờ.
Có
cái mịt mờ nào như mẹ của con ngày xưa đâu, khi cha mãi miết về trời, thưa mẹ!
Ngày thương các con và nhớ anh trai.
Nguyễn Tấn Ái