17/3/17

940. LIKE A ROLLING STONE


“Like a Rolling Stone" là một ca khúc được Bob Dylan viết vào năm 1965 (trong album Highway 61 Revisited). Lời bài hát bắt nguồn từ một đoạn chép tay mà Dylan viết trước đó khi ông trở về từ một chuyến lưu diễn mệt mỏi. Sau khi chỉnh sửa, lời bài hát cô đọng thành 4 đoạn ngắn và đoạn điệp khúc. "Like a Rolling Stone" đã đạt vị trí số 2 trên bảng xếp hạng ở Mỹ và trở thành một hit toàn cầu. Tạp chí âm nhạc Rolling Stone xếp ở vị trí số 1 trong danh sách "500 bài hát của mọi thời đại”.
Lời bài hát "Like a Rolling Stone" không nói về tình yêu, mà ngụ ngôn về sự bất mãn, phản kháng, khiêu khích, chế nhạo những người phụ nữ một thời được xưng là “Princess” (Bà hoàng) giờ trở thành “Miss Lonely” (Quý cô đơn độc) phải tự chống đỡ trong một thế giới thù địch và xa lạ, mọi thứ thật sự khó khăn, cô ấy không có bất cứ trải nghiệm nào để rèn luyện nhân cách của mình.

Mặc dù mang tính đả kích cay độc, bài hát cũng bày tỏ lòng thương hại đối với Miss Lonely (Quý cô đơn độc). Tất cả mọi thứ đều đã biến mất, bạn là chính bạn, bạn bây giờ đã tự do, bạn không còn gì để mất, không có bí mật nào… và đó là sự giải thoát.
Với một phong cách hài hước, Dylan đã nhận xét về quan điểm đạo lý của "Like a Rolling Stone" là "Tôi muốn chọc tức họ”. Tuy nhiên bài hát cũng chứa đựng và ám chỉ đến những kẻ thù của chính mình khi mình không còn hào nhoáng vây phủ nữa.
Bài hát đã có một tác động rất lớn trong văn hóa cộng đồng và đã đưa Dylan thành một biểu tượng văn hóa thời đại. Dylan nói đây là ca khúc hay nhất mà ông từng viết và nó có một vị trí đặc biệt trong sự nghiệp của ông. Hơn 40 năm sau khi phát hành, "Like a Rolling Stone" vẫn được đánh giá cao, và qua thăm dò ý kiến của nhiều tạp chí, nó đều cho kết quả đứng đầu mọi hạng mục.

NHƯ MỘT HÒN ĐÁ LĂN – LIKE A ROLLING STONE
      Bản dịch: Mộc Nhân Lê Đức Thịnh
1.
Xưa kia em ăn mặc thật đẹp
Em từng ném xu lẻ vào túi những kẻ ăn xin, phải vậy không?
Người ta bảo:
"Cẩn thận đấy búp bê, em đang ở lằn ranh sụp đổ".
Em lại nghĩ rằng họ xỏ xiên mình
Và em cười thật lớn 
Mọi người ngoảnh mặt quay đi.
Bây giờ em còn không dám nói chuyện quá lớn
Bây giờ em còn không dám quá tự hào
Về việc sẽ phải đi ăn xin cho bữa tiếp theo.

Cảm giác thế nào nhỉ
Cảm giác thế nào nhỉ
Khi phải sống không nhà
Như một kẻ hoàn toàn vô danh
Như một hòn đá lăn?
2.
Này quí cô đơn độc, em đã được học ở ngôi trường tốt nhất
Nhưng em biết là mình chỉ được cưng chìu ở nó
Và không ai dạy em sống ra sao giữa đường đời
Và bây giờ em nhận thấy mình cần những điều ấy
Em từng nói sẽ không bao giờ chấp nhận kẻ lang thang
nhưng giờ đây em hiểu ra
Anh ta không bán mình
Khi em nhìn vào sâu thẳm đôi mắt anh ta
Và hỏi anh ta có muốn thực hiện một thỏa thuận?

Cảm giác thế nào nhỉ
Cảm giác thế nào nhỉ
Khi chỉ có một mình
phải sống không nhà
Như một kẻ hoàn toàn vô danh
Như một hòn đá lăn?
3.
Em chưa bao giờ nhìn xung quanh
để thấy những ưu tư của người tung hứng và những gã hề
khi họ hạ mình để làm trò cho em.
Em không bao giờ hiểu rằng điều ấy là không tốt
Em không để người khác phản đối mình.
Em từng cưỡi con ngựa màu bạc cùng với nhà ngoại giao
mang trên vai một chú mèo Siamese
Chẳng khó khăn khi em phát hiện ra rằng
anh ta thực sự không phải vậy
cuối cùng thì anh ta lấy cắp của em mọi thứ.

Cảm giác thế nào nhỉ
Cảm giác thế nào nhỉ
Khi chỉ có một mình
phải sống không nhà
Như một kẻ hoàn toàn vô danh
Như một hòn đá lăn?
4.
Này những bà hoàng đài các và tất thảy những người đẹp
Họ đang uống, nghĩ rằng họ xứng đáng nhận được
nhiều loại quà tặng và vật quý.
Nhưng tốt nhất là em nên tháo chiếc nhẫn kim cương
và đem đi thế chấp thì hay hơn.

Khi bạn không có gì trong tay
bạn chẳng có gì để mất
Bây giờ bạn đã hiện nguyên hình
bạn không có bí mật để che giấu.

Cảm giác thế nào nhỉ
Cảm giác thế nào nhỉ
Khi chỉ có một mình
phải sống không nhà
Như một kẻ hoàn toàn vô danh
Như một hòn đá lăn?
    ------------------------------
     * Mộc Nhân Lê Đức Thịnh
            Dịch từ nguyên bản tiếng Anh
                  “Like A Rolling Stone” – Bob Dylan
                        Theo nguồn trang bobdylan.com

LIKE A ROLLING STONE

1.
Once upon a time you dressed so fine
You threw the bums a dime in your prime, didn’t you?
People’d call, say, “Beware doll, you’re bound to fall”
You thought they were all kiddin’ you
You used to laugh about
Everybody that was hangin’ out
Now you don’t talk so loud
Now you don’t seem so proud
About having to be scrounging for your next meal

How does it feel
How does it feel
To be without a home
Like a complete unknown
Like a rolling stone?
2.
You’ve gone to the finest school all right, Miss Lonely
But you know you only used to get juiced in it
And nobody has ever taught you how to live on the street
And now you find out you’re gonna have to get used to it
You said you’d never compromise with the tramp
but now you realize
He’s not selling any alibis
As you stare into the vacuum of his eyes
And ask him do you want to make a deal?

How does it feel
How does it feel
To be on your own
With no direction home
Like a complete unknown
Like a rolling stone?
3.
You never turned around
to see the frowns on the jugglers and the clowns
When they all come down and did tricks for you
You never understood that it ain’t no good
You shouldn’t let other people get your kicks for you.
You used to ride on the chrome horse with your diplomat
Who carried on his shoulder a Siamese cat
Ain’t it hard when you discover that
He really wasn’t where it’s at
After he took from you everything he could steal.

How does it feel
How does it feel
To be on your own
With no direction home
Like a complete unknown
Like a rolling stone?
4.
Princess on the steeple and all the pretty people
They’re drinkin’, thinkin’ that they got it made
Exchanging all kinds of precious gifts and things
But you’d better lift your diamond ring
you’d better pawn it babe.

When you got nothing
you got nothing to lose
You’re invisible now
you got no secrets to conceal.

How does it feel
How does it feel
To be on your own
With no direction home
Like a complete unknown
Like a rolling stone?

Không có nhận xét nào: