1.369. BOTH SIDES NOW - Joni Mitchell

"Both Sides Now" là một ca khúc được viết bởi nữ ca sĩ nhạc sĩ người Mỹ Joni Mitchell xuất hiện lần đầu tiên trong đĩa nhạc Clouds năm 1969.

Đây là một trong những bản nhạc nổi tiếng nhất của Joni Mitchell bên cạnh "Big Yellow Taxi", "Woodstock", và "A Case of You". Bài được viết vào tháng 3 năm 1967, lấy cảm hứng từ một đoạn trong cuốn truyện Henderson the Rain King viết bởi Saul Bellow. Năm2003 phiên bản ca khúc làm nhạc phim Love Actually. Rolling Stone xếp hạng "Both Sides Now" thứ 171 trong danh sách "500 bài hát vĩđại nhất". 

HAI PHÍA HIỆN TẠI 

1.

Suối tóc bềnh bồng của thiên thần

Và tòa lâu đài kem trong không trung

Với hẻm núi lông vũ ở mọi nơi

Tôi đã nhìn thấy đám mây như thế đó

2.

Nhưng giờ đây chúng che khuất mặt trời

Đổ mưa và tuyết lên mọi người

Quá nhiều điều tôi đã muốn làm

Nhưng đám mây cản đường tôi

3.

Giờ đây tôi nhìn mây theo hai hướng

Từ phía trên và phía dưới, bằng cách nào đó

Tôi nhớ lại, đó là những đám mây ảo huyền

Tôi thực sự chẳng hiểu mây chút nào gì cả

4.

Ánh trăng, tháng Sáu và Bánh xe khổng lồ

Điệu nhảy xoay tròn mà bạn cảm nhận

Như câu chuyện thần tiên biến thành sự thật

Tôi đã nhìn tình yêu theo cách đó

5.

Nhưng bây giờ nó lại phô diễn khác

Và bạn chia tay chúng với tràng cười

Nếu bạn có bận lòng, đừng để chúng biết

Đừng đánh mất chính mình

6.

Tôi đã nhìn nhận tình yêu từ hai phía

Cho đi và nhận lấy, bằng cách nào đó

Tôi nhắc nhở mình đó chỉ là ảo ảnh tình yêu

Tôi thực sự chẳng biết gì về tình yêu

Chẳng hiểu chút gì về tình yêu cả

7.

Nước mắt và sợ hãi, và cảm thấy tự hào

Để thốt lên được "Em yêu anh"

Mộng ước, kế hoạch và đám đông huyên náo

Tôi đã nhìn cuộc sống như thế đó

8.

Nhưng giờ đây những người bạn cũ đang hành xử khác lạ

Và họ lắc đầu

Rồi họ nói rằng tôi đã thay đổi

Có thứ mất đi nhưng có thứ lại sinh ra từ cuộc sống mỗi ngày

9.

Tôi đã nhìn cuộc sống từ hai phía

Thắng và thua, bằng cách nào đó

Tôi nhắc nhở mình đó chỉ là ảo ảnh cuộc sống

Tôi chẳng biết gì về cuộc sống này

Tôi thực sự chẳng biết gì hết

             ***

Mộc Nhân dịch từ nguyên bản tiếng Anh     

     BOTH SIDES NOW

                      Joni Mitchell

1.

Rows and flows of angel hair

And ice cream castles in the air

And feather canyons everywhere

I've looked at clouds that way

2.

But now they only block the sun

They rain and snow on everyone

So many things I would have done

Clouds got in my way

3.

I've looked at clouds from both sides now

From up and down, and still somehow

It's cloud illusions I recall

I really don't know clouds at all

4.

Moons and Junes and Ferris wheels

The dizzy dancing way that you feel

As every fairy tale comes real

I've looked at love that way

5.

But now it's just another show

And you leave 'em laughing when you go

And if you care, don't let them know

Don't give yourself away

6.

I've looked at love from both sides now

From give and take, and still somehow

It's love's illusions I recall

I really don't know love

Really don't know love at all

7.

Tears and fears and feeling proud

To say "I love you" right out loud

Dreams and schemes and circus crowds

I've looked at life that way

8.

Oh but now old friends they're acting strange

And they shake their heads

And they tell me that I've changed

Well something's lost but something's gained in living every day

9.

I've looked at life from both sides now

From win and lose and still somehow

It's life's illusions I recall

I really don't know life at all

I really don't know life at all

                  *** 

HAI KHÍA CẠNH CUỘC ĐỜI

Nhạc sĩ Phạm Duy đã lấy ý và đặt lời Việt cho ca khúc này, với tựa "Hai khía cạnh cuộc đời" và do ca sĩ Julie Quang hát lần đầu tiên trong thập niên 1970. Cách dịch thoát ý và đặt tựa là "Hai khía cạnh cuộc đời" có vẻ hay mượt nhưng không trung thành với bản gốc. Điều này có thể chấp nhận vì đặt lời Việt để áp vào giai điệu khác với chuyển ngữ như một bài thơ.

Mây xây lâu đài trên cõi trùng 

Nhẹ nhàng như bông chuyển thành tơ buônng 

Mây như tóc thần cuốn trên màn không 

Tôi cho mây đẹp vô cùng... 

Nhưng nay mây thay màu trên khắp trời 

Từng làn mây đen về làm mưa rơi 

Bao nhiêu những điều tôi vẫn hằng mơ 

Theo mây tan về tít mù... 

Nay tôi xin nhìn mây tới hai lần 

Nhìn khắp xa gần, nhưng vẫn cho rằng 

Đám mây, đám mây mông lung ảo hình

Ôi mây! ôi mây! ôi mây là gì.. mây huyền... 

Như bao nhiêu chuyện thần tiên đẹp, 

Này là yêu anh, này là yêu em 

Bao nhiêu mối tình đến trong ngày đêm, 

Tôi cho yêu là lâu bền... 

Nhưng nay tôi nghe chuyện như bắt đầu 

Từng người yêu nhau, từng người xa nhau 

Xa trong tiếng cười, hay trong lời than 

Yêu đương, hay là chán chường... 

Nay tôi xin nhìn yêu tới hai chiều 

Dù ít hay nhiều nhưng hết tin vào 

Chữ yêu, chữ yêu lung linh ảo hình, 

Ôi yêu! Ôi yêu! Ôi yêu là gì... hỡi tình... 

Lo âu hay là tự tin nhiều 

Hoặc là hoang mang, hoặc là tin yêu 

Bao nhiêu khát vọng, bấy nhiêu chờ mong 

Tôi cho cõi đời dễ dàng... 

Nhưng nay tôi nghe đời sao khác thường 

Bạn bè hôm qua, bạn bè hôm nay 

Bao nhiêu tháng ngày, bấy nhiêu đổi thay 

Trong tay nhưng rồi mất hoài... 

Nay tôi xin nhìn kiếp sống hai bề 

Đời sống đi về nhưng sẽ ước thề 

Sống như, sống như giấc mơ hiện về 

Sinh ra sinh ra sinh ra làm gì... hỡi đời...