Mộc Nhân
Khi có một vấn đề xảy ra, phản xạ thường thấy của chúng ta đó là đổ lỗi cho người khác thay vì nhìn nhận lại vấn đề và xem lại bản thân mình.
Đi xe va quệt, bạn đổ lỗi
do đường xá hoặc người và phương tiện khác không chú ý; thua cuộc chơi, bạn đổ
lỗi cho trọng tài hoặc đối phương ăn gian; bạn bè va chạm nhau, bạn đổ lỗi rằng
họ điêu ngoa hay làm tổn hại nhau trong ứng xử; hỏng cuộc thi, bạn đổ lỗi do đề
khó; bị người tình quay lưng, bạn đổ lỗi cho kẻ phụ tình thậm chí cho rằng mình
bị hãm hại…
Bạn chỉ biết than vãn và
đổ thừa trách nhiệm cho người khác, nhưng thử hỏi có khi nào bạn chịu nhận rằng
mình kém cỏi thật sự, trách nhiệm đổ vỡ thuộc về mình.
***
Đổ lỗi cho người khác, đổ
lỗi cho hoàn cảnh, đổ lỗi cho điều kiện tự nhiên, đổ lỗi cho số phận… kiểu ứng
xử này đã hình thành thói quen, đến mức đã trở thành một phản xạ tự nhiên khiến
nhiều người không thể tự ý thức được điều đang xảy đến.
Cốt yếu của thái độ đổ lỗi
là muốn bảo vệ hình ảnh bản thân, che giấu lỗi lầm của chính mình.
Thực chất của “trò chơi
đổ lỗi” này là phủi bay mọi chuyện xảy ra bằng cách đổ lỗi cho người khác, hạ
người khác xuống, đẩy nguyên nhân về phía khác… Thế nhưng điều này khiến cho bản
thân chúng ta đánh mất nhiều thứ và nó chỉ khiến bạn giảm giá trị của mình.
Càng vươn mình nháo nhác, càng có thái độ ngổ ngáo và bạn càng thể hiện xảo ngôn. Càng phân bua trắng đen phải trái, bạn càng bị chia rẽ nhiều hơn ngay trong tâm trí mình. Càng đổ vấy bạn bị phân tán năng lượng sẽ càng khiến bạn mệt mỏi. Càng thách đố người khác bạn sẽ ít dần các mối quan hệ. Lý lẽ đổ lỗi thường là chủ quan khiến bạn bị phản biện điêu đứng do tính logic yếu.
Người Việt Nam thường sống
duy tình tức là thiên về tình cảm, gắn bó trong các mối quan hệ nhưng khi bạn đổ
lỗi thì tình cảm và quan hệ sẽ bị tổn hại.
Do không dám đối mặt với
thất bại của mình, hoặc đơn giản là muốn chối bỏ trách nhiệm nên người ta thường
tìm cách đổ lỗi vòng quanh. Mọi thứ trở thành một vòng không có tâm và khó đi đến
hồi kết làm bạn tan vỡ ra thành nhiều mảnh.
***
Con người chúng ta đa phần
có lối tư duy rằng mình bị thế này thế kia là do một nguyên nhân, tác nhân, cá
nhân nào đó gây nên; ít ai suy nghĩ rằng chính hành động hay thái độ của mình
đã mang hạt mầm đau khổ rồi khi hội đủ điều kiện thì sự đau khổ ấy
được nảy nở. Đây là một cú lừa của tâm trí, là bi kịch của kẻ tự ảo tưởng về
mình.
Tôi nhớ lại câu chuyện con rắn tự quấn vào cái lưỡi cưa: “Một đêm nọ con rắn tìm kiếm thức ăn, bò vào một xưởng mộc. Nó trườn qua cái cưa, và bị một vết cắt nhỏ. Ngay lập tức, nghĩ rằng cái cưa đã tấn công mình, nó quay lại và cắn thật mạnh vào cái cưa khiến cho miệng nó chảy máu. Con rắn càng thêm tức giận; nó tấn công lưỡi của một lần nữa và mình đầy thương tích. Cuối cùng con rắn quyết định quấn lấy cái cưa nghĩ rằng làm cho cái cưa ngạt thở nhưng con rắn cuối cùng đã tự giết hại mình”.
Đôi khi bạn đã quá ngạo mạn về mình nhưng thực ra đã làm tổn thương
chính bản thân mình.
Có một video những nhà khoa học mô tả về sức hút của trái đất bằng hình ảnh trái đất được đặt lên tấm lưới căng đều, sức nặng của nó sẽ làm tấm lưới võng xuống tạo ra độ dốc và những hành tinh nhẹ hơn như là mặt trăng, sao… sẽ đổ theo cái dốc đó mà quay thành quỹ đạo quanh hành tinh lớn.
Con người là một tiểu vũ trụ nên cũng không khác gì đại
vũ trụ. Khi ta tập trung vào chính mình, bản thân ta có sức hút với người khác
thì điều tốt đẹp sẽ hướng về phía ta. Còn khi ta cứ lồng lên với người này,
thách đố người kia, đổ lỗi cho hoàn cảnh… thì càng lúc ta càng bị dòng đời xô đẩy
– điều tốt chẳng thấy đâu, cái xấu thêm dồn dập, bạn bè xa lánh, nhân cách hủy
hoại…
Chỉ khi nào tập trung
vào tự thân, bạn mới có cơ hội cộng hưởng sức mạnh với chúng quanh mà làm nên
cái tôi kiêu hãnh tích cực của mình.
Khi bạn ngừng đổ cho
thiên hạ cái lỗi của mình, bạn có cơ hội để sửa sai, để lấy lại lòng tin, để chứng
tỏ mình là người cầu thị, dám chơi dám chịu và có trách nhiệm với những gì đã xảy
ra để nâng cấp chính mình từ quá khứ.
***
Một lời xin lỗi dù có
làm bạn đau khổ và cúi xuống trước mọi người nhưng đó là sự khôn ngoan của bạn
bởi mọi chuyện sẽ kết thúc và trôi qua nhanh hơn.
Lời đổ lỗi khi sự thật
đã bày ra chỉ làm cho thiên hạ tức giận, căm ghét bạn và muốn sự thật đi đến tận
cùng, và khi sự thật được phanh phui thì lúc đó bạn có xin lỗi cũng vô nghĩa.
Điều đáng buồn rằng bạn
vẫn đang mang theo cái trí não A.Q, phép thắng lợi tinh thần sẽ làm bạn mất
đi khả năng xác định mình là ai và mình có thể làm được điều gì tốt nhân cho bản
thân lúc này.
Tất cả những gì ta muốn
là dù va vấp nhưng hãy đứng dậy trong sự bao dung. Lời đổ lỗi hãy dằn xuống nếu
không tự mình sẽ trừng phạt mình và sẽ bị người khác trừng phạt trong vũng lầy
đen tối.
***
Cái gì xảy đến cũng đều
có nguyên nhân chứ đâu phải bỗng dưng. Nguyễn Trãi có câu: “Họa phúc hữu
môi phi nhất nhật” (Họa phúc có nguồn, phải đâu một ngày). Thậm chí những mâu
thuẫn nhỏ nếu không giải quyết sẽ “mưng mủ” thành vết u nhọt và đến ngày bùng
phát.
Những người khôn ngoan đều
luôn biết rằng mọi hậu quả xảy ra hiện tiền đều có một phần lỗi của họ. Nhận lỗi
về mình tuy phải đối mặt với sự thật bẽ bàng nhưng nó giúp mọi người nhìn thấy
sự can đảm dám nhận sai, hơn nữa đó chính là sự tôn trọng người khác.
Cái kết tệ hại đã một lần
đến với bạn do thái độ thách thức, coi thường người khác; không lẽ bây giờ bạn
chưa rút ra điều gì sao?
Mặc dù không ai muốn câu
chuyện có cái kết như thế nhưng nó đã đến thế rồi thì phản ứng như thế nào lại
phụ thuộc vào tính cách của bạn để mọi thứ kết thúc nhanh hơn và rồi mọi chuyện
sẽ quên đi bạn nhé. Bạn càng muốn kéo dài nó ra thiên hạ sẽ khắc dấu điều này
sâu hơn.
Người Nhật có câu nói nổi
tiếng "Bông lúa chín là bông lúa cúi đầu" - chỉ có bông lúa
lép mới ngổ ngáo phất phơ lếu láo trong cánh đồng. Bông lúa chín cũng phải đã
trải qua nhọc nhằn khốn đốn của nó như khô hạn, sâu bệnh, chuột bọ... Nhưng giờ
đây nó tạo ra giá trị cho bản thân và đời sống bằng sự hiểu mình, hiểu đời, hiểu
người.
***
Có bao giờ bạn nghe những bản nhạc về chuyện xin lỗi như:
- "Sorry seems to be the hardest word" (Xin lỗi dường như là lời khó khăn nhất) của Elton John - Link
- "Hard to Say I'm Sorry" (Thật khó nói xin lỗi) của ban Chicago - Link
- "Blame it on the
sun" (Lỗi tại ông mặt trời) của Phil Collins - Link
Âm nhạc và dòng ca từ sẽ
làm cho bạn bình tâm, hối lỗi và muốn mọi thứ tốt đẹp – nhất là trong những câu
chuyện tình.
***
Giờ bạn hãy nghe một trong các bản nhạc trên; còn tôi muốn chia sẻ vài đoạn ca từ trong bài hát “Blame It On The Sun" của Phil Collins:
"Lỗi tại ông mặt trời không chiếu sáng trên gió và cỏ cây
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét