1.994. BEES WERE BETTER - Naomi Nye

 

Có điều gì đó không thể phủ nhận được ẩn chứa trong bài thơ “Bees Were Better” của Naomi Shihab Nye dù bà thể hiện câu chuyện rõ ràng, mạnh dạn và không rườm rà. Những câu thơ tự do tương đối đơn giản được viết ở ngôi thứ nhất là cái nhìn của tác giả về con người và sự vật. Nội dung bài thơ của Nye mượn hình ảnh từ thiên nhiên để gợi cho chúng ta suy ngẫm về cuộc sống. Trong bài thơ này, Naomi Nye không kết luận hay khuyên nhủ điều gì. Hình thức bài thơ là hiện đại phương Tây nhưng tứ thơ kiểu Haiku của phương Đông – tác giả chỉ chụp lại hình ảnh, sự kiện – phần ngoài ngôn từ để bạn đọc tự giải mã, khám phá (breaking up) theo cách của mình.

 

LÀM CON ONG THÌ TỐT HƠN

Mộc Nhân dịch từ nguyên tác

BEES WERE BETTER - Naomi Shihab Nye

 

Ở trường đại học, người ta thường khám phá

Chúng tôi đã khám phá nhau trong bãi đậu xe,

cạnh đài phun nước.

Hai người bạn khám phá nhau

qua một cái bàn

ở thư viện.

Tôi không thể ngồi lại vào bàn đó

dù tôi không biết họ.

 

Tôi nghiên cứu về loài ong, chúng có thể

truyền thông tin thông qua vũ điệu

và có thể nhận ra đường về tổ

theo cách của chúng

ngay cả khi bị người ngăn chặn bằng khăn

hay các tấm bảng và lưới.

 

Ong có radar trong đôi cánh và não bộ

con người hầu như không thể hiểu được.

Tôi đã viết một bài báo

về sự thông minh, ưu việt của chúng

và đọc lại trong một quán cà phê nhỏ

nơi có hình tượng tổ ong bằng gỗ

và mật đầy trong chiếc bình màu bạc

đặt ở mỗi bàn.

------------

Nguyên tác

BEES WERE BETTER

Naomi Shihab Nye

 

In college, people were always breaking up.

We broke up in parking lots,

beside fountains.

Two people broke up

across a table from me

at the library.

I could not sit at that table again

though I did not know them.

 

I studied bees, who were able

to convey messages through dancing

and could find their ways

home to their hives

even if someone put up a blockade of sheets

and boards and wire.

 

Bees had radar in their wings and brains

that humans could barely understand.

I wrote a paper proclaiming

their brilliance and superiority

and revised it at a small café

featuring wooden hive-shaped honey-dippers

in silver honeypots

at every table.

***

(from “If Bees Are Few: A Hive of Bee Poems” – Naomi Shihab Nye 

(University of Minnesota Press, 2016).

Text Available Here