MỘT LÁ CỎ
Mộc Nhân dịch (1)
“A Blade of Grass”, from “Love Poems” (1990), by Brian Patten
(2)
Bạn xin một bài thơ
Tôi tặng bạn lá cỏ
Bạn nói không đủ tốt
Và xin một bài thơ.
Ngọn cỏ là bài thơ
Khoác trên mình sương giá,
Tức thời hơn tất cả
Mọi thi ảnh ngôn từ.
Cỏ không phải là thơ
Chỉ ngọn cỏ và cỏ
Không đủ tốt, dù nhỏ
Xin bạn đừng tặng tôi.
Cơn phẫn nộ nảy chồi
Vì quà tặng dễ dãi
Thật vô cùng ái ngại
Ai cũng tặng cỏ này.
Bạn xin một bài thơ
Tôi đành viết cho bạn
Cỏ bi thương vận hạn
Tặng nhau thêm nhọc nhằn.
Khi già ngẫm ra rằng
Bài thơ hay lá cỏ
Tặng nhau đều rất khó
Biết đón nhận ra sao. (3)
------------------
Chú thích:
(1). English Text Available Here
(2). Brian Patten (1946) là một nhà thơ người
Anh. Ông trở nên nổi tiếng vào những năm 1960 với tư cách là một trong những
nhà thơ của Liverpool, chủ yếu viết thơ trữ tình. Các tác phẩm của
ông bao gồm "Little Johnny's Confessions" (Lời thú tội của Little
Johnny), "The Irrelevant Song" (Bài hát không liên quan), "Vanishing
Trick" (Thủ thuật biến mất)… Cùng với hai nhà thơ khác của Liverpool,
Roger McGough và Adrian Henri, Patten đã xuất bản tập The Mersey Sound (1967) - là
một trong những tuyển tập thơ bán chạy nhất đương thời. Nó được mô tả là
"tuyển tập quan trọng nhất của thế kỷ 20" ở Anh Quốc. Với tuyển tập này, cả 3
tác giả đều được trao tặng Huân chương Tự do của Thành phố Liverpool vào năm
2001.
(3). Lời bàn của Mộc Nhân:
Hình ảnh trong bài thơ này có vẻ đơn giản
nhưng nhiều ý nghĩa phức tạp. Thật tuyệt vời khi một ngọn cỏ có thể truyền tải
nhiều điều về tâm lý con người cùng với sự thay đổi theo thời gian. Đôi khi
chúng ta mất đi khả năng tưởng tượng, trở nên khắt khe hơn và “không cởi mở” với
các ý tưởng và điều này sẽ càng thui chột dần; chúng ta không thể
nhìn xa và sâu hơn. Ở một góc độ khác, nó cho thấy chúng ta đang trở nên hẹp
hòi với chung quanh, nhất là với cái đẹp.
Phân tích dưới góc nhìn nghệ thuật, chúng ta sẽ hiểu rằng một bài thơ có thể đơn giản như một ngọn cỏ, tuy nhiên nhiều người đọc lại cho rằng nó "không đủ hay" và không hài lòng. Nghệ thuật cũng có thể là bất
cứ thứ gì chúng ta muốn; mọi thứ đều có ý nghĩa và vẻ đẹp nếu chúng ta dành thời
gian khám phá nó trước khi chúng ta mất dần khả năng này theo tuổi tác và tư duy.
Tôi nghĩ, với cụm từ "không đủ hay" (not good enough) lặp lại nhiều lần trong bài, tác giả lại muốn nhấn mạnh một điều, rằng nghệ thuật không nên quá đơn giản, nó sẽ không đáp ứng thị hiếu và mỹ cảm của một bộ phận công chúng quan tâm đến nó - có lẽ vậy.
-----------------------
* Dịch và chú thích bởi Mộc Nhân
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét