3.645. “NGHÌN TRÙNG LẮNG ĐỌNG” TRONG THƠ ĐỖ THỊ KẾT

 Lê Đức Thịnh

  Bài giới thiệu tập thơ "Tháng ngày còn đọng lại” - Đỗ Thị Kết, Nhà xuất bản Đà Nẵng - 2025.

Đỗ Thị Kết đã đi quá nửa đời người, dấn thân cho viết sáng tạo trong một cõi riêng. Thơ ca tự nó đã là một thế giới khác biệt, một cõi thuộc về tâm tưởng trong những câu chuyện, giao tiếp đời sống của tác giả. Và chị vẫn bền bỉ viết trong tĩnh lặng, ít phô diễn mà con chữ vẫn đầy nội lực.

Chị là một gương mặt thơ nữ Quảng Nam dày dặn mà đằm tính. Cái tôi bản thể trong chị ẩn giấu trong những vần thơ thành thật, giản dị, thể hiện xao động của tâm hồn, tình yêu, lòng trắc ẩn và niềm hạnh phúc: “Bông hồng này tặng em/ Tha thiết/ Khoảng trời này tôi đang bên em/ Nụ cười tươi, mắt biếc/ Em trong veo/ Cảm thông phận người/ Hiểu bao mảnh đời/ Bao mảnh hồn chơi vơi…” (Từ nơi bắt đầu).

Nơi cõi thơ chị, tất cả mọi sự vật, trạng thái nội tâm đều hiện hữu trong trí tưởng và ngôn từ; nó tuôn trào những cảm xúc mạnh mẽ bắt nguồn từ hồi tưởng, giao tiếp trong sự tĩnh lặng và trở thành  Nghìn trùng lắng đọng: “Biển nói gì/ Chuyện của mấy nghìn năm/ Của kiếp nhân sinh/ Của mây và gió/ Lúc mặt trời lên, khi trăng ngời tỏ/ Nắng sớm nắng chiều” (Nghìn trùng lắng đọng).

Thơ và đời sống gặp nhau trong mối tương giao giữa trực giác và cảm xúc. Và hiển nhiên với người viết, thơ vô hình trung hoà nhập với đời sống và cá tính tác giả. Trong nhiều khoảnh khắc, chị tìm về cõi riêng – để lắng lòng trong buồn vui cõi nhân sinh: “Vắt cạn nỗi niềm vắt cạn máu tim/ Một ngày vui là một ngày được sống/ Đất bao la và biển trời lồng lộng/ Hạt cát li ti sa mạc khô cằn” (Vẫn trong lòng biển).

***

Thơ Đỗ thị Kết chứa đựng trải nghiệm, khả năng suy tưởng và biểu lộ cụ thể tiềm thức hay lý trí từ nguồn cảm xúc. Những vần thơ khởi hành từ cuộc sống thật của chính chị. Nơi trú ngụ đằng sau mỗi con chữ của Đỗ Thị Kết là những trầm mặc chuyện đời, chuyện nghề, chuyện quê hương, những số phận… để rồi những nét vẽ của ngôn từ trong thơ Đỗ Thị Kết đã tạo nên những bức tranh sinh động đủ sắc màu đời sống: “Trông gần lại nghĩ xa/ Nuôi con bao niềm ước/ Sao con không thấy được/ Bao nỗi lòng mẹ cha/ Cũng tiếng khóc oa oa/ Cũng ruột đau quặn thắt/ Sao cứ trào nước mắt/ Sao một đời hắt hiu” (Sáng Tháng Bảy).

Đề tài trong thơ Đỗ Thị Kết khá phong phú, đó là hồi ức đẹp về quê hương, gia đình, thầy trò, tình bạn tình người trong niềm vui dung dị mà thành cõi bình yên, hòa ái: “Cũng màu phượng đỏ ấy thôi/ Mãi nghe xao xuyến bồi hồi nhớ thương/ Ơi Hội An những nẻo đường/ Hoa học trò mãi vấn vương thuở nào/ Nao nao lửa hạ nao nao/ Rưng rưng bao nỗi nghẹn ngào rưng rưng/ Trường xưa phố cũ đã từng/ Lối quen sao cứ ngập ngừng lối quen” (Khoảng trời yêu thương).

***

Chị đã chọn cách thể hiện riêng, không nặng về khuynh hướng đổi mới hình thức thi ca nhưng dưới những lớp ngôn từ, chủ thể trữ tình vẫn điềm tĩnh, tạo nên một thế giới tinh thần tự thức, khác biệt, thuần khiết cho riêng mình.

Đỗ Thị Kết đã xuất bản 3 tập thơ: “Trăng vẫn sáng” (2014), “Phải đâu là giấc chiêm bao” (2023), “Tháng ngày còn đọng lại” (2025). Giờ đây, giữa những Tháng ngày còn đọng lại, chị vẫn tiếp tục những câu chuyện của mình trong hoài niệm sâu lắng về quê hương, gia đình, bạn bè với nhiều cảm thức được chia sẻ trong không gian của cái đẹp và tâm hồn: “Khi vui chẳng muốn vui hơn/ Khi buồn đủ sức để buồn trôi qua” (Thơ Tagore, Huệ Khải dịch).

Trong tập thơ thứ ba này, nhà thơ tiếp tục đối thoại với chính mình, cùng những chất chứa suy tư, chiêm cảm. Tôi nghĩ điều còn đọng lại trong hành trình cõi người, cõi thơ chị không chỉ ở bề sâu cảm xúc, hay suy ngẫm mà căn cốt của nó chính là đạo lý, tình thương và lẽ thật trong thiên tính mỗi người: “Tim ta vẫn hoài nghe/ Lời vỗ về êm ái/ Tháng ngày còn đọng lại/ Lẽ thật với tình thương.” (Tháng ngày còn đọng lại).