Bài thơ “Celebration Of Spring” (bản tiếng Đức “Das ist des Frühlings traurige Lust") – do Heinrich Heine xuất bản trong phần Romances – tập Lyrical Interlude (1822-1823). Bài thơ viết theo phong cách lãng mạn này lấy cảm hứng từ câu chuyện về chàng Adonis đẹp trai nhất vũ trụ trong Thần thoại Hy Lạp. Cái chết của chàng khiến các nữ thần và các cô gái đau buồn, tiếc thương (1).
 |
| Tranh minh họa: Cái chết của Adonis |
Thoạt nhìn, bài thơ có vẻ kịch
tính, gợi cảm xúc. Nội dung miêu tả một khung cảnh đau khổ và mất mát, trái ngược
hoàn toàn với đặc trưng của mùa xuân là niềm vui và sự phát triển. Những câu
thơ kể về các cô gái đẹp, ngực trần, đi vào khu rừng tìm gọi chàng Adonis. Những
từ ngữ sống động và ấn tượng “ham muốn”,
“tiếng gọi", “ngực trần”… đã tạo nên bức tranh mãnh liệt về cảm xúc hỗn
loạn và đam mê. Cái tên “Adonis” được gọi liên tục làm tăng kịch tính và nhấn mạnh sự
đau buồn thương tiếc của các cô gái dành cho thần tượng của họ.
NGHI LỄ MÙA XUÂN
Mộc Nhân dịch (2)
Lễ hội xuân biết bao trò chơi phấn khích
Những thiếu nữ đẹp xinh dập dìu từng đoàn
Họ vội vã, ngực trần, tung tăng tóc mượt
Adonis! Adonis! tiếng gọi hân hoan
Màn đêm buông, đèn đuốc sáng choang
Trên con đường rừng, từng dòng người buồn thảm
Những tiếng gọi vọng từ xa, thương cảm
Lẫn trong nỗi sợ, tiếng cười, khóc, thở dài
Adonis! Adonis!
Chàng tuấn tú, vi diệu rất đỗi điển trai
Nằm trên đất, nhợt nhạt, chết chóc
Trong không gian, tiếng thở than, khóc lóc
Adonis! Adonis!
Máu chàng nhuộm thắm những bông hoa.
-------------
Chú thích:
(1). Chuyện Adonis trong thần thoại Hy Lạp: Vị vua vĩ đại của xứ Assyria là Theias có một cô con gái xinh đẹp đặt tên là Myrrha. Vì nàng quá xinh đẹp nên nhà vua khoe khoang rằng con gái của mình hấp dẫn hơn cả nữ thần sắc đẹp và tình ái Aphrodite. Aphrodite nghe điều này nên rất tức giận và tìm cách trả thù. Bà sai con trai của mình là thần Eros – dùng phép “ham muốn” khiến Myrrha dụ vua cha Theias và gây ra tội loạn luân. Theias sau thời gian mê muội do phù phép đã nhận ra điều này và thề sẽ giết con gái của mình nhưng cô đã mang thai và bỏ trốn. Myrrha sau đó hối hận và xấu hổ về tội lỗi của mình, nàng cầu xin các vị thần bảo vệ. Các vị thần đã giúp đỡ, biến cô thành một cái cây. Sau chín tháng, cây Myrrha gãy đổ, đó là lúc chàng trai Adonis ra đời.
Adonis lớn lên đẹp trai, tuấn
tú khác người; thần ái tình Aphrodite kinh ngạc trước vẻ đẹp của chàng ta và
quyết định giấu chàng đi (để không người nữ nào nhìn thấy) bằng cách giao anh
ta cho nữ thần âm phủ Persephone chăm sóc. Tuy nhiên càng ngày Adonis càng hấp dẫn hơn khiến Persephone yêu cậu và không trả lại cho Aphrodite. Giữa
Persephone và Aphrodite nảy sinh xung đột, thần Zeus phải can thiệp bằng cách phán
quyết rằng: mỗi năm, Adonis dành bốn tháng với nữ thần Persephone và sau đó
dành bốn tháng với nữ thần Aphrodite. Bốn tháng còn lại tùy Adonis lựa chọn.
Tuy nhiên Adonis say mê Aphrodite nên anh đã dành bốn tháng ấy cho nàng. Trong
một chuyến phiêu lưu săn bắn trong khu rừng Afqa, Adonis bị thương nặng, chảy
máu và nằm trong tay của Aphrodite, nàng đã thoa mật hoa vào vết thương của anh
ta nhưng cuối cùng Adonis cũng chết. Máu của chàng hòa trộn với mật hoa và thấm
vào đất, nơi ấy mọc lên một bông hoa đẹp màu đỏ như máu, nhụy có mật ngọt và
hương thơm gọi là hoa Anemone. Cái chết của Adonis khiến tất cả các nữ thần và
các cô gái trên trần gian đều đau buồn.
(2). Bài thơ này có nhiều bản dịch tiếng Anh khác nhau: "Celebration of Spring" (Kỷ niệm mùa xuân) "Spring Festival" (Lễ hội mùa xuân) hoặc "Rite of Spring" (Nghi lễ mùa xuân). Tôi dịch từ một bản Anh ngữ tại đây.
* Dịch và chú thích bởi Mộc Nhân
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét