3.495. PATER NOSTER - Jacques Prévert

   "Pater Noster" là cụm từ tiếng Latin mở đầu bài Kinh Lạy Cha. Cụm từ này tương đương tiếng Anh "Our Father" (Cha chúng con), hoặc tiếng Pháp "Notre Père" - dịch đầy đủ ra tiếng Việt là "Lạy Cha của chúng con" hoặc "Kính lạy Cha".

  Trong bài thơ này, Jacques Prévert không dùng Pater Noster với ý nghĩa trang nghiêm, tôn kính mà hài hước về những gì đang diễn ra trên trần gian làm mai một vẻ đẹp và đời sống. (1)

Kênh Ourcq, Pháp (xem chú thích 4)

KÍNH LẠY CHA

Mộc Nhân phỏng dịch (2)

(theo phong cách thơ lục bát VN)

Lạy Cha chúng con trên trời

Xin người ở đó, con ngồi nơi đây

Trái đất vẫn đẹp mỗi ngày

New York bí ẩn, nơi này Paris

 

Chúa Ba Ngôi vẫn trị vì (3)

Dòng kênh sông Ốc (4) nhu mỳ trôi nhanh

Trung Quốc - Vạn lý trường thành

Sông Mo-lây (5) vẫn an lành yêu thương

 

Những đồng mía - Thái Bình Dương

Vườn Tuý Liên (6) vẫn dọc đường thượng lưu

Những trẻ ngoan như đàn cừu

Bao điều kỳ diệu tối ưu cõi trần

 

Nơi đây mọi thứ thật gần

Trái đất lộng lẫy, xin dâng cho Người

Khắp nơi đều đẹp và tươi

Gái khỏa thân vẫn nụ cười hồn nhiên

 

Nhưng bất hạnh với ưu phiền

Chiến tranh, huỷ hoại, ngang nhiên đoạ đày

Những ông chủ thế giới này

Với linh mục và bàn tay quân thù

 

Mùa xuân, mùa hạ, mùa thu

Những năm tháng đẹp trôi vù thời gian

Đạn bom rồi cũng tiêu tan

Vùi trong rạ mục, muôn vàn đau thương.

           --------------

Chú thích:

(1). Review: "Pater Noster" của Jacques Prevert đã phá vỡ lời cầu nguyện Công giáo truyền thống, bác bỏ khái niệm về một đấng thiêng liêng và thay vào đó tập trung vào vẻ đẹp và sự phức tạp của sự tồn tại trần thế. Bài thơ có giọng điệu vui tươi và bất kính, trái ngược hẳn với sự trang nghiêm của lời cầu nguyện, trong khi việc ca ngợi những điều kỳ diệu của thế giới làm nổi bật mối liên hệ của nhân loại với thiên nhiên và vật chất.

So với các tác phẩm khác của Prevert, "Pater Noster" có cách sử dụng ngôn ngữ hài hước đặc trưng của ông. Tuy nhiên, tác phẩm cũng thể hiện chiều sâu triết học hơn, khám phá các chủ đề về sự tồn tại, đau khổ và bản chất của thần thánh. Trong bối cảnh của thời kỳ đó, "Pater Noster" phản ánh sự hoài nghi và vỡ mộng ngày càng tăng đối với các tín ngưỡng tôn giáo truyền thống vốn thịnh hành trong thời kỳ giữa hai cuộc chiến tranh. Sự nhấn mạnh của bài thơ vào trải nghiệm của con người và vẻ đẹp của thế giới phản ánh sự chuyển hướng của phong trào hiện đại khỏi tinh thần và hướng tới vật chất.

(2). Bản song ngữ Pháp – Việt tại đây

(3). Chúa Ba ngôi – nguyên tác là "Trinity".

(4). Sông Ourcq, một con sông đẹp ở Pháp, nơi đây có một kênh đào cùng tên.

(5). Morlaix: một vùng đất thuộc tỉnh Finistère, vùng Bretagne, miền tây bắc Pháp.

(6). Tuileries: một thắng cảnh nằm ở trung tâm thành phố Paris, còn gọi là Vườn Túy Liên.

  -----------------------

* Mộc Nhân - dịch và chú thích