3.695. THĂM CHÙA DƠI SÓC TRĂNG

           Mộc Nhân

Chua Dơi, nơi những cánh dơi sống về đêm, ban ngày ngủ nướng trong tiếng chuông chùa và lời ru kinh kệ.

Chùa Dơi còn gọi chùa Mã Tộc, chùa Mahatúp nằm Ở thành phố Sóc Trăng. Sở dĩ có cái tên đặc biệt này là vì chùa là ngôi nhà của những bầy dơi đông đúc. Ngôi chùa là không gian văn hóa  thờ Phật Thích Ca của cộng đồng dân tộc Khmer Nam Bộ tại tỉnh Sóc Trăng.

Theo thư tịch cổ còn lại có ghi chép: Chùa được khởi công xây dựng vào từ năm 1569, cách nay đã hơn 440 năm. Ban đầu, chính điện của chùa chỉ được xây dựng bằng tre lá, sau đó được xây lại bằng gạch, mái lợp ngói. Năm 1960, chùa được sửa chữa lớn ở chánh điện và cho đến khi có được vẻ khang trang đẹp đẽ như hiện nay, chùa đã trải qua nhiều lần trùng tu tôn tạo.

Từ năm 1999, chùa Dơi đã được công nhận là Di tích lịch sử – văn hóa cấp quốc gia.

Chùa Dơi là một tổng thể kiến trúc gồm có: Ngôi chánh điện, Sala, khu tăn,g xá, khu ký túc xá cho tín đồ, các tháp tro cốt… chịu ảnh hưởng mạnh mẽ bởi văn hóa Khmer. Ngôi chùa nổi bật trong không gian xanh mát của cây cối nhờ sắc màu vàng cam Khmer đặc trưng.

  Các pho tượng Phật Thích Ca, các phù điêu, trang trí, tranh ảnh, cùng những hiện vật quý hiếm mang giá trị đặc sắc về văn hóa tín ngưỡng của vùng đất Nam Bộ cũng được lưu giữ trong khuôn viên trang nghiêm của chùa.

Khuôn viên chùa có nhiều cây sao và dầu – nơi trú ẩn của hàng vạn con dơi. Cứ chiều đến hàng vạn con dơi lại bay ra khỏi rừng cây đi kiếm ăn và quay về vào khoảng 5h sáng hôm sau. Các vị sư ở đây cho rằng việc dơi đổ về chùa là phúc lành nhà Phật cho ngôi chùa này nên họ rất tích cực bảo vệ bầy dơi và chưa một cây trái nào trong vườn chùa bị dơi dòm ngó. Mặc dù ở Sóc Trăng cũng có nhiều ngôi chùa thanh tịnh khác với vườn cây bóng mát, nhưng việc bầy dơi này chỉ chọn chùa Dơi Sóc Trăng làm nơi cư trú là điều dường như vẫn còn bí ẩn. Chúng chỉ đậu trên những tán cây trong khuôn viên chùa, tuyệt nhiên không đậu ở bên ngoài.

Cho đến nay, chưa có bất kì một giải thích hay giả thuyết nào đưa ra để giải đáp hiện tượng này. Chùa Dơi với những bí ẩn như thế được truyền tai nhau, khiến người ta không khỏi hào hứng đến thăm ngôi chùa này để tận mắt chứng kiến thực hư.

Trong Phật giáo Nguyên thủy, "Dơi" tượng trưng cho một sinh vật thể hiện tầm quan trọng của sự buông bỏ và đạo đức trong giới tỳ kheo khi họ sinh hoạt với cộng đồng. Hình ảnh này như một lời nhắc nhở cho các hành giả duy trì hành vi đạo đức và vun đắp sự bình thản trong tương tác với người khác. Bằng cách thể hiện những nguyên tắc này, khái niệm Dơi nhấn mạnh tầm quan trọng của kỷ luật cá nhân và sự cần thiết của việc duy trì các giá trị đạo đức trong đời sống cộng đồng.

Bên cạnh chuyện về bầy dơi, nơi đây còn có truyền thuyết heo 5 móng. Theo người Khmer thì lợn 5 móng là “cốt tinh” của con người. Mang ý nghĩa tâm linh xúi quẩy nên gia đình nào nuôi phải con heo này thì sẽ gặp bất hạnh, lục đục do bị con heo “thành tinh” này quấy phá. Vì vậy, từ hơn 20 năm trước, lợn 5 móng đã được gửi vào chùa Dơi nhờ trông nom, chăm sóc và khi chết chúng được chôn tại đây, có đắp mộ, trên mỗi mộ có vẽ hình một con heo.

Tôi đã đến đây lần 2 vào ngày 15/11/2025.