Bài thơ "Night Magic (Blue Jester)" - Huyền ảo Đêm (Mặt hề Xanh) - của nhà thơ Lorna Dee Cervantes. Những hình ảnh "màu xanh - Blue" trong bài thơ tạo ra nhiều không gian khác nhau trong đêm đô thị, khơi dậy và truyền dẫn những liên tưởng, sự kiện tích cực lẫn tiêu cực mà tác giả kể chi tiết trong bài thơ của mình.
HUYỄN HOẶC ĐÊM (MẶT HỀ XANH)
Nguyên tác: NIGHT MAGIC (BLUE JESTER) - Lorna Dee Cervantes (1)
Bản dich: Mộc Nhân (2)
Phỏng tác theo Federico García Lorca (3)
Màu xanh mà tôi yêu
Màu xanh mà tôi ghét
Xanh múp trên khuôn mặt
Xanh tởm tôi chối từ
Bạn đơn độc màu xanh
Xanh như người xa lạ
Xanh mãi duyên đậm đà
Xanh từ khi tôi biết
Màu xanh tôi chọn lựa
Dù xanh như hững hờ
Màu xanh mập và lùn
Màu xanh ánh trăng sáng
Tôi thần tượng bạn mình
Dải băng xanh biến mất
Chó xanh cô đơn nhất
Giữa màu xanh sương dày
Màu xanh tôi kết nối
Bạn mãi là màu xanh
Màu xanh khí heli
Bóng thất tình ngồi khóc
Màu xanh cơn gió lốc
Màu xanh lại hiện tồn
Màu xanh cơn mưa dồn
Màu xanh tôi vẽ bạn
Màu xanh đèn chiếu sáng
Màu xanh đất ngả nghiêng
Màu xanh hoa thật hiền
Màu xanh sau cửa sổ
Màu xanh kính bùng nổ
Màu xanh con đường xanh
Chân trời xa cũng xanh
Hình hài xanh cơn hứng
Màu xanh trước bóng tối
Màu xanh vừa lên ngôi
Màu xanh nhà thương điên
Chiếc giường xanh xao bóng
Màu xanh tôi nhìn thấy
Tảng xi măng vừa rơi
Màu xanh trăng lưỡi liềm
Xanh cánh buồm giữa trời
Màu xanh chờ gái điếm
Bên cánh cửa rất xanh
Màu xanh khắp thị thành
Nhuộm sắc xanh gió cuốn
--------
Chú thích:
(1). Nhà thơ nữ Lorna Dee Cervantes sinh năm 1954, tổ tiên là người Mexico và người Mỹ bản địa. Bà là một trong những tiếng nói chính trong văn học Chicana (một tộc người Mỹ gốc Mexico). Tác phẩm của bà gợi lên và khám phá sự khác biệt về văn hóa, cuộc sống của người Mexico, người Anglo, người Mỹ bản địa và người Mỹ gốc Phi. Bà có tập thơ đầu tay 15 tuổi. Tập thơ Emplumada (1982) đã nhận được nhiều lời khen ngợi từ giới phê bình và là một tác phẩm quan trọng trong văn học Chicana. Tập thơ này giành được Giải thưởng Sách của Mỹ năm 1982. Thơ bà có giọng mạnh mẽ, tự tin - đề cập đến các vấn đề: tình yêu, nạn đói, diệt chủng, bất công, vai trò của phụ nữ, lịch sử người Mỹ bản địa và văn hóa các tộc người thiểu số.
(2). Nguyên tác: Poetryoutloud
(3). Bài thơ "Night Magic (Blue Jester)" (Huyễn ảo Đêm) bắt đầu bằng câu đề dẫn "After Federico García Lorca" (Phỏng tác từ Federico García Lorca). Nó gợi nhớ bài thơ "Romance Sonámbulo” của nhà thơ vĩ đại người Tây Ban Nha Federico García Lorca (1898-1936). Trong bài "Romance Sonámbulo”, Federico García Lorca đã viết nhiều câu có từ màu xanh (Green) "Green, how I want you green. / Green wind. Green trees…" với những khung cảnh trong giấc mơ đan xen với hiện thực đen tối. Còn trong bài này, Cervantes cũng lấy cảm hứng từ sắc xanh nhưng cô đã chuyển Green (xanh lá) thành Blue (xanh lam, xanh xám). Tất cả những "màu xanh Blue" này tạo ra nhiều không gian khác nhau trong đêm đô thị rồi khơi dậy và truyền dẫn những liên tưởng, sự kiện tích cực lẫn tiêu cực mà tác giả kể chi tiết trong bài thơ của mình.
Cú pháp và nhịp độ của bài thơ không dồn dập mang theo tâm trạng lo lắng, sợ hãi trong không gian mơ mộng đầy hình ảnh, âm nhạc, thơ ca, hiphop. Điều này tạo nên tính hiện đại của tác phẩm.
----------
Dịch và chú thích bởi Mộc Nhân
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét