THÁNG BA
Mộc Nhân dịch (1)
“March” – from “A Village Life”, by Louise Glück.
Trên bầu trời, ánh nắng còn vương lại, thứ ánh sáng lạnh lẽo
Không làm dịu mùa đông.
Người hàng xóm mãi mê nhìn qua cửa sổ,
nói chuyện với chú chó. Nó đánh hơi quanh vườn
cố tìm ra một quyết đoán về những bông hoa chết.
Tất thảy hãy còn hơi sớm.
Mọi thứ vẫn chưa rõ ràng
tuy nhiên, hôm nay có gì khác hơn hôm qua.
Chúng tôi có thể trông thấy núi:
trên đỉnh lấp lánh, băng bắt được ánh sáng.
Tuyết tan bên sườn núi, đá lộ ra trơ trọi.
Cô hàng xóm gọi chó, giọng cô tạo âm thanh lạ
chó lịch sự ngẩng đầu lên nghe
nhưng nó không di chuyển. Cô tiếp tục gọi,
tiếng gọi yếu ớt của cô dần biến thành giọng người.
Suốt đời, cô ước mơ, sống miền biển
nhưng định mệnh không đặt cô nơi ấy.
Nó cười nhạo giấc mơ của cô
nhốt cô trên đồi, nơi không thoát ra được.
Mặt trời chiếu xuống đất, đất đai phì nhiêu.
Và mỗi mùa đông, nó như thể tảng đá dưới đất trồi lên
cao dần và mặt đất trở thành đá, lạnh lẽo, chối từ.
Cô nói niềm hy vọng đã giết chết mẹ cha, ông bà.
Nó mọc lên mỗi mùa xuân cùng với lúa mì
và chết giữa cái nóng của mùa hè và cơn lạnh.
Rồi, nó bảo cô sống gần biển,
như thể vận mệnh sẽ khác hơn.
Cuối xuân, cô ấy thường hoạt ngôn,
nhưng bây giờ cô chỉ còn hai từ:
không bao giờ và chỉ có vậy –
để diễn tả cảm giác cuộc sống dối lừa cô.
Không bao giờ nghe tiếng mòng biển,
vào mùa hè, chỉ có tiếng ve, tiếng dế
mùi ruộng đồng, thay cho mùi biển mặn đã tiêu biến.
Bầu trời hoàng hôn trên cánh đồng đã chuyển sang hồng thẫm
những sợi mây như tơ đỏ tía và đỏ thẫm
mặt đất nơi nơi rì rào, xao động.
Chú chó cảm nhận được sự chuyển động này;
tai vểnh lên, loay hoay hồi tưởng những tháng năm oanh liệt.
Mùa khám phá đang bắt đầu.
luôn là những khám phá giống nhau, nhưng đối với chó
là say đắm và mới mẻ, không lặp lại.
Tôi nói với người hàng xóm rằng chúng ta sẽ giống như thế
khi mất đi ký ức. Tôi hỏi cô ấy đã từng thấy biển chưa
cô ấy nói, thấy một lần, trong chuyện phim buồn,
không có hậu. Đôi tình nhân chia tay nhau. Biển đập vào bờ,
dấu vết mà sóng để lại bị xóa sạch bởi con sóng sau.
Sóng không bao giờ tích trữ, không bao giờ xây dựng
không bao giờ hứa hẹn nơi trú ngụ -
Biển không thay đổi khi trái đất thay đổi;
nó không nói dối.
Bạn hỏi biển, có thể hứa gì với tôi
và nó nói thật là sẽ xóa bỏ.
Cuối cùng, con chó chạy vào nhà.
Chúng tôi ngắm trăng lưỡi liềm
lúc đầu rất mờ nhạt, sau đó rõ dần khi đêm về khuya.
Chẳng bao lâu nữa xuân sẽ về trên bầu trời,
trải mình trên những cây dương xỉ ương ngạch và hoa violet.
Không gì có thể bị ép buộc phải sống.
Trái đất giờ đây giống như ma dược, như một âm vọng
của tình nhân hay chủ nhân.
Cuối cùng, bạn làm theo những tiếng nói ấy
Nó bảo quên đi, bạn quên
Nó bảo qui hồi, bạn qui hồi. (2)
-----------
Chú thích:
(1). Nguyên tác Anh ngữ:
(2). Lời bàn của Mộc Nhân:
Cuộc sống đôi khi có thể
khó khăn và tàn khốc, nhưng tinh thần con người cho phép chúng ta bảo vệ và vượt
qua những ngày khắc nghiệt hết lần này đến lần khác với hy vọng rằng có ánh
sáng ở cuối đường hầm. Bài thơ "March" của Louise Gluck thể hiện nhiều
nỗi lo lắng mà chúng ta có thể cảm thấy về thế giới xung quanh. Bài thơ mô tả
cho người đọc cách những giấc mơ có thể bị nghiền nát bởi thực tế của thế giới
và cuộc đấu tranh hàng ngày có thể khó khăn như thế nào, nhưng cũng có hy vọng ẩn
giấu trong những dòng này. Chủ đề chính của "March" là sự kiên trì của
tinh thần con người và cách cuộc sống tìm ra cách vượt qua những thách thức và
tình huống khó khăn mà con người bị đặt vào. Chủ đề này được truyền tải thông
qua các hình tượng, biểu tượng.
Nhân vật đang nói về ước
mơ rời bỏ núi non và sống bên bờ biển như thoát khỏi định mệnh nhưng thực ra giấc
mơ ấy chỉ là sức mạnh giúp cô ấy quên đi mọi khó khăn mà cô ấy phải đối mặt
trong cuộc sống. Giấc mơ ấy bị dập tắt trong câu trả lời khi được hỏi về biển: “Đó
là một câu chuyện buồn, chẳng có hậu/ Đôi tình nhân chia tay. Biển đập vào bờ,
dấu vết mỗi con sóng để lại/ bị xóa sạch bởi con sóng theo sau.” Chính bằng
hình ảnh trong những dòng đó mà giấc mơ của nhân vật về đại dương nhanh chóng bị
xóa đi, con người giờ đây chỉ sống bằng những ký ức đã được thiết lập; giả sử
những ký ức đó bị xóa đi, cuộc sống của chúng ta dẫu phấn khích, mới mẻ nhưng sẽ
như một con chó không lưu giữ ký ức nào – “we’ll be like this when we lose our
memories”.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét