Sông và cách chúng định hình chúng ta trong cuộc sống, đời người luôn là một bí ẩn; một phần bí ẩn ấy đã được giải thích nhưng nhiều phần khác vẫn chưa được giải mã. Sông phân định ranh giới các địa danh, là vẻ đẹp thành phố, là trục sinh hoạt địa bàn dân cư, là nguồn sống cộng đồng ven lưu vực là nơi lưu giữ những câu chuyên tâm linh, ký ức, văn hoá, nơi khơi nguồn và hun đúc ý thức sáng tạo.
Mộc Nhân
Một hôm tôi nhớ Hội An
nhớ con phố với tường vàng quanh co
nhớ sông Hoài với bến đò
dòng trôi lờ lững tiếng hò đã xa
"Baron Wenckheim's Homecoming” (tiếng Hungary: Báró Wenckheim hazatér, tiếng Anh: Baron Wenckheim's Homecoming – Chuyến hồi hương của Nam tước Wenckheim) là một tiểu thuyết hư cấu của László Krasznahorkai (2016) giành được Giải thưởng Aegon (2017). Năm 2019, Ottilie Mulzet dịch sang tiếng Anh và bản dịch đã giành được Giải thưởng Sách Quốc gia (2019) cho Văn học dịch.
.png)
“Con sói cuối cùng” (tiếng Hungari: Az utolsó farkas, bản tiếng Thuỵ Điển: Den sista vargen, bản tiếng Anh: The Last Wolf) là tác phẩm hư cấu của László Krasznahorkai (2009) gồm hai truyện vừa (novella): “The Last Wolf” và “Herman”. Bản tiếng Anh do George Szirtes và John Batki dịch năm 2016. Hai truyện vừa này được viết vào hai thời điểm khác nhau (Herman viết 1998) nhưng khi viết xong The Last Wolf (2009), tác giả đã gộp chung khi xuất bản, vì cả hai có rất nhiều điểm liên kết trong cùng một tập.
“Destruction and Sorrow beneath the Heavens: Reportage” (Sự Hủy Diệt và Nỗi Buồn Dưới Bầu Trời: Phóng Sự) là tác phẩm hư cấu xuất sắc của László Krasznahorkai (2004). Trong tác phẩm này, ông đưa chúng ta vào hành trình khám phá Trung Quốc vào buổi bình minh của thiên niên kỷ mới. Trên bờ vực trỗi dậy thành một cường quốc toàn cầu, Trung Quốc đang trải qua những biến động của thời hiện đại.
“Seiobo There Below” (tiếng Hungary: Seiobo járt odalent – tạm dịch là: Nữ thần Seiobo nơi trần gian hoặc dịch thoát là Vẻ đẹp trần gian), là một tác phẩm hư cấu của tác giả László Krasznahorkai, được xuất bản năm 2008. Bản dịch tiếng Anh của Ottilie Mulzet đã đoạt Giải thưởng Sách dịch hay nhất năm 2014.
“Nỗi buồn kháng cự” (tiếng Hungary: Az ellenállás melankóliája – tiếng Anh: The Melancholy of Resistance) là một tiểu thuyết xuất bản năm 1989 của nhà văn Hungary László Krasznahorkai. Một cuốn tiểu thuyết siêu thực mạnh mẽ, theo truyền thống của Gogol, về những sự kiện hỗn loạn, bí ẩn xung quanh sự xuất hiện của một rạp xiếc ở một thị trấn nhỏ.
"Chiến tranh và Chiến tranh" (tiếng Hungary: Háború és háború; tiếng Anh: War & war) là cuốn tiểu thuyết thứ hai của László Krasznahorkai (1999). Bản tiếng Anh do George Szirtes dịch, được xuất bản vào năm 2006.
"Satantango" (tiếng Hungary: “Sátántangó”, tiếng Anh: "Satan's Tango" - Satantango) là cuốn tiểu thuyết (năm 1985) của nhà văn László Krasznahorkai. Đây là cuốn tiểu thuyết đầu tay của ông, sau đó vào 1994 đạo diễn Béla Tarr đã chuyển thể thành một bộ phim cùng tên, dài bảy tiếng, được hoan nghênh rộng rãi. Bản dịch tiếng Anh của George Szirtes đã đoạt giải Sách dịch hay nhất (2013).
"Thế giới vẫn tiếp diễn" (tiếng Hungary: Megy a világ, tiếng Anh: The World goes on) là tác phẩm tập hợp hai mươi mốt văn bản ngắn của László Krasznahorkai được xuất bản bằng tiếng Hungary lần đầu, năm 2013. Bản dịch sang tiếng Anh được New Directions Publishing xuất bản năm 2017 đã lọt vào danh sách rút gọn cho Giải thưởng Man Booker Quốc tế năm 2018.
Đặng Thân - Nhân Giải Nobel Văn học 2025 vừa được trao cho một tác giả người Hung nữa – László Krasznahorkai – Đặng Thân (1) tặng các quý bạn tham gia chương trình “biztalk văn chương – tư duy xa” bài viết này (2).
Lưu lại những câu trích từ các tác phẩm: War & War, Satantango, The Melancholy of Resistance, Seiobo There Below... của nhà văn Hungari, László Krasznahorkai – Nobel Văn học 2025.
Vào lúc 18:00 ngày 9/10/2025, Uỷ ban Nobel - Viện Hàn Lâm Thuỵ Điển đã công bố giải Nobel Văn học năm 2025 cho László Krasznahorkai. Ông là một nhà văn sử thi vĩ đại thuộc truyền thống Trung Âu, bởi: “Toàn bộ tác phẩm mang sức cuốn hút và tầm nhìn tiên tri, khẳng định quyền lực của nghệ thuật giữa cơn khủng hoảng tận thế” (for his compelling and visionary oeuvre that, in the midst of apocalyptic terror, reaffirms the power of art).
Chiều nay, thứ năm ngày 9 tháng 10 năm 2025, vào lúc 18:00 giờ Đông Dương, Uỷ ban Nobel - Viện hàn lâm Thuỵ Điển sẽ công bố Giải Nobel Văn học 2025 (Nobel Prize in Literature). Một cách chủ quan vì yêu thích và sự lôi cuốn như tham gia một gameshow, tôi đoán mò (randomly guessing) đặt cược cho một số tác giả nổi tiếng thế giới.
Sáng ngày 7/ 10/ 2025, Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Thành phố Đà Nẵng đã tổ chức buổi ra mắt Tạp chí Đất Quảng (bộ mới). Tôi được mời phát biểu với tư cách “người trong cuộc”: tác giả - bạn đọc – người yêu thích gắn bó với tạp chí.
Mộc Nhân
Một ngày nào đó
không phải là chúng ta muốn từ bỏ
mà có nhiều thứ
chúng ta buộc phải từ bỏ cùng lúc:
Bài thơ "A Complaint" (Lời than) của William Wordsworth (1) là một ví dụ tuyệt vời về phong cách lãng mạn với sử dụng ngôn ngữ, hình ảnh giản dị để truyền tải những cảm xúc sâu sắc, phổ quát về tình yêu - đặc biệt là nỗi đau của sự thay đổi và mất mát. (2)
Mộc Nhân dịch
Nguyên tác: “A Complaint” by William Wordsworth
Tôi đoan chắc đa số người sinh ra và lớn lên ở thành phố này là từ những ông cha bà mẹ sinh ra ở nơi khác.
Phần lớn họ là di dân, người lao động phổ thông đem theo gia đình vào đây để kiếm sống: nhà máy, công ty, trường học, công sở và cả hè phố lề đường…
MN: Các nhà thơ thường bị ám ảnh bởi người khác, bởi ký ức, bởi bi khúc lịch sử… hoặc một bóng ma theo cả nghĩa đen lẫn nghĩa bóng. Vậy nên hình tượng ma với các hoá thân/ góc nhìn từ nhân vật trữ tình/ tác giả đôi khi hiện lên khá thú vị.
Vầng trăng lững lờ giữa dòng sông tối
bóng ma lạnh căm dạo bước trên đồng
khuôn mặt hiền từ, màn đêm che kín
bàng bạc sương khuya phủ ánh trăng đông.
Mộc Nhân
Tôi mang theo khát
khao cái đẹp
từ những điều nhỏ bé,
thì thầm
như đoá hoa, côn trùng,
sỏi đá
và lớn hơn: mây, núi, thanh âm...
Hằng năm, các Giải Nobel sẽ được Uỷ ban Nobel - Viện hàn lâm Thuỵ Điển công bố vào tuần đầu tháng 10. Năm nay, theo thông tin từ trang “All Nobel Prizes in Literature”, giải Nobel Văn học 2025 (Nobel Prize In Literature Nobel 2025) sẽ có kết quả vào lúc 18:00 giờ Đông Dương Thứ Năm ngày 9 tháng 10 năm 2025.
Và như thường lệ, tôi tham khảo trên các trang tin, thử “đoán mò”. Chỉ cần một trong số những tác giả dưới đây được xướng tên, với tôi xem như dự đoán đã thành công – chỉ như một gameshow vậy thôi:
