1.585. THE BIG ROCK CANDY MOUNTAIN

Ở nước Mỹ có từ “Hobo” để chỉ những người lao động du mục, lang thang, phải rời bỏ gia đình để đi khắp nơi tìm kiếm lương thực và việc làm do sự sụp đổ kinh tế, thất nghiệp, gia đình ly tán…  Họ nhận công việc tại bất cứ nơi nào đặt chân đến và không bao giờ dành quá nhiều thời gian để ở một nơi cố định. Họ di chuyển qua nhiều nơi bằng tàu hàng, ngồi vào các toa chở súc vật, thậm chí vừa đi bộ qua mọi miền vừa kiếm sống bằng sức lao động chứ không ăn xin.

“Big Rock Candy Mountain” (Tên một ngọn núi lớn tại Mỹ - tạm dịch là Thạch Sơn hùng vỹ) là bài dân ca nổi tiếng của người “hobo”; không rõ tác giả là ai nhưng được nhạc sĩ Harry McClintock ghi lại vào năm 1928. Người kể chuyện đi lang thang trong ca khúc "Big Rock Candy Mountain" mơ được chạm đến thiên đường, nơi có "gà mái đẻ trứng luộc mềm", có "cây thuốc lá", có chim hót, ong mật, suối rượu, có những chỗ ngủ trọn giấc…

Năm 1939, bài hát đạt vị trí số 1 trên bảng xếp hạng âm nhạc của tạp chí Billboard và được đưa vào danh sách 500 bài hát hay nhất mọi thời đại. Bài hát có nhiều phiên bản, trong đó có phiên bản hoạt hình cho thiếu nhi.

BIG ROCK CANDY MOUNTAIN 

1.

One evening as the sun went down

And the jungle fire was burning

Down the track came a hobo hiking

And he said:

"Boys, I'm not turning”

“I'm headed for a land that's far away

Besides the crystal fountains

So come with me, we'll go and see

The Big Rock Candy Mountains”

2.

In the Big Rock Candy Mountains

There's a land that's fair and bright

Where the handouts grow on bushes

And you sleep out every night

Where the boxcars all are empty

And the sun shines every day

And the birds and the bees

And the cigarette trees

The lemonade springs

Where the bluebird sings

3.

In the Big Rock Candy Mountains

All the cops have wooden legs

And the bulldogs all have rubber teeth

And the hens lay soft-boiled eggs

The farmers' trees are full of fruit

And the barns are full of hay

Oh, I'm bound to go

Where there ain't no snow

Where the rain don't fall

The winds don't blow

4.

In the Big Rock Candy Mountains

In the Big Rock Candy Mountains

You never change your socks

And the little streams of alcohol

Come trickling down the rocks

The brakemen have to tip their hats

And the railway bulls are blind

There's a lake of stew and of whiskey too

You can paddle all around it in a big canoe

5.

In the Big Rock Candy Mountains

In the Big Rock Candy Mountains

The jails are made of tin

And you can walk right out again

As soon as you are in

There ain't no short-handled shovels

No axes, saws nor picks

I'm goin' to stay

Where you sleep all day

Where they hung the jerk that invented work

In the Big Rock Candy Mountains

I'll see you all this coming fall

In the Big Rock Candy Mountains

                *****

THE BIG ROCK CANDY MOUNTAIN

       (THẠCH SƠN HÙNG VỸ)

                    Bản dịch: Mộc Nhân

1.

Một buổi tối khi mặt trời lặn

Và lửa rừng nhiệt đới đang cháy

Hãy hành trình theo chân của hobo

Và anh ấy nói:

"Các chàng trai, tôi sẽ không chuyển hướng

Tôi đang hướng đến một vùng đất cách xa

Bên cạnh đài phun nước pha lê

Vì vậy, đi với tôi, chúng ta sẽ được thấy

Dãy núi Big Rock Candy Mountains”

2.

Trong dãy núi Big Rock Candy

Có một vùng đất bằng phẳng và thoáng đãng

Nơi có những tấm biển quảng cáo trong quán rượu

Và bạn ngủ qua đêm

Trong thùng xe rỗng

Và mặt trời tỏa sáng mỗi ngày

Những con chim và ong

Những cây thuốc lá

Nững dòng suối mát

Nơi những chú chim xanh hót vang

3.

Trong dãy núi Big Rock Candy

Tất cả cảnh sát đều hiền lành

Và những con chó bull đều có răng cao su

Và những con gà mái cho trứng ngon

Cây của nông dân đầy trái

Và chuồng trại đầy cỏ khô

Ồ, tôi nhất định phải đi

Nơi không có tuyết

Nơi không có mưa rơi

Gió không thổi

4.

Trong dãy núi Big Rock Candy

Trong dãy núi Big Rock Candy

Bạn không bao giờ phải đổi vớ

Và những dòng suối rượu

Chảy xuống khe đá

Các kỵ sĩ phải đội mũ

Và những chú bò sẽ vô tư bên đường xe lửa

Nơi có hồ cá cũng là hồ rượu whisky

Bạn có thể chèo quanh trong một chiếc thuyền lớn

5.

Trong dãy núi Big Rock Candy

Trong dãy núi Big Rock Candy

Nhà tù làm bằng thiếc

Và bạn có thể ra ngoài

Ngay khi bạn vào trong

Không có xẻng cẩm tay

Không rìu, cưa cũng không cuốc

Tôi sẽ nán lại

Nơi bạn ngủ cả ngày

Nơi người ta treo cổ kẻ lập dị xoi mói công việc

Trong dãy núi Big Rock Candy

Tôi sẽ gặp tất cả các bạn vào mùa thu này

Trong dãy núi Big Rock Candy