2.590. THƠ BA DÒNG - TERCETS (1)

 Mộc Nhân

Những bài thơ này viết theo kiểu thơ “ba dòng” của phương Tây - gọi là “Terza Rima” hoặc “Tercets”. Như tên gọi, tiêu chuẩn hình thức đầu tiên của nó là mỗi bài có 3 dòng hoặc một bài có nhiều khổ, mỗi khổ 3 dòng và không qui định số lượng ký tự trong mỗi dòng hoặc cả bài; nhưng có những qui định về vần điệu. Dante - nhà thơ nổi tiếng thời Trung Đại nước Ý là người đầu tiên sử dụng kiểu thơ này trong nhiều tác phẩm của mình. Về sau, Tercets được nhiều người vận dụng, trở thành một thể thơ đặc biệt của văn chương Italia.

Khi Tercets được các nhà thơ viết bằng tiếng Anh vận dụng, yếu tố vần điệu thoáng hơn. Nó trở thành một kiểu thơ tự do 3 câu – có lẽ vì tiếng Anh không cung cấp nhiều khả năng vần điệu như tiếng Ý hoặc dịch thơ Tercets sang tiếng Anh gặp nhiều khó khăn. Nhiều nhà thơ Việt cũng viết kiểu thơ này. 

Tất nhiên Tercets của Phương Tây có nhiều cái khác với Haiku Nhật Bản - nhất là về nội dung và tính chất trữ tình mà bài thơ biểu hiện.

Tôi cũng thử viết một số bài ba câu (Tercets) cho mình - đề tài "Mùa": 

MÙA

Tercets - Mộc Nhân

1.

Mùa hè phơi ra

Mùa đông cuộn lại

Mùa rồi phôi phai

 

2.

Mùa xuân khoe, mùa hè thử thách

Mùa thu làm dáng

Mùa đông níu giữ

 

3.

Hương vị của mùa đông

Kín đáo và ấm áp

Như cõi lòng

 

4.

Mùa đông tạo nên tính cách

Nếu không thích đông

Bạn không xứng với mùa xuân

 

5.

Đôi khi chúng ta không nhận ra mùa

vì lẽ

chúng ta đang hạnh phúc

 

6.

Mùa là món quà từ Chúa

Con người không những không thể từ chối

Mà phải biết cách làm cho mùa thêm đẹp.

 

7.

Em đến bất chợt như sớm thu

Em ra đi đột ngột như đêm đông

Tôi mở cửa ra, dường như ngoài kia sắp xuân

 

8.

Mùa đông là bức tượng đá

Mùa xuân là tranh màu nước

Mùa hè là bức sơn mài

 

9.

Im lặng của mùa đông

Làm mọi thứ

Ấm hơn

 

10.

Tự do làm đẹp như hoa

Tự do xâm lấn như nóng

Tự do tưởng tượng như cái lạnh

          (...)