Mộc Nhân
1. MỘT NỖI ĐAU RIÊNG –
tiểu thuyết Kenzaburo Oe (1)
Tôi vừa đọc xong tác phẩm “Một Nỗi Đau Riêng” (A Personal Matter) của Kenzaburo Oe – nhà văn Nhật Bản, Nobel Văn chương 1994. Cuốn tiểu thuyết này cũng chính là câu chuyện về nỗi đau của gia đình ông.
Vợ chồng Kenzaburo Oe
sinh được một bé trai nhưng cậu bé Hikari sinh ra dị hình, dị tật, câm điếc, chỉ
có thể phát ra tiếng chiêm chiếp như chim. Sự chào đời của Hikari là một cú xốc
cho gia đình, đã có lúc ông nghĩ đến việc tự tử để trốn chạy hay giết con để giải
thoát cho nó. Tuy nhiên cuối cùng ông đã chấp nhận những bất hạnh của số phận,
đồng thời nỗ lực tìm kiếm cách làm cho đứa trẻ "tái sinh".
Kenzaburo Oe đã dũng cảm
nói về đứa con tật nguyền của mình, không phải một lần, mà là rất nhiều lần.
Ông muốn từ nỗi đau của riêng mình nói đến một điều lớn lao hơn: Cần phải học
cách chấp nhận những nỗi đau của con người cùng với việc tìm kiếm những cách thức
để "tái sinh" những con người bất hạnh. Hành trình "tái
sinh" của đứa trẻ bị bại não được ông kể lại gắn với quá trình hồi sinh của
dân tộc Nhật Bản sau thảm họa thất trận năm 1945 và tử tưởng trong tác phẩm đã
vượt qua "Một nỗi đau riêng" ấy để hướng đến xoa dịu nỗi đau của dân
tộc.
Trong lễ nhận giải
Nobel, Kenzaburo Oe nói rằng, giải thưởng này đúng ra phải trao cho Hikari con
trai ông. Ông cũng thông báo sẽ "gác bút" để tập trung cho Hikari vì
đối với ông, văn học đã chữa lành nỗi đau của gia đình ông…
2. KHU VƯỜN ƯƠM ÁNH SÁNG
– trường ca của Lệ Hằng (2)
Hòa toàn ngẫu nhiên, sau
khi đọc xong cuốn “A Personal Matter” của Kenzaburo Oe, tôi chuyển sang cuốn “Khu
Vườn Ươm Ánh Sáng” – trường ca của Lệ Hằng – tôi đã bắt gặp câu chuyện tương tự,
là nỗi đau riêng của gia đình Lệ Hằng. Tác giả kể lại hành trình “tái sinh” đứa
con sinh ra không may mắn - bằng thơ.
Tôi đọc lời dẫn của bác
Paul Nguyễn Hoàng Đức – người có cá tính văn chương, quen thuộc trên facebook
và nhận ra điều đó. Tôi nhắn cho Hằng: “Thật bất ngờ và xúc động khi trước mặt
anh có quyển “Một Nỗi Đau Riêng” của Kenzaburo Oe và trường ca “Khu Vườn Ươm Ánh
Sáng” của Lệ Hằng; dường như có sự sắp đặt của Chúa để anh đọc 2 quyển này tiếp
liền nhau”.
Vì lý do riêng tư, tế nhị
nên tôi không kể lại câu chuyện thực về nỗi đau của em đằng sau hàng ngàn câu
thơ của tập “Trường ca” này. Và đó là nỗi đau mà bất cứ người mẹ/ cha nào cũng
phải gánh vác khi sinh ra con không may mắn…
Hành trình “tái sinh” đứa
con đầu lòng của Lệ Hằng, theo tôi nghĩ, cũng cao cả và đáng để cho chúng ta
khâm phục như Kenzaburo Oe chữa lành cho đứa con của mình. Cả hai tác phẩm, hai
người cha người mẹ tuy khác nhau về tuổi tác và thời đại nhưng họ đều dùng văn
chương để xoa dịu nỗi đau của mình và tiến tới một bước xa hơn là chữa lành
chúng về thể xác lẫn trong tâm hồn.
Hay nói như Kenzaburo Oe:
“Có một nguồn năng lực chữa lành cho trái tim… Khi ta thể hiện ra một cách rốt
ráo nỗi tuyệt vọng của con người, ta sẽ chữa lành được chính mình và biết được
niềm vui của sự hồi phục…".
* Cảm ơn Lệ Hằng đã tặng
bản sách với những lời nhắn nhận lời cho tôi đến thăm đứa bé của vc em vào một
ngày nào đó. Cảm ơn Hồ Xoa đã tặng cuốn “Một Nỗi Đau Riêng” (A Personal Matter)
của Kenzaburo Oe với lời cởi mở “Sách quý nhưng khỏi cần trả, bạn giữ luôn cho
đủ bộ sưu tập Nobel Văn chương”.
-------------
Chú thích:
(1). Kenzaburo Oe: (1935) là một nhà
văn Nhật Bản. Ông là nhà văn thứ 2 của Nhật Bản, thứ 3 của Châu Á đoạt giải
Nobel Văn học, vào năm 1994. Ông là tác giả của hơn 20 tiểu thuyết và nhiều
tập truyện, là một trong những nhà văn lớn nhất của Nhật thế kỷ XX. Năm
18 tuổi, ông học văn học Pháp ở Đại học Tokyo, viết luận văn tốt
nghiệp về tác phẩm của Jean-Paul Sartre. Năm 1963 sinh con trai Hikari, bị
dị tật vì ảnh hưởng của bom nguyên tử. Đây là nguồn cơn để ông viết quyển “Một
nỗi đau riêng”. Tác phẩm: ''Nuôi kẻ thù” (1957), truyện ngắn; ''Công việc
kì khôi'' (1957), tiểu thuyết. ''Niềm kiêu hãnh của người chết'' (1957),
truyện ngắn; ''Đàn cừu nhân gian'' (1958), tiểu thuyết; ''Một nỗi đau
riêng'' (1964), tiểu thuyết…
(2). Lệ Hằng: Tên thật Lê Thị Lệ Hằng, sinh năm 1988, quê quán Thừa Thiên – Huế, hiện sống tại Tp Đà Nẵng. Cô học chuyên văn Quốc Học Huế và tốt nghiệp ĐH Ngoại Ngữ ĐN. Cô viết văn, làm thơ, dịch thuật, viết kịch bản phim hoạt hình và vẽ tranh. Dường như trên lĩnh vực nào cô cũng để lại dấu ấn cho bạn đọc.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét