2.694. VESPERS – YOUR VOICE IS GONE NOW Louise Glück

  Cũng như nhiều bài cùng tựa “Vespers” (Kinh chiều) khác trong tập thơ “The Wild Iris” của Louise Glück, trong bài thơ này (1), tác giả - người nói (đại từ “I” – tôi, con) dùng lời độc thoại hướng đến Chúa (đại từ “You” – Cha, Người). Nội dung lời thoại có ý trách Chúa đã bỏ mặc, khước từ, không còn nghe lời cầu xin của con người; thậm chí là coi khinh con người, tước bỏ sự sống mọi vật.

  Độc thoại trong im lặng tự nó tạo nên một tính cách thơ. Glück chọn cách nắm bắt sự im lặng thông qua lời nói trong những bài thơ của mình. Qua đó bà nhấn mạnh và ủng hộ những lời tâm tình của con người về tự nhiên, về thần linh, Thiên Chúa… Những độc thoại của bà bắt nguồn từ nhiều hướng, mỗi hướng khác biệt và cần một người lắng nghe. Nhưng trong trường hợp này, nhu cầu đối với một người nghe trong thơ không bao giờ được thỏa mãn; những giọng nói lướt qua nhau, tạo ra một sự vắng mặt, một khoảng trống, nơi giao tiếp đúng ra phải diễn ra, những giọng nói luôn có khao khát được lắng nghe. Bởi vì không có tiếng nói nào được lắng nghe và tiếp thu một cách đúng đắn, nên cuối cùng chúng tồn tại hướng đến độc giả hoặc con người nói chung. Họ trở thành kẻ được nghe lời than van, trách móc của một tiếng nói đại diện cho cộng đồng bằng cách tạo ra một cảm giác mất kết nối trong bài thơ.

Điều này hoàn toàn nhấn mạnh rằng lời cầu nguyện có thể không phải là mục tiêu cuối cùng của người nói mà nó hướng đến người đọc, chỉ họ mới có thể nghe được và chính họ tạo ra các quan điểm và bối cảnh hóa các lời thoại trong sự im lặng tàn khốc.

Và thông điệp của bài thơ nằm ở những câu cuối cùng, với ngôn từ tuy cầu khẩn nhưng nhắc nhở mạnh mẽ rằng, nếu Chúa vẫn giữ thái độ đó với con người thì con người cũng sẽ quay lưng với Chúa: “When you go, you go absolutely/ deducting visible life from all things/ but not all life/ lest we turn from you”.

 

 KINH CHIỀU - TIẾNG NÓI CỦA CHA ĐÃ BIỆT TĂM

Mộc Nhân dịch (2)

Nguyên tác: “Vespers – Your Voice Is Gone Now” – from “The Wild Iris”, by Louise Glück (3)

 

Tiếng nói của cha đã biệt tăm. 

Con hầu như không nghe được

Giọng nói tinh anh của Người giờ đã chìm khuất

Mặt đất lại tăm tối

Cùng với sự đổi thay lớn lao trong lòng Cha.

Từng ngày, cỏ úa nâu 

dưới bóng cây phong trải rộng

Mọi lúc mọi nơi con chỉ biết nói với thinh không

Bởi điều rõ ràng là con không thể tìm đến Cha;

Con không sống bởi Cha

Người đã gạch tên con

Người coi thường chúng con quá

Tạo lòng tin rằng chỉ có mất mát

mới áp đặt quyền năng lên chúng con

Cơn mưa đầu thu lay động đám hoa ly trắng –

Khi người đi, đi biệt tăm

Loại bỏ sự sống hữu hình ra khỏi mọi vật

Nhưng xin đừng khước từ tất cả đời sống,

Kẻo chúng con quay lưng lại với cha.

-----------

Chú thích:

(1). Trong nguyên tác, có 10 nhan đề "Vespers", nên người dịch kết hợp với câu thơ đầu để phân biệt với các bài "Vespers" khác.

(2). Nguyên tác: Text Available Here

(3). Toàn tập thơ "The Wild Iris": tại đây

            -------------------

* Dịch và chú thích bởi Mộc Nhân