2.296. RECREATION – Một bài thơ sex

 Mộc Nhân

Văn đàn Việt đang bị khuấy đảo bởi một bài thơ đậm chất sex của một tác giả viết đã lâu. Kẻ thích thì khen, và tìm cách để khen – kể cả bằng đánh tráo thực thể như khen tác giả để che lấp việc chê bài thơ và gán cho nó các nhãn sáng tạo, hiện đại, giải thiêng, underground (nghệ thuật không chính thống - thuật ngữ này dùng cho lĩnh vực âm nhạc nhiều hơn)... Người không quan tâm thì làm thinh bởi đó là quyền lựa chọn thẩm mỹ cá nhân. Còn người ghét loại thơ này thì chửi bới từ thơ cho đến người – bao gồm cả nhân cách, thói tính…

Mộc tôi thuộc dạng thứ hai – đơn giản là nó không thuộc thẩm mỹ của tôi. Tôi có thể nói tục, cà rỡn chuyện sex, nói lái những từ phồn thực và đưa vào vài câu thơ nhưng tuyệt đối không viết thơ tục tĩu mặc dù tôi có thể viết được. 

Tôi vẫn đọc và thích thú với những câu ca dao có yếu tố tục từ lời ăn tiếng nói dân gian và những bài thơ nói lái hoặc viết tục giảng thanh…

Còn thơ tục tằn, tục tĩu, dạng nặng đô, phơi bày dục tính và bộ phận sinh dục -  thì ai viết là quyền của họ, tôi không đọc, không quan tâm, không bình phẩm – dù đôi khi nó ngẫu nhiên lướt qua trước mặt hoặc do bạn bè gởi đến… nên tôi có biết.

Đó cũng là quyền của tôi và không ai được phán với tôi (và bạn) những câu như “người làm thơ phải biết đọc, quan tâm đến thơ sex”, “không biết – hoặc không viết thơ sex thì bẻ bút đi”…

Bạn nghĩ gì khi người ta khen một bài thơ trong đó những danh từ: vú, mông, lồn, cặc, háng, lông, đít… và các động từ: bú, liếm, nứng, đụ, đéo, đái, ỉa, hiếp, chơi, bợ (đít), dạng (háng)… và nhiều từ ngữ suồng sã khác xuất hiện với tần suất dày đặc trong các dòng thơ ?

Tôi xin nhường việc khen ấy cho các nhà nghiên cứu “Lỗ hổng sinh học”.

***

Nhân lúc này, tôi cũng dò tìm vài bài thơ sex trên các trang thơ nước ngoài với một sở tri hạn chế. Nhưng tôi tin rằng thơ sex của họ không (hoặc ít) có những danh từ chỉ bộ phận sinh dục và động từ chỉ quan hệ tình dục xuất hiện với tần suất dày đặc cùng với lời khen ngợi của các giáo sư, tiến sĩ văn chương nước họ.  Nếu có thì nó sẽ thể hiện dưới dạng ẩn dụ, hoán dụ, nói tránh... Tin chắc thế.

Dưới đây là một bài thơ sex tôi chọn – bài “Recreation” (1) của nhà thơ Mỹ Audre Lorde (2) cùng với bản dịch và chia sẻ vài cảm hiểu (3) của mình.

GIẢI TRÍ

Mộc Nhân dịch từ nguyên tác “Recreation” - của Audre Lorde

 

Hãy đến với nhau

để dễ hành sự hơn

sau đó cơ thể chúng ta

gặp gỡ

như giấy và bút

đừng lo lắng và cũng đừng đắn đo

chúng ta có viết hay không

nhưng khi thân hình em chuyển dịch

dưới đôi tay của tôi

nó đã được nạp năng lượng và đang chờ đợi

chúng ta vứt bỏ những ràng buộc

em tạo ra tôi

từ cặp đùi, gò đồi cùng với dáng hình

di chuyển xuyên qua các ngôn từ vùng miền

 

cơ thể tôi

viết vào thịt da em

bài thơ

mà em làm cho tôi.

 

Khi ôm em tôi cuốn vào khuya

như ánh trăng cháy trong cổ họng

Tôi yêu da thịt trổ hoa của em

Tôi tạo nên em

và em cũng tạo

nên tôi.

"cơ thể tôi/ viết vào thịt da em/ bài thơ/ mà em làm cho tôi."

----------------

Chú thích:

(1) Recreation – nguyên tác tại đây

(2) Audre Lorde (1934 - 1992) là một nhà thơ nữ người Mỹ da đen, nhà vận động nữ quyền có ảnh hưởng nhất ở Hoa Kỳ trong những thập niên cuối thế kỷ 20. Bà đã sử dụng sự say mê của mình với thơ ca để chia sẻ kinh nghiệm, câu chuyện và thông điệp về công bằng xã hội, chủng tộc và tình dục.

(3) Cảm nhận: “Recreation” (Giải trí) đồng nghĩa với niềm vui và sự thư giãn cùng yếu tố sex trong nghệ thuật. Tuy nhiên bà đã làm mờ đi sự khác biệt giữa tình dục và thơ ca, biến chúng thành ẩn dụ của nhau.

Dòng thơ đầu "Hãy đến với nhau" (Coming together) diễn tả sự kết hợp của hai cơ thể khớp với nhau một cách hoàn hảo, giống như "giấy và bút" (paper and pen). Hai thứ đó được tạo ra để dành cho nhau, song hành cùng nhau, không thể thiếu nhau. Và Lorde ví điều này như tình dục, một thứ mang lại cho cả hai niềm vui, sự giải phóng và sáng tạo trong trạng thái "đừng bận tâm và cũng đừng lợi dụng/ cho dù chúng ta viết hay không" (neither care nor profit/ whether we write or not) - khi đặt bút lên giấy cũng tức là "ôm ấp" (touching you) người tình.

Lorde viết như vậy trong trạng thái hưng phấn khi cả hai gắn bó nhau thành một, qua đôi tay làm tình, họ được "nạp năng lượng vào nhau và chờ đợi" (under my hands/ charged and waiting) – như một tờ giấy chờ đợi được lấp đầy từ ngữ.

Mọi sự kìm hãm sẽ biến mất vào lúc này "chúng ta vứt bỏ những ràng buộc" (we cut the leash) trong niềm háo hức chạm vào da thịt nhau ở "cặp đùi/ gò đồi với dáng hình" (your thighs/ hilly with images). Lúc này họ sẽ vượt qua những khoảng cách giao tiếp "xuyên qua các ngôn từ vùng miền", đó là ẩn dụ của ngôn ngữ tình yêu thường bị ngăn cách khó vượt qua để "viết vào da thịt của em/ bài thơ/ mà em làm cho tôi."

Lúc này tình dục đã thăng hoa thành bài thơ lãng mạn trong niềm thỏa mãn, đam mê, gắn kết nhau như một quy luật của tự nhiên để rồi hình hài "trổ hoa" (blossom) mà thành xúc cảm nghệ thuật.

-----------

Dịch và chú thích bởi Mộc Nhân