Đen Vâu là một hiện tượng âm nhạc. Chúng ta hãy khoan khen chê mà hãy lắng nghe - mặc dù anh thuộc dòng nhạc underground (không chính thống). Tất nhiên việc khen chê là do cách nhìn, cách tiếp cận của người đánh giá. Riêng tôi, là một người quan tâm đến âm nhạc, việc đầu tiên của tôi là dành ít thời gian để nghe nhạc của Đen... còn mọi thứ hãy để thời gian trả lời.
***
Đen (còn gọi là Đen Vâu)
tên thật là Nguyễn Đức Cường, sinh năm 1989 tại Hạ Long, Quảng Ninh. Do gia
đình khó khăn nên anh nghỉ học phổ thông trung học và lao vào con đường kiếm sống
khá sớm. Anh từng làm các công việc: công nhân vệ sinh bãi biển Hạ Long trong 7
năm, mở quán cà phê… Tuy nhiên, chất nghệ sỹ trong Đen phát huy khá sớm, anh biết
viết rap từ hồi còn đi học. Năm 2011, Đen tham gia chương trình Bài hát Việt và tạo được dấu ấn với ca khúc Cây Bàng cùng với giải Khán giả yêu thích nhất đã giúp Đen nổi
tiếng. Đen tiếp tục gây được sự chú ý với các bản hit như Đưa nhau đi trốn, Ngày lang
thang, Dưới bóng mặt trời (2014 – 2016). Anh đưa dòng nhạc underground (không chính thống) xích gần
khán giả nhờ trải nghiệm sống bươn trải của mình.
Trong nhiều năm trở lại đây, anh vươn lên thành một trong những nam nghệ sỹ có ảnh hưởng nhất định tới giới trẻ Việt Nam. Kênh YouTube của anh đạt hàng trăm triệu views, ca từ rap của anh được đưa lên mặt báo, vào trong các đề thi THPT, nội dung tích hợp dạy học...
Các bàn luận khen chê về anh xuất hiện trên các mạng xã hội… Bên khen thì cho rằng anh đổi mới âm nhạc, có hướng đi riêng, tạo cảm xúc lạ, tiếp cận giới trẻ với những thông điệp nhân văn gần gũi… Bên chê thì xếp anh vào dòng nhạc underground (không chính thống), cho là ca từ dễ giãi, hát nhảm, ca khúc mì ăn liền, dễ bắc chước…
Tất nhiên việc khen chê là do cách nhìn, cách tiếp cận của người đánh giá.
***
Có khá nhiều yếu tố lý
giải cho sự thành công của Đen:
- Thứ nhất: anh là ca sỹ
lấp được khoảng trống rất lớn trong nhạc Việt với dòng nhạc độc lập (indie), underground. Ca từ bài hát đời thường, dung dị nhưng không thô tục,
xoáy vào thị hiếu lớp trẻ. Nhiều tờ báo gọi Đen là rapper tử tế nhất, khác xa với
hình ảnh rapper bụi bặm phương Tây với ca từ dung tục.
- Thứ hai: âm nhạc của
Đen có tính nội dung mới mẻ và độ thẩm thấu cao. Mỗi bài hát đều là những câu
chuyện nhỏ, tính triết lý cài cắm khéo léo.
- Thứ ba: anh luôn có
êkip hoàn chỉnh từ bài hát, clip âm nhạc, bè phụ họa và bối cảnh thực hiện công
phu. Phần lớn các ca khúc Đen đều có độ trầm, màu sắc man mác buồn. Cái tôi của
thế hệ trẻ lạc lõng giữa ba thời: quá khứ - hiện tại - tương lai. Nỗi
cô đơn luôn là cảm xúc cháy bỏng trong huyết quản của họ.
Đen Vâu là hiện thân của
lớp nghệ sỹ mới, trẻ trung, đa tài như Lê Cát Trọng Lý trước đây. Họ có thể
sáng tác nhạc, hát, biên tập, chế biến món ăn tinh thần mới lạ phù hợp thị hiếu
của khán giả. Quan trọng hơn, Đen Vâu mang tới sự tử tế cho dòng nhạc
underground, thể loại luôn bị đánh giá thấp hơn giá trị thực của nó.
***
Bản hit mới nhất “Mang tiền về cho mẹ - Mang Tết về nhà” làm
dậy sóng trong dịp Tết năm nay – được anh hợp tác với Justa Tee. Bài hát tạo được
hiệu ứng truyền thông sâu rộng nhờ sự tính toán có chủ đích nhắm vào dịp Tết.
Về phần âm nhạc, Đen tạo
được giai điệu rap có hơi hướng pop trong phần bridge (chuyển bài), kết hợp với
giọng nữ để hạn chế sự thô mộc, nổi loạn của một rapper qua giọng ca Nguyên Thảo - tạo giọng nhẹ nhàng như lời người mẹ.
Nhạc Việt rất hiếm có
bài hát có từ trong tựa đề là Tiền.
Cách Đen đặt tên bài hát luôn gây tranh cãi vì ngôn ngữ đường phố, sự thoải
mái, suồng sã (Anh dek cần gì nhiều ngoài
em). Phần lớn nhạc sỹ Việt né tránh sự thực dụng và thương mại trên tiêu đề
tác phẩm âm nhạc. Điều này khác hoàn toàn với rapper Đen, anh khai thác sự thực
dụng trong cuộc sống hiện đại nhưng theo cách tử tế. Bài hát không có chữ Xuân
hay Tết nào nhưng người nghe cảm nhận rất rõ không khí Tết. Đơn giản, Đen biết
kết hợp ca từ, âm nhạc, hình ảnh video clip tạo thành câu chuyện hoàn chỉnh, đồng
bộ hóa cao. Cái Tết truyền thống luôn có ý nghĩa văn hóa quan trọng trong đời sống
người Việt. Bài hát đề cập tới áp lực mưu sinh của cá nhân trong gia đình nhưng
đề cao tình cảm yêu thương trong gia đình, nhất là người mẹ.
MANG TIỀN VỀ CHO MẸ - MANG TẾT VỀ NHÀ – Đen Vâu
Lyrics:
1. Mang Tiền Về Cho Mẹ:
“Mang tiền về cho mẹ. Mang tiền về cho mẹ. Mang tiền về cho mẹ. Đừng mang ưu phiền về cho mẹ
Mang tiền về cho mẹ. Mang tiền về cho mẹ. Mang tiền về cho mẹ. Đừng mang ưu phiền về cho mẹ Oh.
Nếu không có mẹ con cũng chỉ là đồ bỏ mà thôi. Sẽ không có nề có nếp dù đặt mình lên cái chõ đồ xôi. Cái máy tính mà con thu âm mấy bài đầu Mẹ đổi bằng nhiều ngày đổ mồ hôi (ướt nhoè). Giờ con đã đi làm và con kiếm tiền về. Mẹ chỉ cần ngồi đó mà xơi oh (nước chè)
Ôi những ngày xám ngoét. Gió liêu xiêu dáng mẹ gầy so. Có khi mẹ ngất giữa đường vì cả ngày chẳng có gì no. Mẹ không dám ăn không dám mặc. Không dám tiêu cũng chỉ vì lo (lo cho con).
Giờ con đeo túi tò te đi mua cho mẹ cái túi Dior/ Tiếng nói đầu tiên là do ai dạy (chính là mẹ). Nét chữ đầu tiên là tay ai cầm (chính là mẹ). Sai lầm đầu tiên là nhờ ai sửa (chính là mẹ). Vấp ngã đầu đời là được ai nâng (luôn là mẹ)
Bài hát hay nhất trần đời là lời mẹ ru giữa trưa nắng hè (trưa nắng hè). Những ngày dài nhất trần đời là mẹ đi chợ xa chưa thấy về (chưa thấy về). Thức ăn ngon nhất trần đời là cơm bếp củi mẹ nấu xoong gang (quá ngon)
Bước ra đời là ông này bà nọ trở về nhà là một đứa con ngoan (yeah). Bước ra đời là ông này bà nọ trở về nhà là một đứa con ngoan oh yeah
Những đứa trẻ rồi sẽ đi xa nhà. Sẽ có rất nhiều hành trình qua trong đời. Mặc dù đời có lúc chẳng được như mong đợi. Rời xa mái nhà đừng hòng còn ai nuông chiều/ Những đứa trẻ sẽ phải đi xa nhà. Sẽ phải nếm rất nhiều mặn ngọt cay chua đắng. Mẹ chỉ muốn chúng mày phải tự lo cho mình. Về đây mà gầy là mẹ cho ăn đòn/ Mang tiền về cho mẹ (mẹ ơi).
Mang tiền về cho mẹ (mẹ à). Mang tiền về cho mẹ. Đừng mang ưu phiền về cho mẹ. Mang tiền về cho mẹ (mẹ ơi). Mang tiền về cho mẹ (mẹ à). Mang tiền về cho mẹ. Đừng mang ưu phiền về cho mẹ
Con đã kiếm được tiền từ hình ảnh. Kiếm được tiền từ âm thanh. Tất cả đều do cha sinh mẹ đẻ. Dù không phải thế phiệt hay trâm anh
Người hâm mộ đợi con từ Đồng Khởi. Xếp hàng dài đến hết đường Ký Con. Xin chữ ký con. Con rất quý họ và cũng hy vọng là họ đều quý con. Tiền của con không có cần phải rửa. Nó cũng chỉ ám mùi mồ hôi. Mẹ yên tâm con là công dân tốt. Đóng thuế đều và chỉ có đủ mà thôi
Nhạc con phiêu ở nhiều phương diện. Tiền con kiếm là tiền lương thiện. Đem sức lực ra làm phương tiện. Sống phải đẹp như là hoa hậu dù không cần thiết được tặng vương miện oh
Con trai giống mẹ nên là con hiền khô. Lao vào đời không làm mẹ thêm phiền lo. Bỏ qua dè bỉu không cho cơm no.
Mang về cho mẹ toàn tiền thơm tiền tho. Mẹ là mẹ của con. Con là của mọi người. Lên sâu khấu làm mọi người vui. Về nhà làm cho mẹ cười.
Vì thời gian nó thật là tàn khốc nên con thấy mình càng ngày càng non gan. Bao nhiêu tiền mua lại được một ngày mà con còn ngồi vừa lọt cái xoong gang (xoong gang). Muốn được nghe tiếng mẹ mắng mỗi ngày để con thấy mình còn chưa được khôn ngoan. Con trai mẹ chỉ là người phục vụ nhưng muốn đời đối xử với mẹ như một bà hoàng. Như một bà hoàng
Những đứa trẻ rồi sẽ đi xa nhà (như một bà hoàng). Sẽ có rất nhiều hành trình qua trong đời. Mặc dù đời có lúc chẳng được như mong đợi. Rời xa mái nhà đừng hòng còn ai nuông chiều.
Những đứa trẻ sẽ phải đi xa nhà. Sẽ phải nếm rất nhiều mặn ngọt cay chua đắng. Mẹ chỉ muốn chúng mày phải tự lo cho mình. Về đây mà gầy là mẹ cho ăn đòn
Mấy đứa chúng mày liệu mà ăn cho nhiều. Đừng ham chơi và chọn bạn
mà chơi cho đúng. Nếu có gì gọi điện ngay cho mẹ. Chạy xe ra đường đừng rồ ga bốc
đầu/ Ra bên ngoài học điều hay mang về. Đừng mang mất dạy mày về đây tao đánh. Tiền
đã khó kiếm rồi tập xài cho tiết kiệm. Đừng hút thuốc nhiều mày lại như ba mày.
2. “Mang Tết về nhà”:
À á a à ời. À á a à ơi. À á a à ời. À á a à ơi. À á a à ời. À á a à ơi. À á a à ời. À á a à ơi.
Ah con biết thời gian lạnh lùng và tàn khốc. Nó ám người ta từ da tới làn tóc. Và không có ngoại lệ cũng không có miễn trừ. Là người quan sát không bao giờ có điểm mù. Mẹ bán lưng cho trời bán mặt cho đất. Mẹ dạy đôi chân đừng dao động như con lắc. Và nếu có nhiều tiền con sản xuất son môi. Màu cho các mẹ con đặt tên là son sắt/ Dù không phải doanh nhân con vẫn có kế toán. Để tiền của con không có đứa nào thó mất. Vì tay mẹ đã có có quá nhiều vết chai. Nên con đưa tiền để mẹ cầm cho nó chắc
Chim thì có tổ là con người thì chắc chắn phải có tông. Muốn bay vào trời cao rộng con nào không cần có lông. Mang tiền về cho mẹ hiền để mẹ may thêm đôi cánh. Mang buồn về cho mẹ phiền sẽ gặp ngay thiên lôi đánh/ Mang lời mẹ bật cho bảy lục địa nghe. Vâng lời mẹ không gian trá. Xuất khẩu âm nhạc mang tiền về ya
Đưa tiền cho mẹ mẹ là tiền vệ. Đừng làm điều xấu sẽ thành tiền lệ. Lao động hăng say hơn cả tiền đề. Cầm về tiền tốt đừng có cầm về tiền tệ (đừng có cầm về tiền tệ). Yeah./ Đưa tiền cho mẹ mẹ là tiền vệ. Đừng làm điều xấu sẽ thành tiền lệ. Lao động hăng say hơn cả tiền đề. Cầm về tiền tốt đừng có cầm về tiền tệ ya.
Ey cũng may là từng lênh đênh để con biết yếu thì đừng ra gió. Cũng may là friend của Đen họ chưa bao giờ từng la ó. Cũng may là tìm thấy đường trong bao la muôn trùng xa đó. Và cũng may là ba mẹ nghèo để cho con biết tiền làm ra khó ya/ Cũng may là từng lênh đênh để con biết yếu thì đừng ra gió. Cũng may là fan của Đen họ chưa bao giờ từng la ó. Cũng may là tìm thấy đường trong bao la muôn trùng xa đó. Cũng may là ba mẹ nghèo để cho con biết tiền làm ra khó
Mang tiền về cho mẹ. Mang tiền về cho mẹ. Mang tiền về cho mẹ.
Đừng mang ưu phiền về cho mẹ oh/ Mang tiền về cho mẹ (về cho mẹ). Mang tiền về
cho mẹ (về cho mẹ). Mang tiền về cho mẹ. Ba cần thì xin mẹ.
(Bài viết có sử dụng thông tin từ nhiều nguồn: Thanh
Niên, VnExpress, Wikipedia)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét