Mộc Nhân dịch từ nguyên tác: “Blue Sonata” – by John Ashbery, trong tập thơ Houseboat Days – Những ngày trong mui thuyền (1977).
Vài đề dẫn ngắn gọn, cần thiết trước khi bạn đọc bài này:
- John Ashbery là nhà thơ nổi tiếng người Mỹ,
thế kỷ XX. Ông được coi
là ứng cử viên hàng đầu của Hoa Kỳ cho Giải Nobel Văn học trong nhiều năm nửa
cuối thế kỷ XX & đầu XXI, nhưng ông chưa bao giờ được trao tặng danh hiệu này.
- Thơ ông chịu ảnh hưởng của chủ nghĩa biểu hiện trừu tượng
(abstract expressionism). Phong cách của Ashbery là sự kết hợp giữa các
yếu tố: tự phản ảnh (self-reflexive), nhiều giọng điệu (multi-phonic), tự sự rời rạc (vaguely narrative), văn hóa đại chúng (pop culture) và hàm ngôn (allusion).
- Thơ của Ashbery hấp dẫn không phải vì nó mang lại sự thông thái mà bởi vì sự khó nắm bắt và lời hứa bí ẩn trong những dòng chữ. Ông giành
được nhiều giải thưởng thơ ca danh giá của Hoa Kỳ. Nhiều vị giám khảo
nổi tiếng thú nhận rằng: không hiểu một từ/ câu nào trong bản thảo đoạt giải
nhưng vẫn không thể chối từ trao giải cho thơ Ashbery.
- Đọc đầy đủ một tiểu luận về John Ashbery tại đây
BẢN SONATA MÀU XANH
Dịch bởi Mộc Nhân
Nguyên tác: BLUE SONATA - by John Ashbery from Houseboat Days (1977)
Rất lâu rồi đó là lúc bắt đầu tựa như lúc này
Là lúc này nhưng được thiết lập trên một sự trái khuấy mới
Theo cách không xác định. Đó là lúc này, một lần nữa
Nhìn từ xa, là định mệnh của chúng ta
Không có vấn đề gì khác có thể xảy ra với chúng ta. Nó là
Quá khứ hiện hữu mà các đặc trưng của chúng ta
Ý kiến của chúng ta được thực hiện. Chúng ta là một nửa
Và không quan tâm đến phần còn lại. Chúng ta
Có thể nhìn thấy đủ xa về phía trước để
Phần còn lại ẩn nấp quanh buổi tinh mơ.
Chúng ta biết rằng phần của ngày đều đến mỗi ngày
Và cảm thấy nó có quyền của nó, vì vậy
Chúng ta có quyền của mình trong chừng mực
Rằng chúng ta đang ở bên trong chứ không phải ở ngày khác
Hoặc nơi khác. Thời gian tương thích với chúng ta
Cũng giống nó tự tưởng tượng, nhưng cũng đã trôi xa
Chúng ta không từ bỏ từng chút một, hơi thở
Đang hình thành trước khi có thể được nhìn thấy,
Hoặc đang thấy, dường như tất cả những điều ấy có ý nghĩa vào lúc này.
Những điều sắp được nói đến
Đã đến rồi đi và vẫn được nhớ đến
Như đang hiện hữu gần đây. Có một chút tò mò
Ở nơi căn cốt của một số điều mới, nó mở ra
Trong một dấu hỏi như con sóng mới tràn bờ.
Đến để ban tặng, rồi từ bỏ những gì chúng ta đã có,
Chúng ta có, chúng ta hiểu, đã tiếp nhận hoặc đang tiếp nhận
Bởi những gì đã đi qua, vẻ sáng láng và rực rỡ
Của những thứ gần đây bị lãng quên và hồi sinh.
Mỗi hình ảnh thích hợp trong vị trí, cùng với sự bình an
Không cần có quá nhiều, chỉ vừa đủ.
Chúng ta sống trong tiếng thở dài của hiện tại.
Nếu đó là tất cả những gì cần có
Chúng ta có thể hình dung lại nửa kia, được suy ra
Từ bóng dáng của những gì được nhìn thấy, theo cách
Chèn ý tưởng vào thể cách của chúng ta
Nên làm vậy. Nó sẽ trở thành bi kịch nếu tương hợp
Vào không gian tạo ra bởi sự chưa tiếp cận của chúng ta,
Để tạo ra diễn ngôn thuộc về nơi ấy,
Để tiến trình xuất hiện thông qua việc truy tìm
Những từ ngữ từ một hồi ức mờ nhạt
Chạm vào không gian đó theo cách
Để nó nguyên vẹn. Tuy nhiên, rốt lại chúng ta
Thuộc về nơi này, và đã di chuyển một khoảng cách đáng kể
Những gì đã qua là vẻ ngoài
Còn sự hiểu biết về nó đã được khẳng định.
* Tham khảo: Poetryfoundation
* Tuyển thơ: JohnAshbery's Nest
* Dịch và chú thích bởi Mộc Nhân
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét