2.662. VESPERS (END OF AUGUST) - by Louise Glück

 Bài thơ này trích trong tập thơ “Wild Iris” (1992) của Louise Glück. Tập thơ có rất nhiều bài cùng tựa “Vesper” nên để phân biệt, đôi khi các diễn đàn chua thêm cụm từ “End of August” để phân biệt với các bài khác (1).

 

KINH CHIỀU (CUỐI THÁNG TÁM)

Mộc Nhân dịch

từ nguyên tác:

Vesper – from “Wild Iris” by Louise Glück (2)

 

Cuối tháng Tám. Tời nóng

Như một tấm bạt phủ trên khu vườn của John

Và một số điều cần dũng khí để bắt đầu,

Chùm cà chua, những gốc loa kèn muộn

Sự lạc quan của những cây lớn –

Màu vàng ánh bạc uy nghi

Nhưng tại sao mọi thứ lại bắt đầu lúc gần kết thúc?

Cà chua chẳng thể chín, hoa ly sẽ chết vào mùa đông

Điều đó sẽ không tái diễn vào mùa xuân.

Hay là bạn đang nghĩ

Tôi dành quá nhiều thời gian nhìn về phía trước

Giống như bà già mặc áo len vào mùa hè;

Có phải bạn nói rằng tôi bừng dậy,

Khi hết hy vọng sống đến cuối đời ?

 

Vẻ lộng lẫy của đôi má hồng

Sự kiêu hãnh của chiếc cổ rộng, màu trắng,

vết đốm với màu đỏ thẫm. (3)

------------------

(1). Xem lại: các bài đã dịch trong tập "Wild Iris" 

(2). Nguyên tác: VESPERS - by Louise Glück

(3). "Vesper" có nghĩa là kinh chiều (buổi cầu nguyện buổi chiều tối), nhưng ở đây dường như không phải là một lời cầu nguyện mà là một lời khẳng định mạnh mẽ về trách nhiệm của con người, một lời chỉ trích về việc các thế lực tự nhiên (hoặc Chúa, thần) thiếu lòng nhân từ, thoái thác trách nhiệm thiêng liêng dẫn đến sự thất bại của con người. Những phép ẩn dụ mạnh mẽ của Gluck về sự phát triển, tàn lụi, thối rữa và cái chết được thể hiện chặt chẽ bằng ngôn ngữ ngắn gọn, trải ra trên khung cảnh khu vườn của cô trong sự ảm đạm của mùa đông đang đến gần. Bây giờ là cuối mùa sinh trưởng (cuối tháng Tám), những cây cà chua được chăm sóc cẩn thận đã phải hứng chịu những trận mưa lớn và thậm chí là sương giá sớm. Có những đốm bạc lá trên quả lan rộng ra cả vụ. Cái “tôi” của bài thơ phản ứng với sự mất mát này bằng những miêu tả mất mát và câu hỏi “Nhưng tại sao mọi thứ lại bắt đầu lúc gần kết thúc?”. Bài thơ gồm nhiều hình ảnh sẫm màu, ngôn ngữ khách quan, không phải dùng ngôn từ khẩn cầu, van xin mà bằng ẩn dụ để phán kháng lại các lực lượng tự nhiên ngăn cản sự phát triển. Tuy nhiên, kết thúc bài thơ là những hình ảnh đẹp của quả cà chua: “Vẻ lộng lẫy của đôi má hồng” và hoa ly “Sự kiêu hãnh của chiếc cổ mở rộng, màu trắng” dù chúng có những “vết đốm với màu đỏ thẫm”.

* Dịch và chú thích bởi Mộc Nhân