Trong khi chúng ta chưa làm được gì mạnh mẽ cho hòa bình thế giới nhưng cất tiếng hát ca ngợi ước nguyện hòa bình cũng là điều không phải là vô ích. Tôi muốn chia sẻ lại bài hát Imagine của The Beatles. "Not In Vain".
***
Ca khúc “Imagine” do
John Lennon sáng tác năm 1971, phát hành trong album cùng tên. Nó được xếp thứ
ba trong list 500 bài hát vĩ đại nhất toàn cầu, xếp thứ hai trong top – list của
The Beatles (sau bản Yesterday). Với những ca từ giản dị, những câu đệm mang
tính khích lệ như “It's easy if you try”; “It isn’t hard to do”… và giai
điệu tha thiết ngập tràn hy vọng, ca khúc đã gởi gắm ước nguyện hòa bình, khát
vọng về một thế giới công bằng, không có biên giới chia cắt các quốc gia và
cũng không có sự chia rẽ bởi sắc tộc và tôn giáo…
Mỗi khi có sự kiện đau
buồn, chiến tranh, khủng bố, xung đột… người ta thường chọn trình bày ca khúc
này: Stevie Wonder biểu diễn bài này trong lễ bế mạc Thế vận hội mùa hè 1996,
để tưởng nhớ các nạn nhân của vụ đánh bom ở Công viên Olympic Centennial; Neil
Young đã trình bày trong buổi hòa nhạc tưởng niệm những tấm gương anh dũng cứu
người trong vụ tấn công khủng bố vào nước Mỹ ngày 11-9-2001; Madonna hát trong
một tưởng niệm nạn nhân trận sóng thần ở Ấn Độ Dương năm 2005… trong đại dịch
Covid-19 vừa qua, ca sĩ kiêm diễn viên Gal Gadot trong phim siêu anh hùng Mỹ
Wonder Woman (1984) đã khởi xướng phong trào hát Imagine trên YouTube để kêu
gọi thế giới đoàn kết cùng vượt qua đại dịch.
***
Trong một cuộc phỏng vấn
với báo chí trước khi bị ám sát (12-1980), Lennon đã chia sẻ về sự ra đời của
Imagine rằng: ông viết để tặng người vợ Yoko Ono, vì bà là người đã truyền cảm
hứng cho bài hát ra đời khi ông đọc tập thơ Grapefruit của
Yoko Ono, trong đó có những câu thơ như:“Imagine the clouds
dripping” (Tưởng tượng
những đám mây nhỏ xuống), “Imagine a thousand suns in
the sky at the same time” (Tưởng tượng trên trời
có hàng ngàn mặt trời)…
Tuy nhiên Imagine cũng
bị nhiều nhóm chính trị lợi dụng. Nhóm theo tư tưởng cộng sản thì cho rằng bài
hát nói về hình thái xã hội của chủ nghĩa cộng sản - không giai cấp, vô thần và
bình đẳng. Những người theo cánh tả dành sự ủng hộ và tán dương nhiệt liệt
cho Imagine. Ở chiều ngược lại John Lennon cũng bị phản đối vì những câu “No religion too…” (khuyến khích vô
thần) hoặc câu “Imagine there’s no
possessions” (là giáo điều, phi thực tế)… Và bài hát chỉ là sự “tưởng tượng” chứ không đưa ra được cách giải
quyết nào…
Những ngày này thế giới
đang chứng kiến sự tàn khốc, phi lý, áp đặt từ cuộc chiến tranh xâm lược của TT
Putin – nhân danh bảo vệ nước Nga mà xâm lăng Ukraina. Tôi muốn chia sẻ lại bài
hát này. Trong khi chúng ta chưa làm được gì mạnh mẽ cho hòa bình thế giới
nhưng cất tiếng hát ca ngợi, ước nguyện hòa bình cũng là điều nên làm.
IMAGINE – by John Lennon
(The Beatles)
Lyrics:
Imagine there's no heaven,
It's easy if you try,
No hell below us,
Above us only sky.
Imagine all the people living for today
Imagine there's no countries,
It isn't hard to do,
Nothing to kill or die for,
No religion too,
Imagine all the people living life in peace.
You may say I’m a dreamer,
but I'm not the only one,
I hope some day you'll join us,
And the world will live as one.
Imagine no possessions,
I wonder if you can,
No need for greed or hunger,
A brotherhood of man.
Imagine all the people
Sharing all the world.
You may say I'm a dreamer
but I'm not the only one
I hope some day you'll join us
And the world will live as one.
HÃY TƯỞNG TƯỢNG
Chuyển ngữ: Mộc Nhân
Hãy tưởng tượng không có thiên đường
Cũng dễ thôi, nếu bạn cố thử
Dưới chúng ta cũng không địa ngục
Phía trên thì chỉ có trời xanh.
Tưởng tượng loài người sống cho hiện tại
Không lãnh thổ quốc gia
Chẳng có gì là khó thực hiện
Chẳng việc gì phải giết chóc nhau
Cũng chẳng cần tôn giáo
Hình dung toàn nhân loại sống hòa bình.
Bạn có thể nói tôi người mơ mộng
Nhưng chẳng phải chỉ mỗi mình tôi
Mong có ngày bạn cùng nhập cuộc
Và thế giới này nhất thể đại đồng.
Hãy tưởng tượng không ai chiếm hữu
Tôi hỏi bạn có thể được không
Chẳng còn tham lam hay nghèo đói
Tình anh em thắm giữa nhân loài
Thử tưởng tượng tất cả mọi người
Cùng sẻ chia nhau trong cuộc sống
Bạn có thể nói tôi là người mơ mộng
Nhưng chẳng phải chỉ mình tôi
Mong có ngày bạn cùng nhập cuộc
Thế giới này nhất thể đại đồng.
----------
Phiên bản không lời
* Bài viết có sử dụng tư liệu từ nhiều nguồn trong các từ khóa: Imagine,
The Beatles, John Lennon
* Dịch và chú thích bởi Mộc Nhân
1 nhận xét:
Bài hát này ý nghĩa sâu xa...Một trong những ý đó, theo ý kiến chủ quan của chúng tối:
1. No religion too....Không có tôn giáo nữa: Tôn giáo bây giờ hay bị lợi dụng để thao túng tâm lý các con cừu. Khi bạn sống có đạo đức, không hại mình, hại người, hại vũ trụ...thì tự bạn đang đi tới đích sống có ích và có trí tuệ.
2. No possessions...Không có sự sở hữu: Bài hát này hướng tới một thế giới mà con người biết yêu thương nhau, không đánh đẫm chém giết vì chủ nghĩa dân tộc (coi dân tộc mình là trên hết), sống biết chia sẽ với nhau. Do vậy, ý nghĩa sâu xa ở đây là không có của cải do chiếm đoạt tranh giành.
Còn ai nói chủ nghĩa cộng sản là vô sản...không có của cải, cái này là nói trên lý thuyết, là tuyên truyền. Nhưng khi nhìn vào thực tế, tiền đâu mà nhà vườn, xe hơi, con cai du học Mỹ, Anh...Đây là thực tế xã hội, ai cũng có thể thấy. Hiện nay, hầu như tất cả nền kinh tế thế giới, nếu muốn phát triển, kiểu gì thì kiểu phải có ông chủ doanh nghiệp (sở hữu tài sản) và nhân viên. Còn cái xã hội cấp phát, đã cố gồng gánh nhưng đột quỵ khi Liên Xô tan rã vào năm 1990 rồi...
Đăng nhận xét