2.309. LỬA & BĂNG - by Robert Frost

 Mộc Nhân dịch từ nguyên tác: "Fire & Ice" – by Robert Frost

Thế giới đang chứng kiến cuộc chiến tranh xâm lược do Putin phát động trên lãnh thổ Ukraine, tôi giới thiệu bài thơ này để bày tỏ nỗi lo của nhân loại về sự hủy diệt, khi chiến tranh xảy ra. Dù bạn ở phe nào, là kẻ xâm lược hay chống lại quân xâm lược, dù thắng hay bại thì sự chết chóc là không thể tránh khỏi. (*)

Bài thơ ngắn này được Robert Frost (1) viết vào năm 1920 - sau Thế chiến thứ nhất. Với chín dòng thơ, Frost nắm bắt những nhức nhối tồn tại mà nhiều người có thể cảm thấy về sự hủy diệt của chiến tranh - nếu nó xảy ra và như đã xảy ra.

LỬA & BĂNG

Bản dịch Mộc Nhân

Người thì bảo thế giới kết thúc trong lửa,

Một số nói trong băng.

Từ những gì đã nếm trải

Tôi nghĩ tham vọng sẽ là lửa thiêu.

Nhưng nếu phải tận diệt do hai thứ,

Tôi nghĩ mình đủ căm thù

Để hiểu rằng hủy hoại bằng băng

Cũng là quá kinh khủng

Và đúng vậy.

 

Nguyên tác: (2)

FIRE & ICE – by Robert Frost

 

Some say the world will end in fire,

Some say in ice.

From what I’ve tasted of desire

I hold with those who favour fire.

But if it had to perish twice,

I think I know enough of hate

To say that for destruction ice

Is also great

And would suffice.

-----------------

Chú thích:

(1) Tác giả: xem lại bài số 2.063 trong thẻ Robert Frost

(2) Nguồn nguyên tác tại đây

(*) "Lửa và Băng" được viết theo phong cách short poem với các ngôn từ giản dị, gần gũi, nhưng sử dụng vần điệu mạnh mẽ, lặp đi lặp lại để khắc sâu ý tưởng.

    “Fire and Ice” nêu hai quan điểm trái ngược nhau của các nhóm người khác nhau về sự kết thúc của thế giới: trong lửa hoặc trong băng – dường như hai lực lượng có sức hủy diệt ngang nhau. Hai hình ảnh đó gợi lên một điều chắc chắn là dù đứng về phía nào, sự tàn phá là điều không thể tránh khỏi cũng như tham vọng hay thù ghét đều có khả năng kết thúc bằng sự hủy diệt.

“Lửa” biểu thị cho tham vọng dẫn đến sự hủy diệt bằng cách thiêu cháy mối dây liên kết giữa con người với nhau. Lửa như một biểu tượng văn học có gắn với ''tham vọng''. “Băng” với đặc điểm là một khối lạnh biểu tượng người có trái tim lạnh lùng, dường như có điểm tương đồng giữa băng và sự căm ghét (hate), cứng nhắc. Cả hai đều dẫn đến sự hủy diệt cá nhân hay của thế giới.

Bài thơ này gợi cho chúng ta liên hệ đến các tác phẩm thơ ''Don't Go Gentle Into That Good Night'' của Dylan Thomas; ''There Will Come Soft Rains'' của Sara Teasdale; ''The Hollow Men'' của T. S. Eliot; ''A Song on the End of the World'' của Czeslaw Milosz…

----------------------

  Dịch và chú thích bởi Mộc Nhân